Ξεκίνησε χθες και ολοκληρώνεται αύριο η 61η Διάσκεψη του Μονάχου για την Ασφάλεια. Η διάσκεψη, αν και ανέκαθεν σημαντική από το 1963 που ιδρύθηκε ως θεσμός με σκοπό την προαγωγή της διεθνούς πολιτικής ασφάλειας, φέτος αποκτά ειδική βαρύτητα μεσουσών των κάτωθι κρίσιμων συγκυριών:
Με τις προσπάθειες του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ να τερματίσει τη σύγκρουση μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας, συμπεριλαμβανομένων των απευθείας συνομιλιών με τον Βλαντιμίρ Πούτιν, η διάσκεψη παρέχει μια κρίσιμη πλατφόρμα για τη συζήτηση πιθανών ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων με σκοπό τη λήξη του πολέμου. Η προσέγγιση του Τραμπ θεωρείται ως «στρατηγική αναστάτωση», που δημιουργεί μια ευκαιρία για επίλυση.
Η μετατόπιση της εξωτερικής πολιτικής του Τραμπ από την ευρωπαϊκή ασφάλεια, προς την Ασία, εντείνει τις ανησυχίες για την άμυνα της Ευρώπης. Διά στόματος του αντιπροέδρου των ΗΠΑ, Τζέι Ντι Βανς, οι ΗΠΑ προτρέπουν την Ευρώπη να αναλάβει μεγαλύτερη ευθύνη για τη δική της ασφάλεια.
Η συγκεκριμένη προτροπή ενδεχομένως να οδηγήσει σε αύξηση των αμυντικών δαπανών, εξέλιξη που θα μπορούσε να στερήσει τους πόρους από άλλες οικονομικές προτεραιότητες, ειδικά καθώς περισσότερες χώρες ενδέχεται να επενδύσουν σε αμυντικά συστήματα ευρωπαϊκής κατασκευής. Ενδεικτική είναι η περιγραφή του προέδρου της Γαλλίας, Εμανουέλ Μακρόν, σε συνέντευξή του ως «ηλεκτροσόκ» για την Ευρώπη αναφερόμενος στην επιστροφή του Τραμπ στην πολιτική ηγεσία των ΗΠΑ, προτρέποντας για μια ισχυρότερη, πιο ανεξάρτητη Ευρώπη σε αμυντικά και οικονομικά θέματα, μειώνοντας την εξάρτηση από τις ΗΠΑ και την Κίνα.
Αυξανόμενες εντάσεις μεταξύ ΗΠΑ και Ε.Ε., ιδιαίτερα όσον αφορά τις εμπορικές πολιτικές. Η απειλή του Τραμπ να επιβάλει «αμοιβαίους δασμούς» σηματοδοτεί μια αποδυνάμωση της διατλαντικής συμμαχίας, ενώ παράλληλα διαταράσσει και το παγκόσμιο εμπόριο, επηρεάζοντας τις τιμές βασικών αγαθών, όπως π.χ. τα αυτοκίνητα, τους ημιαγωγούς και τα φαρμακευτικά προϊόντα.
Οι ΗΠΑ δείχνουν να προσεγγίζουν στρατηγικούς αντιπάλους όπως η Ρωσία και η Κίνα, δημιουργώντας ένα κλίμα «ακραίας στρατηγικής αβεβαιότητας» με απώτερο στόχο την αναδιάταξη των παγκόσμιων συμμαχιών, που θα μπορούσε να έχει μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στην παγκόσμια οικονομία και δη στις αναπτυσσόμενες οικονομίες που βρίσκονται σε εν γένει πιο ευάλωτη θέση έναντι των ανεπτυγμένων. Η αβεβαιότητα σε ό,τι αφορά την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ υπό τον Τραμπ οδηγεί σε ενίσχυση του γεωπολιτικού κινδύνου. Οι επενδυτές προτιμούν σταθερά και προβλέψιμα περιβάλλοντα και το απρόβλεπτο των ενεργειών του Τραμπ –είτε πρόκειται για εμπορική πολιτική, κυρώσεις ή συμμαχίες– αναμένεται να βαρύνει περισσότερο τις αναπτυσσόμενες οικονομίες που βρίσκονται σε εν γένει πιο ευάλωτη θέση έναντι των ανεπτυγμένων καθώς η εισροή κεφαλαίων και επενδύσεων προς εκείνες προϋποθέτει σταθερές και ιδανικά ασφαλείς διεθνείς σχέσεις.
*EUROBANK RESEARCH
