Στο 10,77% του συνολικού όγκου των αγοραπωλησιών ακινήτων της διετίας 2023-2024 έφτασε το μερίδιο των αγοραπωλησιών ακινήτων μέσω του προγράμματος «χρυσή βίζα», με βάση τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία. Πρόκειται για μια σαφή αποτύπωση της εκτόξευσης των συναλλαγών που πραγματοποιήθηκαν στην ελληνική αγορά με στόχο τη λήψη άδειας διαμονής, ιδίως κατά τη διάρκεια της τελευταίας διετίας, όταν σημειώθηκαν και διαδοχικά ρεκόρ στα σχετικά αιτήματα. Ειδικότερα, αντιπαραβάλλοντας τα στοιχεία της ΑΑΔΕ για τη συνολική αξία των συναλλαγών αγοραπωλησιών ακινήτων το 2023 και το 2024 με τα αντίστοιχα του υπ. Μετανάστευσης για τα αιτήματα λήψης αδειών διαμονής, προκύπτει ότι μία στις δέκα συναλλαγές αφορούσε επενδυτή μέσω του προγράμματος «χρυσή βίζα».
Συγκεκριμένα, το 2023 υποβλήθηκαν 8.477 αιτήσεις για λήψη άδειας διαμονής και το 2024 επιπλέον 9.289 αιτήσεις, που αντιστοιχούν σε ελάχιστο ύψος επένδυσης 4,44 δισ. ευρώ, χωρίς να αποκλείεται φυσικά το νούμερο αυτό να είναι υψηλότερο, καθώς σίγουρα κάποιοι επένδυσαν σε ακίνητα αξίας άνω των 250.000 ευρώ. Την ίδια περίοδο (2023-2024), σύμφωνα με τα στοιχεία της ΑΑΔΕ, καταγράφονται συναλλαγές συνολικής αξίας 41,2 δισ. ευρώ για την απόκτηση ακινήτων και συγκεκριμένα 18 δισ. ευρώ το 2023 και 23,2 δισ. ευρώ το 2024.
Πάντως, θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι επιδόσεις αυτές θεωρείται απίθανο να επαναληφθούν στο άμεσο μέλλον, μετά τις πρόσφατες αλλαγές στο πρόγραμμα «χρυσή βίζα». Αλλωστε ήταν αυτές ακριβώς οι μεταβολές που προκάλεσαν την επενδυτική «φρενίτιδα» της τελευταίας διετίας, καθώς οι επενδυτές έσπευσαν να προλάβουν τις αυξήσεις στο ελάχιστο απαιτούμενο ύψος επένδυσης για την εξασφάλιση άδειας. Αρχικά, το 2023, έγινε γνωστό ότι το ελάχιστο ύψος θα διπλασιαστεί σε 500.000 ευρώ (από 250.000 ευρώ) στο κέντρο της Αθήνας, στα βόρεια και στα νότια προάστια, στη Μύκονο, στη Σαντορίνη και στον Δήμο Θεσσαλονίκης. Δόθηκε δε περίοδος χάριτος επτά μηνών έως την έναρξη ισχύος των αλλαγών, κάτι που προκάλεσε τεράστια αύξηση στις επενδύσεις από επενδυτές τρίτων χωρών, που θέλησαν να προλάβουν τις εξελίξεις, με αποτέλεσμα το 2023 να ολοκληρωθεί με αύξηση κατά 94,8% στον αριθμό των αιτήσεων σε σχέση με το 2022 (8.477 έναντι 4.354).
Στο υπουργείο Μετανάστευσης έχουν συγκεντρωθεί 12.087 εκκρεμείς αιτήσεις, αριθμός σχεδόν τριπλάσιος όσων εγκρίνονται σε ετήσια βάση.
Κάτι ανάλογο συνέβη και πέρυσι, καθώς τον Απρίλιο έγινε γνωστή η νέα αύξηση του ελάχιστου ορίου επένδυσης σε 800.000 ευρώ στο σύνολο της Αττικής, στη Θεσσαλονίκη και σε όλα τα νησιά με μόνιμο πληθυσμό άνω των 3.100 κατοίκων. Η νέα αυτή διαφοροποίηση τέθηκε σε ισχύ την 1η Σεπτεμβρίου, δίνοντας το δικαίωμα κατοχύρωσης άδειας με το προηγούμενο καθεστώς, αρκεί να είχε υπογραφεί ιδιωτικό συμφωνητικό ή προσύμφωνο. Αυτό προκάλεσε το δεύτερο «κύμα» επενδυτικού «πανικού», που αποτυπώθηκε στα περυσινά νούμερα, καθώς υποβλήθηκαν ακόμα περισσότερες αιτήσεις χορήγησης άδειας διαμονής, φτάνοντας τις 9.289 συνολικά. Μάλιστα, μόνο κατά το τελευταίο τρίμηνο του 2024 υποβλήθηκαν 3.145 αιτήσεις, καθώς τα προσύμφωνα που είχαν υπογραφεί πριν από την 1η Σεπτεμβρίου μετατράπηκαν σε οριστικά συμβόλαια, ανοίγοντας έτσι τον δρόμο και για την υποβολή των αντίστοιχων αιτήσεων.
Από την άλλη πλευρά, η μεγέθυνση αυτή έχει προκαλέσει «έμφραγμα» στις υπηρεσίες του υπουργείου, καθώς έχουν συγκεντρωθεί 12.087 εκκρεμείς αιτήσεις, αριθμός που είναι σχεδόν τριπλάσιος του αντίστοιχου αριθμού των αδειών που εγκρίνονται σε ετήσια βάση. Συγκεκριμένα, το 2024 εγκρίθηκαν 4.536 άδειες και το 2023 άλλες 4.231 άδειες, κάτι που σημαίνει ότι ακόμα κι αν «παγώσουν» οι νέες αιτήσεις από εδώ και στο εξής, θα απαιτηθούν τουλάχιστον 12-18 μήνες έως ότου ολοκληρωθεί η εξέταση όλων αυτών των αιτήσεων.
Σύμφωνα πάντως με πρόσφατη ανάλυση της Astons, του βρετανικού ομίλου επενδυτικής μετανάστευσης, ακόμα και μετά τις αλλαγές, το ελληνικό πρόγραμμα «χρυσή βίζα» συγκεντρώνει σημαντικό επενδυτικό ενδιαφέρον, ιδίως αν συνυπολογιστεί ότι είναι ένα από τα τελευταία διαθέσιμα στον ευρωπαϊκό Νότο, μετά την πρόσφατη απόφαση της Ισπανίας να διακόψει το αντίστοιχο δικό της πρόγραμμα. Παράλληλα, σύμφωνα με την Astons, η Ελλάδα εξελίσσεται σε βασικότατο επενδυτικό προορισμό για τους Αμερικανούς πολίτες, καθώς το 50% των αιτήσεων για «χρυσή βίζα» που υποβάλλουν οι επενδυτές από τις ΗΠΑ αφορά την ελληνική αγορά.
Ασφαλώς, μέχρις ότου προχωρήσει η διαδικασία έγκρισης των εκκρεμών αδειών, δύσκολα θα υπάρχει ξεκάθαρη εικόνα για τη χώρα προέλευσης των επενδυτών της τελευταίας διετίας, μια και μέχρι σήμερα έχει εξεταστεί μόλις το 32% αυτών. Είναι προφανές ότι, εκτός από επενδυτές από τις ΗΠΑ αλλά και τη Μεγ. Βρετανία, θα παρατηρηθεί αύξηση και σε επενδυτές από άλλες χώρες, όπως η Ουκρανία, το Ισραήλ, η Αίγυπτος και ο Λίβανος, λόγω των εμπόλεμων συρράξεων και της ανασφάλειας που δημιουργήθηκε τα προηγούμενα χρόνια στις περιοχές αυτές.
