Ο σχηματισμός κυβέρνησης συνασπισμού στη Βουλγαρία στις 16 Ιανουαρίου, κατόπιν δύο εκλογικών αναμετρήσεων τον Ιούνιο και τον Οκτώβριο πέρυσι, ολοκλήρωσε μια περίοδο εννιάμισι μηνών διακυβέρνησής της από υπηρεσιακή κυβέρνηση. Ιδιαίτερα σοβαρή πρόκληση για τη νέα κυβέρνηση αποτελεί η κατάρτιση του κρατικού προϋπολογισμού για το 2025, ο οποίος να διασφαλίζει έλλειμμα όχι μεγαλύτερο του 3% του ΑΕΠ, που είναι το μέγιστο επιτρεπόμενο από το σχετικό κριτήριο ένταξης στην Ευρωζώνη. Βάσει των πρώτων στοιχείων εκτέλεσης του προϋπολογισμού για ολόκληρο το 2024, το έλλειμμά του διαμορφώθηκε σε αυτό το όριο, όμως κυρίως οι αυξήσεις σε μισθούς του δημοσίου και συντάξεις απειλούν την επίτευξή του φέτος. Ως προς το απομένον προς εκπλήρωση κριτήριο του πληθωρισμού, αναμένεται να επιτευχθεί στις αρχές του 2025. Η Βουλγαρία έχει κάνει σημαντικά βήματα σύγκλισης στον μέσο όρο των ευρωπαϊκών οικονομιών την εικοσαετία 2004-2023, με το κατά κεφαλήν ΑΕΠ της σε μονάδες αγοραστικής δύναμης στην Ε.Ε. σχεδόν να διπλασιάζεται. Ωστόσο, η επίδοσή της παραμένει η χαμηλότερη εντός της Ενωσης. Τα βασικά ισοζύγιά της, δημοσιονομικό και τρεχουσών συναλλαγών, είναι αρκετά ισορροπημένα την τελευταία δεκαετία, με περιορισμένης έκτασης ελλείμματα ή πλεονάσματα, ενώ το δημόσιο χρέος της ως ποσοστό του ΑΕΠ το 2023 ήταν το δεύτερο μικρότερο στην Ε.Ε.
Πέρα από τα κυρίως ποσοτικά κριτήρια ένταξης, η Βουλγαρία πρέπει να επιτύχει προσεχώς σημαντική πρόοδο σε σειρά διαρθρωτικών ζητημάτων, προκειμένου να μπορεί να αναπτυχθεί οικονομικά και κοινωνικά εντός της Ευρωζώνης, όπου ο ανταγωνισμός είναι ισχυρός. Πρωταρχική θέση μεταξύ αυτών έχει η βελτίωση των υποδομών (οδικών, υγείας, εκπαίδευσης, συνδεσιμότητας), στην τρέχουσα καχεξία των οποίων οφείλονται εν πολλοίς οι περιφερειακές ανισότητες εντός της χώρας, ενώ υποσκάπτουν την ανταγωνιστικότητά της. Προτεραιότητα πρέπει να δοθεί και στην ενίσχυση του κράτους δικαίου, της διαφάνειας και της λογοδοσίας στον δημόσιο τομέα, στη μεγαλύτερη κυβερνητική αποτελεσματικότητα. Πρόοδος σε αυτά τα θέματα μπορεί να επέλθει μέσω επιτάχυνσης του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, στην υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων του οποίου η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαπίστωσε ελλείψεις τον Νοέμβριο του 2024. Ακολούθως, δεν εγκρίθηκε η καταβολή της δεύτερης δόσης από το RRF, ενώ εκκρεμεί και η έγκριση της στρατηγικής της χώρας για το σχέδιο REPowerEU. Αυτές και άλλες αναξιοποίητες χρηματοδοτικές δυνατότητες αναδεικνύουν τις αναγκαιότητες εξομάλυνσης τυχόν διαφορών εντός του κυβερνητικού συνασπισμού, και εστίασης στην υλοποίηση των απαραίτητων μεταρρυθμίσεων, προκειμένου η Βουλγαρία να είναι ικανή να αδράξει τους καρπούς της ένταξης στην Ευρωζώνη.
* EUROBANK RESEARCH
