Την τελευταία διετία στελέχη τραπεζών από όλο τον κόσμο επισκέπτονται τις πρωτεύουσες των πλούσιων χωρών του Κόλπου, το Ριάντ, την Ντόχα, το Αμπου Ντάμπι και το Ντουμπάι, για να κλείσουν συμφωνίες με τις κυβερνήσεις τους. Το ενδιαφέρον της Wall Street για τη Μέση Ανατολή ήταν προφανές από τις παρουσίες στελεχών κολοσσών, όπως ο Στιβ Σβάρτζμαν της Blackstone και ο Κολμ Κέλεσερ της UBS, στη δεξίωση που παραχώρησε στο πλαίσιο του Νταβός το κρατικό επενδυτικό ταμείο του Κατάρ των 510 δισ. δολ. Το «παρών» έδωσαν και πολλοί άλλοι, όπως ο δισεκατομμυριούχος επενδυτής Ρόμπερτ Σμιτ και ο Βρετανός βετεράνος του ποδοσφαίρου Ντέιβιντ Μπέκαμ που έβγαλε φωτογραφίες με πολλούς από τους παρευρισκομένους.
Οι ηχηρές αυτές παρουσίες αποτελούν απλώς ακόμη μία ένδειξη του ενδιαφέροντος που έχει εδώ και χρόνια η βιομηχανία των χρηματοπιστωτικών για τις χώρες της Μέσης Ανατολής και τα κεφάλαιά τους. Ενα ενδιαφέρον που δεν κάμπτεται μολονότι οι κυβερνήσεις των πετρελαιοπαραγωγών αυτών χωρών έχουν μειωμένα έσοδα τα τελευταία χρόνια εξαιτίας της πτώσης των τιμών του πετρελαίου, με αποτέλεσμα να προβάλλουν όλο και περισσότερες απαιτήσεις σε όσες εταιρείες ενδιαφέρονται να δραστηριοποιηθούν στην περιοχή. «Αν κοιτάξεις τον Παγκόσμιο Νότο και εξαιρέσεις μερικές γεωπολιτικές κρίσεις, τότε η Μέση Ανατολή φαίνεται να είναι σαφώς κερδισμένη», σχολίασε σχετικά ο Φίλιπο Γκόρι, διευθυντικό στέλεχος της JPMorgan Chase & Co και επικεφαλής της τράπεζας σε Ευρώπη, Μέση Ανατολή και Αφρική. Ο ίδιος τόνισε πως η τράπεζά του εξετάζει με ποιους τρόπους μπορεί να εξακολουθήσει να επεκτείνεται στην περιοχή. «Εμεινα έκπληκτη από το πόσο πολύ εστιάζεται το ενδιαφέρον στις χώρες της Μέσης Ανατολής», δηλώνει με τη σειρά της η Τζένι Χίμπερτ, υψηλόβαθμο στέλεχος της εταιρείας Heidrick & Struggles, που παρακολούθησε το Νταβός για έκτη συνεχή χρονιά.
Οι περισσότερες χώρες της περιοχής βρίσκονται αυτή την εποχή σε μια διαδικασία εσωτερικών αλλαγών, με εκείνη που δρομολογεί τις μεγαλύτερες να είναι η Σαουδική Αραβία. Προωθώντας το μεταρρυθμιστικό του πρόγραμμα, το γνωστό ως Vision 2030, ο Σαουδάραβας πρίγκιπας Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν σχεδιάζει να δαπανήσει εκατοντάδες δισ. δολάρια επενδύοντας στα πάντα, από το μνημειακό σχέδιο της πρωτοποριακής πόλης Νέομ μέχρι τα ηλεκτροκίνητα οχήματα και τους μικροεπεξεργαστές. Με τη μείωση των τιμών του πετρελαίου, όμως, ο προϋπολογισμός του βασιλείου αναμένεται να είναι ελλειμματικός τα επόμενα χρόνια και το Ριάντ ξεκίνησε τη χρονιά με δανεισμό ύψους 21,5 δισ. δολ. Παράλληλα στοχεύει να τονώσει την εγχώρια ανάπτυξη και ασκεί πιέσεις στις ξένες επιχειρήσεις ζητώντας να αυξήσουν την παρουσία τους στη χώρα αν θέλουν να μη χάσουν τις επιχειρηματικές ευκαιρίες που τους προσφέρει. Το πρόβλημα τώρα για το Ριάντ είναι ότι επιδιώκει να προσελκύσει το ξένο κεφάλαιο και να το πείσει να τοποθετηθεί στα μεγαλεπήβολα σχέδιά του, ένα εκ των οποίων είναι η ανάδειξη του βασιλείου σε κέντρο ορυχείων και εξορύξεων μετάλλων. Από την πλευρά τους, όμως, οι επιχειρηματίες που παρευρέθησαν την περασμένη εβδομάδα στο Φόρουμ Μετάλλων στο Ριάντ έχουν τις ακριβώς αντίστροφες βλέψεις. Λίγο τους ενδιαφέρει να αυξήσουν την παρουσία τους στη Μέση Ανατολή, αλλά εκείνο που ζητούν είναι να επενδύσει το Ριάντ τα πετροδολάριά του στις επιχειρήσεις τους.
