Απεφεύχθη, έστω και την ύστατη ώρα, η υποχρεωτική «έξοδος» τουλάχιστον 15.000, ενδεχομένως ακόμη και 20.000, καταλυμάτων βραχυχρόνιας μίσθωσης από την αγορά, μετά τις αλλαγές που έγιναν στο νομοσχέδιο του υπουργείου Τουρισμού, πριν από την ψήφισή του στο τέλος της προηγούμενης εβδομάδας.
Συγκεκριμένα, όπως είχαν επισημάνει φορείς της αγοράς ακινήτων, όπως η ΠΟΜΙΔΑ, αλλά και ο Σύνδεσμος Εταιρειών Βραχυχρόνιας Μίσθωσης Ακινήτων (STAMA), η προϋπόθεση τα καταλύματα να αποτελούν χώρους κύριας χρήσης κατοικίας (και να διαθέτουν φυσικό φωτισμό, αερισμό και κλιματισμό) απέκλειε ουσιαστικά όσα λειτουργούν ως τέτοια, έχοντας προέλθει από αλλαγή χρήσης – π.χ. γραφεία, καταστήματα, αποθήκες κ.ά.
Αν είχε παραμείνει ως είχε η διάταξη αυτή, τότε περίπου το 20% των καταλυμάτων πανελλαδικά, κυρίως όμως εκείνα που βρίσκονται στα κέντρα των πόλεων, θα οδηγούνταν εκτός αγοράς και θα έπρεπε να αξιοποιηθούν με διαφορετικό τρόπο. Τα τελευταία χρόνια, θέλοντας να επωφεληθούν της άνθησης των βραχυχρόνιων μισθώσεων και φυσικά να αυξήσουν την απόδοση και τα έσοδά τους, χιλιάδες ιδιοκτήτες, αλλά και επενδυτές, είχαν σπεύσει να αναβαθμίσουν παλιά γραφεία (π.χ. σε κτίρια του κέντρου), ισόγεια καταστήματα σε κεντρικές γειτονιές, ακόμη και αποθήκες σε ισόγεια, μετατρέποντας τα ακίνητα αυτά σε διαμερίσματα πλήρως ανακαινισμένα. Τα ακίνητα αυτά θα έπρεπε να εξέλθουν της αγοράς, καθώς η διάταξη του νομοσχεδίου όριζε ότι θα έπρεπε η αλλαγή χρήσης σε κύριο χώρο κατοικίας να έχει γίνει μέχρι το 2011 (28 Ιουλίου), όταν δηλαδή ξεκίνησε να ισχύει ο νόμος περί τακτοποίησης αυθαιρέτων.
Η αναδρομική αυτή ισχύς θα δημιουργούσε σοβαρά ζητήματα, ενδεχομένως συνταγματικότητας, στην εφαρμογή του νόμου, με αποτέλεσμα και προκειμένου να μην ακυρωθούν επενδύσεις αρκετών εκατομμυρίων ευρώ, να τροποποιηθεί. Συγκεκριμένα, απαλείφθηκε η λέξη κατοικία, κάτι που επιτρέπει τη διατήρηση της λειτουργίας των ακινήτων αυτών ως καταλύματα, μια και ούτως ή άλλως αποτελούν χώρους κύριας χρήσης. Αντιθέτως, δεν ισχύει το ίδιο για τυχόν ημιυπόγεια και υπόγεια, πατάρια, γκαράζ και γενικότερα τυχόν βοηθητικούς χώρους ενός κτιρίου, που έχουν μετατραπεί σε καταλύματα.
Η απαγόρευση ισχύει για ημιυπόγεια, υπόγεια, πατάρια, γκαράζ και γενικότερα τυχόν βοηθητικούς χώρους ενός κτιρίου που έχουν μετατραπεί σε καταλύματα.
Σύμφωνα με τον Στράτο Παραδιά, πρόεδρο της ΠΟΜΙΔΑ, «η διάταξη αυτή θα αχρήστευε τμήματα επαγγελματικών ή βιοτεχνικών κτιρίων, που η οικοδομική τους άδεια από άγνοια ή κακή τύχη των ιδιοκτητών τους είχε εκδοθεί σε ανύποπτο χρόνο ως αποθήκες. Πολλά από αυτά είναι καταλύματα στο κέντρο της Αθήνας και άλλων μεγάλων πόλεων της χώρας που λειτουργούν με απόλυτη επιτυχία από δεκαετίας, έχοντας μετατραπεί από εγκαταλελειμμένα “κουφάρια” σε σύγχρονες κατοικίες, υψηλής ποιότητας και αισθητικής».
Κατά τον ίδιο, «αν στόχος της διάταξης ήταν να λυθεί το πρόβλημα της έλλειψης ακινήτων για μακροχρόνια στέγη, δεν θα συνέβαλε στο παραμικρό. Τα περισσότερα από τα καταλύματα αυτής της κατηγορίας είναι πλήρως ακατάλληλα για οικογενειακή στέγη είτε λόγω θέσης τους (εμπορικό κέντρο Αθήνας όπου ουδέποτε υπήρχαν κατοικίες) είτε λόγω της θέσης τους στις πολυκατοικίες είτε λόγω διαρρύθμισής τους σε μικρά στούντιο είτε γιατί βρίσκονται μακριά από οικιστικές περιοχές μόνιμης κατοικίας».
Στις υπόλοιπες απαιτούμενες προδιαγραφές, πέραν του να διαθέτουν τα καταλύματα επαρκή φωτισμό, αερισμό και κλιματισμό, θα πρέπει επίσης να είναι ασφαλισμένα έναντι αστικής ευθύνης για ζημιές ή ατυχήματα που μπορεί να προκληθούν, να διαθέτουν υπεύθυνη δήλωση ηλεκτρολόγου εγκαταστάτη, πυροσβεστήρες και ανιχνευτές καπνού, ρελέ διαρροής ή ρελέ αντιηλεκτροπληξιακό και ενδείξεις σήμανσης διαφυγής και να διαθέτουν πιστοποιητικό μυοκτονίας και απεντόμωσης, φαρμακείο με είδη πρώτων βοηθειών, καθώς και οδηγό με τηλέφωνα πρώτης ανάγκης.
Σημαντικό κρίνεται και το γεγονός ότι η ισχύς των μέτρων αυτών ξεκινάει από την 1η Οκτωβρίου, δίνοντας ουσιαστικά ένα μεγάλο χρονικό περιθώριο προσαρμογής και συμμόρφωσης των διαχειριστών και ιδιοκτητών ακινήτων, αλλά επιτρέποντας τη λειτουργία με το υφιστάμενο καθεστώς και την επερχόμενη θερινή τουριστική περίοδο.
Σε χθεσινή ανακοίνωσή του ο STAMA επισήμανε ότι «η θέσπιση προδιαγραφών στις βραχυχρόνιες μισθώσεις με την ψήφιση του νέου νομοσχεδίου αποτελεί ένα θετικό και απαραίτητο βήμα για την αναβάθμιση των υπηρεσιών φιλοξενίας μας και χαιρετίζουμε την ψήφισή τους. Ως σύνδεσμος έχουμε ανακοινώσει τις θέσεις μας και έχουμε καταθέσει τις προτάσεις μας προς τα αρμόδια υπουργεία με υπόμνημά μας στις 19 Μαΐου 2024 στο οποίο προτείναμε την επίσημη υιοθέτηση προδιαγραφών που θα ενισχύουν την ποιότητα της παρεχόμενης διαμονής και την ασφάλεια των επισκεπτών μας, αν και τη συντριπτική πλειονότητά τους την εφαρμόζουμε από καιρό. Η απαλοιφή του περιορισμού για κύρια χρήση κατοικίας αποτελεί ορόσημο για τη βραχυχρόνια μίσθωση, διασώζοντας επενδύσεις εκατομμυρίων και εξασφαλίζοντας νέες ευκαιρίες ανάπτυξης γιατί η βραχυχρόνια μίσθωση συνεισφέρει εκατομμύρια ευρώ ετησίως στην ελληνική οικονομία και ενισχύει τις τοπικές κοινότητες μέσω ταξιδιωτικών δαπανών και νέων θέσεων εργασίας. Διασώθηκαν μεγάλες επενδύσεις που έχουν ήδη γίνει, αλλά και θα γίνουν στο μέλλον, ενώ ταυτόχρονα πολλοί χώροι θα διατηρήσουν το δικαίωμα να βρίσκουν μια νέα χρήση και όχι να αφήνονται στην εγκατάλειψη και τη λήθη του χρόνου», καταλήγει ο STAMA.
