Το 2024 ήταν χρονιά-ρεκόρ για τον άνθρακα, παρά τις πιέσεις για να σταματήσει η καύση του πιο «βρώμικου» ορυκτού καυσίμου και να προχωρήσει η πράσινη μετάβαση. Πολλοί μάλιστα –σε πείσμα των επικριτών και των ακτιβιστών για το κλίμα– πόνταραν στο μέλλον του άνθρακα και βγήκαν κερδισμένοι. Ανάμεσά τους ο Ινδονήσιος δισεκατομμυριούχος Λόου Τακ Κουόνγκ, ο οποίος διαχειρίζεται σήμερα μία από τις μεγαλύτερες μονάδες εξόρυξης άνθρακα της Ασίας.
Η αναβίωση του άνθρακα ως φθηνής και αξιόπιστης πηγής ενέργειας του χάρισε μια θέση στους 100 πλουσιότερους ανθρώπους της λίστας Forbes, με περιουσία ύψους 28 δισ. δολαρίων. Οι ειδικοί βιάστηκαν να προεξοφλήσουν ότι η κατανάλωση άνθρακα θα κορυφωνόταν το 2013 στα 8 δισ. μετρικούς τόνους. Εκτοτε ξεπερνάει αυτό το επίπεδο επί τρία συνεχόμενα χρόνια, με την Ινδονησία να παραμένει ο μεγαλύτερος εξαγωγέας άνθρακα στον κόσμο.
Τον Δεκέμβριο ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (ΙΕΑ) εκτίμησε ότι η χρήση άνθρακα θα αυξηθεί τουλάχιστον έως το 2027 σε σχεδόν 9 δισ. τόνους. Και αυτό γιατί ενώ η Δύση απομακρύνεται σταδιακά από τον άνθρακα, οι αναδυόμενες οικονομίες επενδύουν μαζικά στην καύση του, καθώς επιδιώκουν να εκβιομηχανιστούν και να βγάλουν τους λαούς τους από τη φτώχεια.
Η Κίνα μάλιστα, παρά την ώθηση προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, εξακολουθεί να καταναλώνει 30% περισσότερο άνθρακα από τον υπόλοιπο κόσμο μαζί. Για τις αναπτυσσόμενες χώρες της Ασίας ο άνθρακας παραμένει μονόδρομος. Στηρίζει την παραγωγή τσιμέντου της Ινδίας, τα εργοστάσια του Βιετνάμ, αλλά και τη βιομηχανία νικελίου της Ινδονησίας που παράγει μπαταρίες για EV.
Η εταιρεία Bayan Resources του 76χρονου μεγιστάνα Λόου επιδιώκει να φθάσει την εξόρυξη άνθρακα σε 80 και πλέον εκατ. τόνους ετησίως έως το 2026, από 50 εκατ. το 2023. Κατασκευάζει ακόμη και αεροδρόμιο για να διευκολύνει τη μεταφορά εργατών, ενώ από το 2020 έχει ξοδέψει περίπου 500 εκατ. δολάρια για την επέκτασή της.
Ο «βαρώνος του άνθρακα» της Ινδονησίας έχει προσωπικό ζωολογικό κήπο και ταξιδεύει στο εργοτάξιο με ελικόπτερο, αλλά κουβαλάει μόνος τα υπάρχοντά του και φοράει συνέχεια το ίδιο ζευγάρι αθλητικά παπούτσια αξίας 200 δολαρίων. Αγόρασε το πρώτο του ανθρακωρυχείο στο Βόρνεο τη δεκαετία του 1990 επωφελούμενος από τους ευνοϊκούς κυβερνητικούς κανονισμούς που βοήθησαν την Ινδονησία να επικρατήσει στο περιφερειακό εμπόριο άνθρακα, στο οποίο μέχρι τότε κυριαρχούσε η Αυστραλία. Τα επόμενα 15 χρόνια ο Λόου αγόραζε νέα ορυχεία συσσωρεύοντας χρέη, με την επένδυσή του να φαίνεται άκαιρη μετά τη Συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα το 2015 και την ανάδυση της πράσινης οικονομίας. Αντί να αποχαιρετήσει, ωστόσο, οριστικά τον άνθρακα, η Κίνα διατήρησε τη θέση της ως το «εργοστάσιο του κόσμου» και η αδηφάγα ζήτηση για ενέργεια συνεχίστηκε. Η Ινδία και η Ινδονησία άνοιξαν περισσότερα εργοστάσια άνθρακα για να στηρίξουν τις βιομηχανικές φιλοδοξίες τους. Και οι τιμές του άνθρακα αυξήθηκαν. Μέχρι το 2018 η εταιρεία του Λόου επέστρεψε στην κερδοφορία.
«Διπλασιάζουμε τις δυνατότητές μας. Πιστεύουμε ότι έχουμε 30 ή 40 χρόνια ακόμη μπροστά μας», λέει ο οικονομικός διευθυντής της εταιρείας, Αλαστερ Μακλίοντ.
