Αρχιτέκτονες εναντίον ΕΥΔΑΠ, σημειώσατε δύο. Η Ενιαία Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων (ΕΑΔΗΣΥ) απέρριψε την προσφυγή του αρχιτεκτονικού γραφείου που επικράτησε στον αρχιτεκτονικό διαγωνισμό ιδεών για το νέο βιοκλιματικό κτίριο της εταιρείας. Ως συνέπεια, ο εν εξελίξει (δεύτερος) διαγωνισμός για τις οριστικές μελέτες του βιοκλιματικού κτιρίου συνεχίζεται κανονικά.
Ο αρχιτεκτονικός διαγωνισμός ιδεών προκηρύχθηκε στις αρχές του 2022 και τα αποτελέσματα ανακοινώθηκαν τον Σεπτέμβριο της ίδιας χρονιάς. Στον διαγωνισμό έλαβαν μέρος 16 εταιρείες, ενώ πρώτο βραβείο έλαβε με ομόφωνη απόφαση ομάδα μελετητών διαφορετικών ειδικοτήτων, με επικεφαλής το αρχιτεκτονικό γραφείο xza-architects (βλ. «Κ», 8.11.2024). Ακολούθως, στις 15 Οκτωβρίου 2024 η ΕΥΔΑΠ προκήρυξε νέο διαγωνισμό (προϋπολογισμού 1,17 εκατ. ευρώ, πλέον ΦΠΑ) για την εκπόνηση προμελετών όσον αφορά το έργο και τη σύνταξη των τευχών δημοπράτησης για την κατασκευή.
Οι τέσσερις αρχιτέκτονες του γραφείου προσέφυγαν στις 11 Νοεμβρίου στην ΕΑΔΗΣΥ ζητώντας να ακυρωθεί ο αρχιτεκτονικός διαγωνισμός που προκήρυξε η ΕΥΔΑΠ. Οπως υποστήριξαν, ο διαγωνισμός είναι παράνομος γιατί προσβάλλει τα δικαιώματα της πνευματικής ιδιοκτησίας τους, που απορρέουν από τη βραβευμένη σε αρχιτεκτονικό διαγωνισμό ιδεών πρότασή τους. Παράλληλα, δε, διατείνονται ότι η ΕΥΔΑΠ δεν έπρεπε να προκηρύξει τον διαγωνισμό, αλλά είτε να αναθέσει στους νικητές του αρχιτεκτονικού διαγωνισμού ιδεών την εκπόνηση των οριστικών μελετών, είτε να υπογράψει μαζί τους σύμβαση συμβουλευτικών υπηρεσιών για την εκπόνηση του διαγωνισμού.
Η απόφαση (αρ. 20/2025) που δημοσιεύθηκε χθες δικαιώνει την ΕΥΔΑΠ. Οπως αναφέρεται στην απόφαση, σύμφωνα με τη νομοθεσία σχετικά με τα δημόσια έργα, για να γίνει ανάθεση των μελετών στον νικητή του αρχιτεκτονικού διαγωνισμού ιδεών θα πρέπει αυτός να είναι η πρώτη φάση ενός διαγωνισμού δύο σταδίων. Σημειώνει, δε, ότι αυτή η διαδικασία (απευθείας ανάθεση) γίνεται μόνο κατ’ εξαίρεση, «καθώς αποτελεί παρέκκλιση από τις αρχές της διαφάνειας και της ισότητας».
Στη συνέχεια η ΕΑΔΗΣΥ παραθέτει τη νομοθεσία και καταλήγει στο ότι «ο αναθέτων φορέας επέλεξε να προχωρήσει στη διενέργεια ενός νέου, ανοικτού και δη διεθνούς διαγωνισμού καθορίζοντας τα ειδικότερα κριτήρια επιλογής με τέτοιον τρόπο, ώστε αφενός να διασφαλιστεί η άρτια εκτέλεση της σύμβασης και αφετέρου να μην περιοριστεί η ελευθερία ανταγωνισμού». Η απόφαση ωστόσο κάνει ένα άλμα λογικής, υποστηρίζοντας ότι εφόσον δεν γίνεται στη διακήρυξη του διαγωνισμού αναφορά στην υπουργική απόφαση που ορίζει το πλαίσιο διοργάνωσης των αρχιτεκτονικών διαγωνισμών, αυτό σημαίνει ότι ο φορέας επέλεξε να μην ακολουθήσει τις εναλλακτικές που το πλαίσιο αυτό προσφέρει.
Οσον αφορά τα πνευματικά δικαιώματα, κρίνει ότι στην προκήρυξη του αρχιτεκτονικού διαγωνισμού αναφέρεται ρητά πως η ΕΥΔΑΠ έχει την πλήρη κυριότητα των μελετών και οι βραβευθέντες δεν έχουν άλλο δικαίωμα σε αυτές.
