Νέες συμφωνίες με τον ΔΕΔΔΗΕ, αλλά και για τη δημιουργία υβριδικών αιολικών πάρκων, είναι τα επόμενα βήματα στη χρηματοδοτική δραστηριότητα της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων στην Ελλάδα, ενώ παράλληλα διεξάγονται συζητήσεις για μεγάλες διασυνδέσεις σε νησιά, όπως τα Δωδεκάνησα και το Βόρειο Αιγαίο, προαναγγέλλει ο αντιπρόεδρός της, Γιάννης Τσακίρης, σε συνέντευξή του στην «Κ».
Μεγάλος και σταθερός χρηματοδότης επενδύσεων στην Ελλάδα όλα τα τελευταία χρόνια, η ΕΤΕπ διέθεσε και το 2024 πάνω από 2 δισ. ευρώ, με έμφαση σε έργα που έχουν σχέση με την κλιματική αλλαγή, έναν από τους βασικούς στόχους της τράπεζας ευρύτερα. Εστιάζει όμως, επίσης, όπως λέει στη συνέντευξή του ο κ. Τσακίρης, σε έργα για την αντιμετώπιση του –πανευρωπαϊκού– προβλήματος στέγασης και στο πλαίσιο αυτό συζητά με τη ΔΥΠΑ τη χρηματοδότηση της κατασκευής νέων κατοικιών σε προσιτές τιμές.
Για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, μεταξύ άλλων, σύμφωνα με τον κ. Τσακίρη, βρίσκεται σε εξέλιξη ένα πρόγραμμα εγγυήσεων 700 εκατ. ευρώ, σε συνεργασία με τις τέσσερις συστημικές τράπεζες, για χαμηλότοκα δάνεια και μειωμένες εξασφαλίσεις. Με βάση τον ρυθμό υλοποίησής του, η τράπεζα αναμένει σύντομα να προχωρήσει και σε νέες υπογραφές, όπως υπογραμμίζει.
– Ποια είναι τα επόμενα μεγάλα έργα που εξετάζετε να χρηματοδοτήσετε στην Ελλάδα;
– Ο όμιλος της ΕΤΕπ αποτελεί ένα ισχυρό εργαλείο για την υποστήριξη της οικονομικής ανθεκτικότητας και την αύξηση της παραγωγικότητας στην Ελλάδα. Μάλιστα, η Ελλάδα κατατάσσεται σταθερά στις χώρες που επωφελούνται περισσότερο από τις προνομιακές χρηματοδοτήσεις του ομίλου της ΕΤΕπ. Το 2024 κλείνει υπερβαίνοντας και πάλι τα 2 δισ. ευρώ σε επενδύσεις, ενώ έχουμε ένα πλούσιο χαρτοφυλάκιο έργων για τα επόμενα χρόνια. Το συγκεκριμένο χαρτοφυλάκιο έργων θα κινηθεί βάσει των οκτώ βασικών επενδυτικών προτεραιοτήτων μας, οι οποίες έχουν διατυπωθεί σε έναν σαφή στρατηγικό οδικό χάρτη, ο οποίος έχει ομόφωνα εγκριθεί από τους μετόχους μας, συμπεριλαμβανομένης της ελληνικής κυβέρνησης. Περισσότερο από το μισό των ετήσιων χρηματοδοτήσεών μας αναμένεται να διατεθεί και αυτό το έτος σε έργα ΑΠΕ, ενεργειακής απόδοσης και ανθεκτικότητας στην κλιματική αλλαγή. Σύντομα αναμένεται να ανακοινώσουμε δύο ακόμη χρηματοδοτικές συμφωνίες, μία με τον διαχειριστή του δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας (ΔΕΔΔΗΕ) και μία ακόμη για τη δημιουργία νέων υβριδικών αιολικών πάρκων. Επιπλέον υπάρχουν συζητήσεις για μεγάλες διασυνδέσεις σε νησιά όπως τα Δωδεκάνησα και το Βόρειο Αιγαίο, τις οποίες θα ήμασταν επί της αρχής έτοιμοι να υποστηρίξουμε. Φυσικά θα συνεχίσουμε να χρηματοδοτούμε έργα σε περιφέρειες συνοχής, καθώς στόχος μας παραμένει να συνδράμουμε σε μια οικονομία χωρίς κοινωνικούς και γεωγραφικούς αποκλεισμούς.
Περισσότερο από το μισό των ετήσιων χρηματοδοτήσεών μας αναμένεται να διατεθεί και αυτό το έτος σε έργα ΑΠΕ, ενεργειακής απόδοσης και ανθεκτικότητας στην κλιματική αλλαγή.
– Τι θα αφορά το σχέδιο για χρηματοδότηση της στέγης σε συνεργασία με τη ΔΥΠΑ; Πόσο έχουν προχωρήσει οι συζητήσεις;
– Η πρόσβαση στη στέγαση είναι μια βασική πρόκληση σε όλη την Ε.Ε., συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας. Μαζί με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναπτύσσουμε αυτή την περίοδο πανευρωπαϊκή πλατφόρμα με στόχο να παρέχουμε χρηματοδότηση και συμβουλευτική υποστήριξη για νέες στεγαστικές επενδύσεις, προσιτές επιλογές ενοικίασης και προγράμματα ανακαίνισης, με έμφαση στην ενεργειακή απόδοση και στην καινοτομία. Οι συνομιλίες μας με τη ΔΥΠΑ αλλά και με άλλους αρμόδιους φορείς προσβλέπουν στη χρηματοδότηση για την κατασκευή νέων κατοικιών, με προσιτές τιμές για νέους εργαζομένους και οικογένειες. Το αμέσως προσεχές διάστημα, αναμένεται να υπογράψουμε μια νέα συμφωνία χρηματοδότησης για την κατασκευή φοιτητικών εστιών στην Κρήτη.
– Πώς βοηθά τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜμΕ) στην Ελλάδα η ΕΤΕπ; Υπάρχει ενδιαφέρον για το πρόγραμμα παροχής εγγυήσεων;
– Το νέο πρόγραμμα εγγυήσεων που εγκαινιάσαμε πριν από λίγους μήνες με έναν πρώτο γύρο υπογραφών με τις τέσσερις συστημικές τράπεζες της Ελλάδας, ύψους 700 εκατ. ευρώ, που καλύπτει 1,4 δισ. ευρώ νέες χρηματοδοτήσεις, έχει προσελκύσει ήδη σημαντικό ενδιαφέρον, αφού παρέχει στις επιχειρήσεις πρόσβαση σε χρηματοδότηση με μειωμένο κόστος και μειωμένες εξασφαλίσεις, κάτι που έχουν μεγάλη ανάγκη οι ελληνικές επιχειρήσεις. Με βάση τον ρυθμό υλοποίησης, αναμένουμε να προχωρήσουμε και σε νέες υπογραφές σύντομα. Να σημειώσω ότι μέχρι στιγμής, όλα αυτά τα χρόνια έχουμε βοηθήσει εκατοντάδες ΜμΕ να αντεπεξέλθουν στις προκλήσεις της ενεργειακής κρίσης, της πανδημίας και της οικονομικής κρίσης. Τέλος, προσφάτως υπογράψαμε με την Εθνική Τράπεζα μια νέα χρηματοδότηση, ύψους 250 εκατ. ευρώ, για πράσινες επενδύσεις από ΜμΕ. Με τη συμφωνία αυτή, η στήριξη του ομίλου ΕΤΕπ για πράσινες επενδύσεις από μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις στην Ελλάδα έφτασε στο 1 δισ. ευρώ, ενώ αν συνυπολογίσουμε και τη μόχλευση που προβλέπεται, μιλάμε για 2 δισ. ευρώ νέες χρηματοδοτήσεις για πράσινες επενδύσεις μικρομεσαίων και μεσαίων επιχειρήσεων.
– Για τις καινοτόμους εταιρείες και startups, ποιες παρεμβάσεις στήριξης προβλέπει η ΕΤΕπ στην Ελλάδα;
– Κοιτάξτε, ένα οικοσύστημα τεχνολογίας και καινοτομίας δεν μπορεί να επαναπαύεται. Η Ελλάδα έχει κάνει σημαντικότατα βήματα σε αυτόν τον τομέα, έχει καταφέρει να δημιουργήσει ένα οικοσύστημα σε μικρό χρονικό διάστημα. Οι Ελληνες fund managers πλέον είναι δικτυωμένοι με μεγάλα funds του εξωτερικού και οι ελληνικές επιχειρήσεις γίνονται στόχοι εξαγοράς παγκοσμίως γνωστών εταιρειών, προσελκύοντας μεγάλες επενδύσεις. Προσφάτως είδαμε τους πρώτους ελληνικούς μονόκερους (δηλαδή, εταιρείες με αποτίμηση άνω του 1 δισ.), αλλά η προσπάθειά μας για να διατηρήσουμε αυτό το οικοσύστημα θα πρέπει να είναι συνεχής.
Με την Κομισιόν αναπτύσσουμε πανευρωπαϊκή πλατφόρμα για χρηματοδότηση και συμβουλευτική υποστήριξη σε νέες στεγαστικές επενδύσεις και προσιτές επιλογές ενοικίασης.
Στο πλαίσιο αυτό σχεδιάζουμε τη δημιουργία ενός νέου εργαλείου, μιας «πλατφόρμας εξόδου» για καινοτόμους startups που μεγαλώνουν. Μέσω αυτής της πλατφόρμας θα διευκολύνουμε την εισαγωγή καινοτόμων επιχειρήσεων σε ευρωπαϊκά χρηματιστήρια, εγγυώμενοι μέρος της αρχικής δημόσιας προσφοράς, ενώ για τις νεοφυείς επιχειρήσεις, που δεν θέλουν την εισαγωγή τους στο χρηματιστήριο, σχεδιάζουμε ειδικά χρηματοδοτικά προϊόντα για τη συμμετοχή σε αυτές μεγαλύτερων ευρωπαϊκών επιχειρήσεων ώστε να παραμείνουν στην Ευρώπη. Υπάρχει πληθώρα χρηματοδοτικών λύσεων που παρέχονται από τον όμιλο της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων σε ευρωπαϊκό και ελληνικό επίπεδο τόσο για τους fund managers όσο και για τις startups. Πολύ συνοπτικά να αναφέρω το πανευρωπαϊκό πρόγραμμα InvestEU, που υποστηρίζει τις βιώσιμες επενδύσεις, την καινοτομία και τη δημιουργία θέσεων εργασίας στην Ευρώπη, το πρόγραμμα Venture Debt της ΕΙΒ, που παρέχει απευθείας χρηματοδότηση σε ταχέως αναπτυσσόμενες καινοτόμους εταιρείες συμπληρωματικά προς τυχόν υφιστάμενη χρηματοδότηση επιχειρηματικού κεφαλαίου. Επίσης τo πρόγραμμα EIC Fund, που είναι το venture arm του European Innovation Council (EIC) της Ευρωπαϊκής Ενωσης, στο οποίο η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων δρα ως επενδυτικός σύμβουλος, αλλά και η πρόσφατη πρωτοβουλία EquiFund ΙΙ, που εστιάζει τη χρηματοδότησή της στην υποστήριξη επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στους τομείς της υγείας, της βιωσιμότητας και του κοινωνικού έργου στην Ελλάδα.
Ασπίδα για την Ε.Ε. τα κοινά χρηματοδοτικά εργαλεία
– Από την εμπειρία της τράπεζας έως τώρα στην Ελλάδα, ποια θα λέγατε ότι είναι τα κυριότερα εμπόδια στην προσέλκυση παραγωγικών επενδύσεων;
– Η βασική πρόκληση που έχουμε μπροστά μας είναι η κινητοποίηση περισσότερων ιδιωτικών κεφαλαίων, διοχετεύοντας τις αποταμιεύσεις σε παραγωγικές επενδύσεις. Για τον σκοπό αυτόν εργαζόμαστε πάνω σε συγκεκριμένες προτάσεις για την ενίσχυση των κεφαλαιαγορών της Ευρώπης. Αυτές τις προκλήσεις συζητήσαμε και κατά τη διάρκεια της πρόσφατης συνάντησης της προέδρου Νάντια Καλβίνιο με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και τον υπουργό Οικονομικών Κωστή Χατζηδάκη στην Αθήνα. Αναμένεται να εισαγάγουμε συγκεκριμένα νέα εργαλεία για να στηρίξουμε την καινοτομία στην Ευρώπη, συνδυάζοντας τη χρηματοδότηση από την ΕΤΕπ και από τον ιδιωτικό τομέα. Βλέπουμε επίσης περιθώρια για περαιτέρω αξιοποίηση των πόρων του προϋπολογισμού της Ε.Ε. για την προσέλκυση περισσότερων επενδύσεων, απλοποιώντας και βελτιστοποιώντας τις διαδικασίες και μειώνοντας τη γραφειοκρατία. Ας μην ξεχνάμε πως ο όμιλος ΕΤΕπ διαθέτει μια πολύ ισχυρή κεφαλαιακή θέση, με πιστοληπτική αξιολόγηση ΑΑΑ, κάτι που μας επιτρέπει να ενισχύσουμε τις επενδύσεις μας που στηρίζουν τις ευρωπαϊκές προτεραιότητες, από την πράσινη μετάβαση έως την ψηφιοποίηση, από την ασφάλεια και άμυνα έως τη γεωργία, ενισχύοντας την ασφάλεια και τη στρατηγική μας αυτονομία.
Το Ταμείο Ανάκαμψης έχει παίξει κρίσιμο ρόλο στη μεταμόρφωση της χώρας, που δείχνει σημάδια μετασχηματισμού σε κρίσιμους τομείς, όπως η πράσινη μετάβαση και η ψηφιοποίηση.
– Διακρίνετε αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου της Ελλάδας;
– Αν μάθαμε κάτι τα τελευταία πέντε χρόνια, με τον πόλεμο, την πανδημία και όλα όσα δραματικά έχουν συμβεί, είναι ότι τα κοινά χρηματοδοτικά εργαλεία, όπως οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης, του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού, και της ΕΤΕπ, είναι ζωτικής σημασίας για την ανθεκτικότητα των οικονομιών μας. Το Ταμείο Ανάκαμψης έχει παίξει κατά συνέπεια κρίσιμο ρόλο στη μεταμόρφωση της χώρας. Με τη συνεπένδυση και της ΕΤΕπ σε πολλά έργα που χρηματοδοτεί το Ταμείο Ανάκαμψης, η Ελλάδα δείχνει σημάδια μετασχηματισμού σε κρίσιμους τομείς, όπως η πράσινη οικονομία, με πληθώρα έργων ενεργειακής απόδοσης, στον τομέα της ψηφιακής αναβάθμισης τόσο του δημόσιου όσο και του ιδιωτικού τομέα, αλλά και στην ενίσχυση της εξωστρέφειας και της καινοτομίας. Μην ξεχνάμε ότι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης έχουν κατευθυνθεί προς την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα Επενδύσεων, στηρίζοντας περαιτέρω με αυτόν τον τρόπο τα ταμεία επιχειρηματικών συμμετοχών της χώρας και κατά συνέπεια και τη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα. Αρα το Ταμείο Ανάκαμψης παρέχει κρίσιμη χρηματοδότηση, δημιουργώντας ένα πλαίσιο για πιο μακροπρόθεσμη ανάπτυξη στη χώρα.
– Ποιες είναι οι προτεραιότητες που θέτει η ΕΤΕπ για τον επόμενο χρόνο;
– Στην ΕΤΕπ εστιάζουμε σε επενδύσεις που θα βοηθήσουν την Ευρώπη και την Ελλάδα να αντιμετωπίσουν την κλιματική αλλαγή, να ενισχύσουν την ενεργειακή ανεξαρτησία και να προωθήσουν την καινοτομία και την ψηφιακή μετάβαση. Ιδιαίτερη προτεραιότητα δίνουμε στην ενίσχυση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, στην προσιτή και βιώσιμη στέγαση, καθώς και στην ασφάλεια και άμυνα. Η στήριξη των ενεργειακών υποδομών, η προώθηση της πράσινης και καθαρής βιομηχανίας και οι επενδύσεις στην έρευνα και την ανάπτυξη βρίσκονται επίσης ψηλά στην ατζέντα για το επόμενο έτος. Φυσικά, βρισκόμαστε ήδη σε συζητήσεις και για την περαιτέρω στήριξη της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας μέσω νέων χρηματοδοτικών εργαλείων.
