«Η Γαλλία δεν είναι Ελλάδα», δήλωσε ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών Αντουάν Αρμάν τον περασμένο μήνα, σχολιάζοντας τη νευρική αντίδραση των αγορών στην πολιτική κρίση που μαίνεται από το καλοκαίρι στη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης. Οταν το κόστος δανεισμού της Ελλάδας έπεσε πρόσφατα κάτω από αυτό της Γαλλίας, η προσοχή στράφηκε περισσότερο στην πτώση της κυβέρνησης Μπαρνιέ και λιγότερο στο success story της Ελλάδας που βγήκε από την κρίση χρέους, η οποία τη γονάτισε στις αρχές της δεκαετίας του 2010.
Εάν ωστόσο συγκρίνουμε τη Γαλλία με την Ελλάδα, ποιες είναι οι ομοιότητες και ποιες οι διαφορές; Οι ουσιαστικές συγκρίσεις πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τις πολιτικές τάσεις καθώς και την ισχύ των κρατικών και ιδιωτικών θεσμών, τονίζει ο Τόνι Μπάρμπερ σε άρθρο του στους FT, επιχειρώντας να ρίξει φως στα δεδομένα των δύο χωρών.
Οι αποδόσεις των γαλλικών και ελληνικών 10ετών κρατικών ομολόγων συγκλίνουν τις τελευταίες εβδομάδες. Η Γαλλία πάντως δεν οδεύει προς στον γκρεμό όπως η Ελλάδα όταν κινδύνευσε να βγει από την Ευρωζώνη.
Οσον αφορά το δημόσιο χρέος, ο λόγος χρέους προς ΑΕΠ της Γαλλίας είναι τώρα λίγο πάνω από 110%, έχοντας αυξηθεί από περίπου 60% κατά τη γέννηση του ευρώ το 1999. Αντιθέτως, όταν η Ελλάδα εντάχθηκε στην Ευρωζώνη το 2001, ο λόγος του χρέους της προς το ΑΕΠ ήταν ήδη πάνω από 100%, ένα σημείο που δημιούργησε αμφιβολίες εκείνη την εποχή σχετικά με την καταλληλότητά της για ένταξη στη νομισματική ένωση.
Ενας εντυπωσιακός παραλληλισμός μεταξύ Γαλλίας και Ελλάδας αφορά τις δημόσιες δαπάνες. Σύμφωνα με τη Eurostat, η Γαλλία είχε το υψηλότερο επίπεδο κρατικών δαπανών της Ε.Ε. το 2022 με 58,3% του ΑΕΠ, ενώ η Ελλάδα είχε την έκτη υψηλότερη θέση στο μπλοκ των «27» με 52,9%. Επομένως, η διατήρηση υπό έλεγχο των δημοσίων δαπανών αποτελεί πρόκληση και για τις δύο χώρες.
Σε ομιλία του αυτή την εβδομάδα στη Νέα Υόρκη, ο κ. Γιάννης Στουρνάρας, διοικητής της κεντρικής τράπεζας της Ελλάδας, περιέγραψε την οικονομία της χώρας ως «μια διεθνή ιστορία επιτυχίας τα τελευταία χρόνια», αλλά εντόπισε ορισμένα τρωτά σημεία, όπως είναι το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών της Ελλάδας, το οποίο ήταν στο 6,2% του ΑΕΠ το 2023, πολύ πάνω από το γαλλικό επίπεδο του 1%. Συνέχισε λέγοντας ότι ο κύριος λόγος για το έλλειμμα ήταν η υστέρηση της οικονομικής ανταγωνιστικότητας και σημείωσε ότι η Ελλάδα κατέλαβε την 47η θέση στον Παγκόσμιο Δείκτη Ανταγωνιστικότητας για το 2024. Η Γαλλία ήταν στην 31η θέση, ποσοστό που φαίνεται χαμηλό για μια χώρα που υπερηφανεύεται για πολλές εταιρείες πρώτης κατηγορίας του ιδιωτικού τομέα.
Σε γενικές γραμμές, αν συγκρίνει κανείς τη Γαλλία με την Ελλάδα, υπάρχουν κάποιες ομοιότητες και κάποιες σημαντικές διαφορές μεταξύ της γαλλικής πολιτικής σκηνής τώρα και της ελληνικής σκηνής στο απόγειο της κρίσης χρέους. Στη Γαλλία, η Ακροδεξιά και η ριζοσπαστική Αριστερά αποκτούν δύναμη εις βάρος του μετριοπαθούς, τεχνοκρατικού Κέντρου. Ομοίως, το 2015 η ελληνική κρίση χρέους ώθησε στην εξουσία τον ΣΥΡΙΖΑ, ένα ριζοσπαστικό αριστερό κόμμα, όμως η Ακροδεξιά στην Ελλάδα δεν είχε ποτέ την επιρροή που απέκτησε η Εθνική Συσπείρωση της Μαρίν Λεπέν στη Γαλλία.
Αυτό δεν σημαίνει ότι όλα είναι ήρεμα και ομαλά στην Ελλάδα. Ενα σκάνδαλο υποκλοπών ταρακούνησε την κυβέρνηση και τους κρατικούς θεσμούς, το πολιτικό σύστημα της Ελλάδας εξακολουθεί να είναι «σεισμογενές», ενώ η τάση για θεωρίες συνωμοσίας παραμένει ισχυρή.
Η Ελλάδα ωστόσο τα τελευταία χρόνια δεν έχει βιώσει ένα αντίστοιχο κίνημα όπως αυτό των «Κίτρινων Γιλέκων» της Γαλλίας ή μαζικές διαμαρτυρίες ενάντια στις συνταξιοδοτικές μεταρρυθμίσεις του Μακρόν.
Μια έρευνα του ΟΟΣΑ, τέλος, που δημοσιεύτηκε τον Ιούλιο, σχετικά με την εμπιστοσύνη των πολιτών στην κυβέρνηση και στους πολιτικούς, έδειξε παρόμοια επίπεδα στη Γαλλία και στην Ελλάδα: το 2023 το 34% των Γάλλων ανέφερε υψηλή ή μέτρια υψηλή εμπιστοσύνη στην κυβέρνηση, σε σύγκριση με το 32% στην Ελλάδα. Αυτή είναι μια τάση που χρειάζεται παρακολούθηση, αν και αναμφίβολα η μεγαλύτερη προσοχή το επόμενο διάστημα θα στραφεί λιγότερο στην Ελλάδα και περισσότερο στο πώς η Γαλλία θα αντιμετωπίσει το πολιτικό της αδιέξοδο.
