Με μείωση έκλεισε τον Νοέμβριο ο δείκτης οικονομικού κλίματος στην Ελλάδα, αλλά και ο δείκτης υπευθύνων προμηθειών στη μεταποίηση (δείκτης PMI), ενώ η ελαφρά βελτίωση του δείκτη καταναλωτικής εμπιστοσύνης σε καμία περίπτωση δεν σημαίνει ότι οι Ελληνες δεν παρέμειναν ο πλέον απαισιόδοξος λαός στην Ευρωπαϊκή Ενωση ή ότι σταμάτησαν να ανησυχούν για την ακρίβεια. Αλλωστε, η εκτίμηση στην οποία προβαίνει η S&P Global, η οποία καταρτίζει τον δείκτη PMI, σε σχέση με το κόστος παραγωγής είναι εξόχως ανησυχητική. « Οι προοπτικές ως προς τις τιμές αγορών είναι λιγότερο ευνοϊκές, καθώς αναμένεται συνολική αύξηση του κόστους τον επόμενο χρόνο, μετά την υποχώρηση των πιέσεων το 2024», ανέφερε η Σιαν Τζόουνς, επικεφαλής οικονομολόγος της S&P Global Market Intelligence.
Ειδικότερα, σύμφωνα με την έρευνα οικονομικής συγκυρίας που διενεργεί το Ιδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ), το οικονομικό κλίμα επιδεινώθηκε ελαφρώς τον Νοέμβριο, με τον σχετικό δείκτη να διαμορφώνεται στις 106,1 από τις 106,9 μονάδες τον Οκτώβριο. H οριακή αυτή εξασθένηση προέρχεται από τις κατασκευές και τις υπηρεσίες, με τη βιομηχανία, το λιανικό εμπόριο και τον δείκτη καταναλωτικής εμπιστοσύνης να βελτιώνονται. Ο χώρος των κατασκευών και ειδικά στα ιδιωτικά έργα φαίνεται να πιέζεται από τη στενότητα εργατικού δυναμικού, ζήτημα που πλέον επισημαίνεται από όλο και ευρύτερο ποσοστό επιχειρήσεων. Στο λιανικό εμπόριο, καθώς πλησιάζει η εορταστική περίοδος, φαίνεται πως δημιουργούνται πιο αισιόδοξες προοπτικές, αν και η ακρίβεια εξακολουθεί να προβληματίζει. Το διεθνές περιβάλλον παραμένει ασταθές λόγω των γεωπολιτικών εντάσεων, που δεν φαίνεται να αμβλύνονται. Εξάλλου, η νέα κυβέρνηση στις ΗΠΑ, καθώς και οι εξελίξεις σχετικά με τον κυβερνητικό συνασπισμό στη Γερμανία, θα ορίσουν ενδεχομένως ένα νέο περιβάλλον που θα επηρεάσει το εξωστρεφές τμήμα της οικονομίας μας.
Ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών στη βιομηχανία βελτιώθηκε τον Νοέμβριο και διαμορφώθηκε στις 105,9 μονάδες από τις 103,5 μονάδες τον Οκτώβριο. Σε αυτό έπαιξε ρόλο η αύξηση των νέων παραγγελιών, όπως επισημαίνεται και στα στοιχεία για τον δείκτη PMI. Ο εν λόγω δείκτης διαμορφώθηκε στις 50,9 μονάδες τον Νοέμβριο από τις 51,2 μονάδες τον Οκτώβριο.
Ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών στις κατασκευές διαμορφώθηκε τον Νοέμβριο στις 129,9 μονάδες (από 145,9 μονάδες τον Οκτώβριο), σε επίπεδο πολύ χαμηλότερο από το αντίστοιχο περυσινό (148,2 μονάδες) και στο χαμηλότερο επίπεδο εντός του 2024. Αντιθέτως, ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών στο λιανικό εμπόριο ενισχύθηκε σημαντικά τον Νοέμβριο και διαμορφώθηκε στις 104,6 μονάδες από τις 98,3 μονάδες τον Οκτώβριο, ενίσχυση που σχετίζεται με την αυξημένη ζήτηση και κατανάλωση την εορταστική περίοδο.
Ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών στις υπηρεσίες υποχώρησε οριακά τον Νοέμβριο, στις 111,9 μονάδες από τις 112,2 μονάδες τον Οκτώβριο.
Ελαφρά βελτίωση σημείωσε ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης, καθώς διαμορφώθηκε τον Νοέμβριο σε -47,3 μονάδες από -50,3 μονάδες τον Οκτώβριο. Σύμφωνα με το ΙΟΒΕ, αμβλύνεται η πολύ έντονη απαισιοδοξία που έχει καταγραφεί όλους τους μήνες και παράλληλα παρατηρείται μικρή βελτίωση στην πρόθεση για μείζονες αγορές, αλλά και στη γενικότερη οικονομική κατάσταση στη χώρα. Ωστόσο, ο πληθωρισμός εμμένει και εξακολουθεί να επηρεάζει αρνητικά την καταναλωτική εμπιστοσύνη, με το ζήτημα της ακρίβειας να ανησυχεί έντονα τους πολίτες.
