ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ – ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. Ιδιαιτέρως θετικά αξιολογείται στις Βρυξέλλες η πρόθεση της ελληνικής κυβέρνησης να προχωρήσει στην πρόωρη αποπληρωμή μέρους των διακρατικών δανείων (GLF) της Ελλάδας, που «σφραγίστηκε» χθες με τη σχετική απόφαση που έλαβαν ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ESM) και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF).
Η απόφαση μάλιστα για τη χρήση του μαξιλαριού «ασφαλείας» –που έχει διαθέσει στη χώρα μας ο ESM από το 2018 για τον σκοπό αυτό– ελήφθη σχετικά εύκολα, όπως αναφέρουν στην «Κ» Ευρωπαίοι αξιωματούχοι καθώς, όπως σημειώνουν, επιτυγχάνεται εξοικονόμηση για τον ελληνικό προϋπολογισμό, ενώ ενισχύεται η ρευστότητα. Οι ίδιοι αξιωματούχοι, άλλωστε, παραθέτουν τα στοιχεία των συνεχιζόμενων υψηλών ρυθμών ανάπτυξης από το 2022 έως σήμερα – που παραμένουν υψηλότεροι κατά 5% σε σχέση με τον μέσο όρο στην Ευρωπαϊκή Ενωση. «Οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους», λένε χαρακτηριστικά. Θεωρούν, παράλληλα, ότι αυτές οι κινήσεις στέλνουν θετικά μηνύματα και στις χρηματοπιστωτικές αγορές για τη συνέχιση της δημοσιονομικής ανάκαμψης της χώρας.
Ευρωπαίοι αξιωματούχοι εκτιμούν, εξάλλου, ότι τόσο η Ελλάδα, όσο και η Πορτογαλία και η Κύπρος διατηρούν υψηλά πλεονάσματα, που τις διαφοροποιεί από αρκετά κράτη-μέλη της Ευρωζώνης, παρά τις πληθωριστικές «πιέσεις», ενώ θετικά αξιολογείται για τη χώρα μας και η διαχείριση της μείωσης του χρέους.
Σε ό,τι αφορά τη συγχώνευση του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) με την Ελληνική Εταιρεία Περιουσιακών Στοιχείων και Συμμετοχών (HCAP) –για την οποία έδωσαν χθες επίσης τη συναίνεσή τους ο ESM και το EFSF– στις Βρυξέλλες θεωρούν ότι το σχετικό αίτημα της κυβέρνησης έχει λογική από τη στιγμή που έχουν ολοκληρωθεί οι στόχοι του ΤΧΣ. Θεωρούν μάλιστα ότι η κίνηση γίνεται τη σωστή στιγμή, καθώς επιδιώκεται η μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα της ελληνικής οικονομίας. Ωστόσο Ευρωπαίοι αξιωματούχοι υπογραμμίζουν ότι αποτελεί κρίσιμο στοιχείο η διατήρηση της ανεξαρτησίας της HCAP.
Εγκρίθηκε από τους ευρωπαϊκούς μηχανισμούς η χρήση του μαξιλαριού «ασφαλείας» για αποπληρωμή μέρους των διακρατικών δανείων.
Οι κίνδυνοι
H τρέχουσα γεωπολιτική κατάσταση, όπου απαιτούνται πλέον μεγαλύτερες αμυντικές δαπάνες σε ευρωπαϊκό επίπεδο λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, και η πιθανότητα εμπορικού «πολέμου» με τις ΗΠΑ θα επηρεάσουν σαφώς τις ευρωπαϊκές οικονομίες και σε αυτή την περίπτωση, αν και ελεγχόμενα και την Ελλάδα, εκτιμούν οι ίδιες πηγές. Ωστόσο σε ό,τι αφορά τις «μεγατάσεις», τους μακροπρόθεσμους κινδύνους και «προκλήσεις» όπως το δημογραφικό και η κλιματική αλλαγή, η χώρα μας θεωρείται πιο «εκτεθειμένη».
Ιδιαίτερα, σε ό,τι αφορά την κλιματική αλλαγή, θα απαιτηθούν αρκετά μέτρα και κάποια προληπτικά, που ίσως ασκήσουν «πιέσεις» στις δαπάνες. Επομένως, στις Βρυξέλλες εκτιμούν ότι θα πρέπει να υπάρξει «προτεραιοποίηση» των δαπανών, καθώς τα επίπεδα χρέους παραμένουν υψηλά.
«Κλειδί» για τη συνέχιση της διαχείρισης του υψηλού χρέους αλλά και των αυξημένων ρυθμών ανάπτυξης θα είναι ο σχεδιασμός μιας στρατηγικής προσέλκυσης επενδύσεων, ιδιαίτερα μετά την ολοκλήρωση το 2026 του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (Recovery Resilience Facility – RRF) και των κεφαλαίων του.
Ευρωπαίοι αξιωματούχοι εκτιμούν ότι τα κεφάλαια του RRF που χρησιμοποιήθηκαν για επενδύσεις –σχετικά με την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση– θα πρέπει να αποτελέσουν «οδικό χάρτη» για το μέλλον. Θεωρούν δηλαδή ότι οι σχετικές επενδύσεις στον τομέα του τουρισμού έχουν αποδώσει καρπούς –ιδιαίτερα μετά την πανδημία–, αλλά μακροπρόθεσμα χρειάζεται να καλυφθεί το «κενό» παραγωγικότητας στην Ελλάδα, που αποτελεί και την «αχίλλειο πτέρνα» της. Για παράδειγμα, στον τομέα της γεωργίας οι ίδιες πηγές θεωρούν ότι η χώρα έχει πλεονέκτημα και θα γίνει πιο παραγωγική με την εισαγωγή νέων μηχανημάτων και τεχνολογιών, όπως συμβαίνει στην Ολλανδία.
Νέες τεχνολογίες
Η Ελλάδα διαθέτει πολλές μικρές εταιρείες και υπάρχει μια δομή που καθιστά την παραγωγή ανάπτυξης πιο περίπλοκη, λένε. Εάν η χώρα θέλει να βελτιωθεί, θα πρέπει να αναβαθμιστεί και αυτό δεν αφορά απαραίτητα μεγαλύτερες εταιρείες, αλλά αλλαγή στόχευσης προς νέες τεχνολογίες, όπως η τεχνητή νοημοσύνη, προκειμένου να γίνει ανταγωνιστική. Στο πλαίσιο αυτό, θεωρούν ότι χρειάζονται μεταρρυθμίσεις και στο εκπαιδευτικό σύστημα, ώστε να βελτιωθούν οι δεξιότητες και να μπουν στην αγορά εργασίας περισσότεροι νέοι και γυναίκες.
