«Δεν θα μπορούσαμε να μείνουμε έξω από τις εξελίξεις». Με αυτήν τη φράση ο Αντρέα Ορσέλ, διευθύνων σύμβουλος της ιταλικής τράπεζας UniCredit, υπερασπίστηκε ενώπιον αναλυτών την επιλογή της τράπεζάς του να υποβάλει πρόταση εξαγοράς της ανταγωνίστριάς της Banco BPM του Μιλάνου έναντι 10,1 δισ. ευρώ. Με την πρόταση αυτή ο Ορσέλ, γνωστός στους τραπεζικούς κύκλους της Ευρώπης ως «καρχαρίας» αλλά και ως «οραματιστής» για τις ρηξικέλευθες επιλογές του και τις σαρωτικές εξαγορές τραπεζών, βρέθηκε στο επίκεντρο μιας διαδικασίας συγκέντρωσης του ιταλικού τραπεζικού κλάδου που μόλις έχει αρχίσει.
Η Banco BPM απέρριψε την πρόταση εξαγοράς, δηλώνοντας πως το τίμημα που προσφέρεται είναι υπερβολικά χαμηλό.
Η πρόταση προκάλεσε εκνευρισμό στη Ρώμη όπως προ διμήνου είχε προκαλέσει εκνευρισμό στο Βερολίνο η προσπάθεια, προς το παρόν ατελέσφορη, της UniCredit να εξαγοράσει τη γερμανική Commerzbank. Η Ρώμη κατέστησε άμεσα σαφές πως διαφωνεί με τη συγκεκριμένη πρόταση εξαγοράς, ενώ η Banco BPM απέρριψε την πρόταση δηλώνοντας πως δεν είχε συμφωνηθεί εκ των προτέρων ότι το τίμημα που προσφέρεται είναι υπερβολικά χαμηλό και πως μια εξαγορά της θα οδηγούσε στην απώλεια θέσεων εργασίας και θα έπληττε την ανταγωνιστικότητα της Ιταλίας. Οι όροι που προτείνονται «δεν αντανακλούν σε καμία περίπτωση την κερδοφορία της ΒΡΜ και τη δυνατότητά της για δημιουργία αξίας», ανέφερε η τράπεζα στη σχετική της ανακοίνωση. Η άρνησή της μπορεί να αποτελέσει μια δεύτερη αποτυχία του Ορσέλ. Οι λόγοι, πάντως, που προκάλεσε τόσο την έντονη αντίδραση της ιταλικής κυβέρνησης είναι ότι μόλις πριν από δύο εβδομάδες η ΒΡΜ αγόρασε από το ιταλικό κράτος το 5% της άλλοτε προβληματικής αλλά ιστορικής τράπεζας της Ιταλίας, της Monte dei Paschi di Siena. Οπως επισημαίνει σε σχετικό δημοσίευμά της η εφημερίδα Financial Times, η συγκεκριμένα αγορά ήταν το εναρκτήριο λάκτισμα της διαδικασίας συγκέντρωσης του ιταλικού τραπεζικού κλάδου. Σε αυτήν εναπέθετε τις ελπίδες της η κυβέρνηση της Τζόρτζια Μελόνι για τη δημιουργία της τρίτης μεγαλύτερης τράπεζας της χώρας μετά την Intesa Sanpaolo και την UniCredit. Το σχέδιο θα ακυρωνόταν, σε περίπτωση εξαγοράς της ΒΡΜ από την UniCredit, γι’ αυτό και η κίνηση του Ορσέλ εξόργισε τη Ρώμη. «Δεν θα ήθελα να πιστεύω πως κάποιος προσπαθεί να αποτρέψει τη συγχώνευση της ΒΡΜ με τη Monte dei Paschi», σχολίασε ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, Ματέο Σαλβίνι, και πρόσθεσε καυστικά, «εξ όσων γνωρίζω η UniCredit ήθελε να επεκταθεί στη Γερμανία και δεν ξέρω για ποιο λόγο άλλαξε γνώμη».
Ο Ορσέλ δήλωσε κατηγορηματικά πως η πρότασή του για την ΒΡΜ δεν έχει καμία σχέση με το ενδιαφέρον της UniCredit για την Commerzbank. Είναι, ωστόσο, γεγονός ότι μετά τη θύελλα συντονισμένων αντιδράσεων από το Βερολίνο και γενικότερα από τον πολιτικό και οικονομικό κόσμο της Γερμανίας, ο Ορσέλ υπαναχώρησε από τον στόχο του να εξαγοράσει την Commerzbank και στράφηκε στην εγχώρια τραπεζική βιομηχανία της Ιταλίας. Οι ιταλικές τράπεζες, οι οποίες προ ετών φημίζονταν για τον μεγάλο όγκο των κόκκινων δανείων τους, κατόρθωσαν να εξυγιάνουν τους ισολογισμούς τους και να ενισχυθούν στην εγχώρια αγορά. Και τώρα βρίσκονται σε μια διαδικασία συγκέντρωσης και ενίσχυσης του κλάδου. Η πρόταση εξαγοράς που υπέβαλε η UniCredit για την ΒΡΜ οφείλεται ενδεχομένως στον φόβο του Ορσέλ μη χάσει την ευκαιρία που του προσφέρει η συγκυρία. Ηταν, πάντως, παράλληλα και η αντίδρασή του στην αποτυχία του εγχειρήματος της UniCredit να εξαγοράσει την Commerzbank, την οποία είχε θέσει στο στόχαστρό της εδώ και χρόνια.
Ανεξάρτητα από την αντίδραση της ΒΡΜ, ο Ιταλός υπουργός Οικονομικών Τζανκάρλο Τζορτζέτι δήλωσε πως η κυβέρνηση Μελόνι ενδέχεται να κάνει χρήση των λεγόμενων χρυσών κανόνων που της δίνουν το δικαίωμα να παρέμβει σε ορισμένες επιχειρηματικές συμφωνίες στρατηγικής σημασίας. Ο Ορσέλ έσπευσε να χαρακτηρίσει «αναμενόμενη» την αντίδραση της ιταλικής κυβέρνησης και να επισημάνει πως η εξαγορά της Monte dei Paschi από την BPM «αναμενόταν επί χρόνια, αλλά όσες συμφωνίες αγγίζουν το τραπεζικό σύστημα είναι πάντα σύνθετες».
