Η κατανόηση του Ελον Μασκ για το λεγόμενο βαθύ κράτος φαίνεται μάλλον επιφανειακή. Ο διευθύνων σύμβουλος της Tesla εκτιμά ότι 2 τρισ. δολάρια μπορούν να περικοπούν από τη λειτουργία του κρατικού μηχανισμού των ΗΠΑ, κάτι που απηχεί διαμάχες δεκαετιών για σπατάλες της Ουάσιγκτον. Ευγενής ο στόχος, αλλά το νούμερο μη αληθοφανές. Αν και αναμφίβολα μπορεί να εξοικονομηθούν χρήματα, θα ήταν χρησιμότερο να βρεθούν εποικοδομητικότεροι τρόποι εκμετάλλευσης του διατιθέμενου κρατικού κεφαλαίου. Ο Ντόναλντ Τραμπ στρατολόγησε τον Μασκ και τον επιχειρηματία βιοτεχνολογίας Βίβεκ Ραμασουάμι προκειμένου να ηγηθούν του νεοσύστατου υπουργείου Κυβερνητικής Αποτελεσματικότητας. Το εγχείρημα στερείται αποκλειστικού προϋπολογισμού και δεν έχει νομική δικαιοδοσία σε ένα σύστημα όπου το Κογκρέσο ελέγχει τις δαπάνες. Πάντως είναι σαφές ότι από τον προϋπολογισμό των 6,1 τρισ. δολαρίων των ΗΠΑ το 2023, μόνο περίπου 1,7 τρισ. δολάρια αφορούν προαιρετικές δαπάνες. Το υπόλοιπο ποσό διοχετεύεται στην υγειονομική περίθαλψη για φτωχούς και ηλικιωμένους ψηφοφόρους, στο συνταξιοδοτικό ταμείο κοινωνικής ασφάλισης και σε πληρωμές τόκων, δαπάνες οι οποίες δεν απαιτούν επανέγκριση από το Κογκρέσο. Μια δυνητική μείωσή τους θα μεταφραζόταν στην κατάργηση παροχών για εκατομμύρια Αμερικανούς ή στην αθέτηση εξυπηρέτησης του δημοσίου χρέους.
Κατά τη διάρκεια της προβλεπόμενης 18μηνης αποστολής τους για την αναγκαία ανάλυση δεδομένων, οι Μασκ και Ραμασγουάμι θα δώσουν άφθονο υλικό για να εξοργίσουν τους χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, συμπεριλαμβανομένης της χρηματοδότησης για αδιαφανή κρατικά έργα ερευνών, πολυάριθμες επιχορηγήσεις και επιδοτήσεις, καθώς και προμήθειες με παράλογες τιμολογήσεις, που εξασφαλίζονται μέσω κουραστικών διαδικασιών. Ωστόσο, οι πρώτες προσπάθειες απέβησαν άκαρπες. Η επιτροπή πολιτικής δράσης του Μασκ δημοσίευσε κατάλογο με τους στόχους μείωσης δαπανών, συμπεριλαμβανομένου ενός κονδυλίου 659 δισ. δολαρίων από κρατικούς τόκους. Πρόκειται για χρήματα που έχουν ήδη ξοδευτεί, ενώ η μη αποπληρωμή των ομολογιούχων θα ήταν καταστροφική. Ο Μασκ ανέπτυξε φιλικές σχέσεις με τον φιλελεύθερο πρόεδρο της Αργεντινής Χαβιέρ Μιλέι, του οποίου το σύμβολο της προεκλογικής εκστρατείας ήταν το αλυσοπρίονο. Από τότε που ανέλαβε τα ηνία πέρυσι τον Δεκέμβριο έκλεισε ολόκληρα υπουργεία, κατήργησε κρατικά επιδόματα και υποτίμησε το νόμισμα. Ως αποτέλεσμα, η χώρα κατέγραψε το πρώτο τριμηνιαίο δημοσιονομικό πλεόνασμα σε 15 χρόνια. Η συγκράτηση του μηνιαίου πληθωρισμού στο 3% από 25% κέρδισε επίσης επαίνους από τους πιστωτές, συμπεριλαμβανομένου του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. Την ίδια στιγμή, περισσότεροι από τους μισούς Αργεντινούς ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας εν συγκρίσει με το 42% στα τέλη του 2023.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες πάλι είχαν τη δική τους σαρωτική λιτότητα μετά τη διάλυση της Lehman Brothers και τη διάσωση τραπεζών. Οι Μασκ και Ραμασουάμι λένε ότι αυτή τη φορά θα είναι διαφορετικά τα πράγματα, χρησιμοποιώντας μη δοκιμασμένες νομικές στρατηγικές για να μεταφέρουν τις χρηματοδοτικές αρμοδιότητες από το Κογκρέσο στην εκτελεστική εξουσία, να επικεντρωθούν στην απορρύθμιση παράλληλα με τις δαπάνες και να τονώσουν την οικονομική ανάπτυξη. Ωστόσο απαιτείται το Ανώτατο Δικαστήριο να καταργήσει το πλαίσιο προστασίας των δημοσίων υπαλλήλων, ώστε να απολυθούν γραφειοκράτες. Τα εργατικά συνδικάτα του δημόσιου τομέα ήδη διερευνούν νομικές μεθόδους για να προστατεύσουν την απασχόλησή τους και να αμφισβητήσουν τις αναμενόμενες προσπάθειες του Τραμπ να μετεγκαταστήσει υπουργεία από την περιοχή της Ουάσιγκτον, κάτι που αποπειράθηκε και στην πρώτη θητεία του. Οι εργολάβοι, τέλος, που συνεργάζονται με τις ομοσπονδιακές υπηρεσίες και οι σύμμαχοί τους στο Κογκρέσο θα πολεμήσουν τις οποιεσδήποτε αλλαγές στους παλαιούς κανόνες για τις κρατικές προμήθειες.
