Το πράσινο φως για την πρόωρη αποπληρωμή των τριών δόσεων των διμερών δανείων, καθώς και για τη χρήση του «σκληρού» μαξιλαριού θα λάβει η Ελλάδα τα επόμενα 24ωρα, με την καταβολή να ακολουθεί έως τις 12 Δεκεμβρίου, δίνοντας ένα ισχυρό μήνυμα στις αγορές ότι η χώρα μειώνει «επιθετικά» το χρέος και βελτιώνει συνεχώς τη δημοσιονομική της θέση.
Ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ESM) και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF) –κατέχουν περίπου το 54% του ελληνικού δημοσίου χρέους– έχουν ήδη εγκρίνει την τριπλή αποπληρωμή που έχει ζητήσει να κάνει η Ελλάδα και η επίσημη ανακοίνωση αναμένεται τις αμέσως επόμενες ημέρες, είτε πριν είτε μαζί με την ανακοίνωση της έγκρισης του ESM για τη χρήση του «μαξιλαριού» ασφαλείας (cash buffer) των 15,697 δισ. ευρώ, η οποία θα γίνει την Τρίτη 3 Δεκεμβρίου.
Το «μαξιλάρι» δημιουργήθηκε το 2018 και δεν μπορούσε να χρησιμοποιηθεί έως τώρα, καθώς είχε δοθεί ως «δίχτυ ασφαλείας» σε περίπτωση ανάγκης μετά την έξοδο της χώρας από τα μνημόνια. Τώρα που η Ελλάδα έχει ανακτήσει την επενδυτική βαθμίδα, καθώς και τη χρηματοδότησή της από τις αγορές, δεν υπάρχει λόγος το «μαξιλάρι» αυτό να περιμένει δεσμευμένο. Ετσι, ο ESM έκρινε ότι η Ελλάδα μπορεί να αρχίσει να χρησιμοποιεί αυτά τα χρήματα για να μειώνει το χρέος της. Η συμφωνία είναι, ωστόσο, το ποσό αυτό των 15,697 δισ. ευρώ να χρησιμοποιηθεί τμηματικά σε τρία χρόνια. Ετσι, φέτος η χώρα θα μπορεί να χρησιμοποιήσει περίπου 5 δισ. ευρώ, το 2025 άλλα 5 δισ. και το 2026 τα υπόλοιπα 5 δισ., σε κινήσεις μείωσης του χρέους.
Συνεπώς, η φετινή πρόωρη αποπληρωμή των τριών δόσεων του GLF θα γίνει με τη χρήση μέρους του cash buffer που πλέον «ξεκλειδώνει». Ετσι, στις 12 Δεκεμβρίου η Ελλάδα θα αποπληρώσει πρόωρα τις δόσεις των GLF (που λήγουν τα έτη 2026, 2027 και 2028) οι οποίες συνολικά ανέρχονται σε 7,935 δισ. ευρώ, με τα 5 δισ. ευρώ που «δικαιούται» να χρησιμοποιήσει από το cash buffer και με τα υπόλοιπα 2,95 δισ. ευρώ να προέρχονται από «ελεύθερα» ταμειακά διαθέσιμα.
Η έγκριση από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας αναμένεται να δοθεί τις αμέσως επόμενες ημέρες.
Στόχος της τριπλής αποπληρωμής είναι μεν να υπάρξει μια ελάφρυνση στο κόστος εξυπηρέτησης των τόκων, η οποία ωστόσο είναι σχετικά μικρή και ανέρχεται στο επίπεδο των δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ εις βάθος τριετίας, αλλά κυρίως να δοθεί ισχυρό σήμα στις διεθνείς αγορές για τις δυνατότητες της Ελλάδας.
Σημειώνεται πως τα GLF είναι δάνεια που δόθηκαν στη χώρα μας από 14 χώρες της Ευρωζώνης (ύψους 52,9 δισ.) στο πλαίσιο του πρώτου προγράμματος διάσωσης τον Μάιο του 2010, το οποίο περιελάμβανε και δάνεια ύψους 20,1 δισ. ευρώ από το ΔΝΤ που η Ελλάδα εξόφλησε πλήρως, πριν από τη λήξη τους, το 2022.
Οι δόσεις τους επεκτείνονται έως και 2041. Η κάθε δόση είναι της τάξης των 2,645 δισ. ευρώ (πλην των δύο τελευταίων που είναι 1,939 δισ. ευρώ το 2040 και 571 εκατ. ευρώ το 2041). Η φετινή δόση μαζί με αυτήν του 2025 έχουν ήδη προπληρωθεί από τον περασμένο Δεκέμβριο, ενώ οι πρόωρες πληρωμές ξεκίνησαν το 2022. Τα διμερή δάνεια έχουν επιτόκιο Euribor 3 μηνών συν 50 μονάδες βάσης, συνεπώς αυτή τη στιγμή το επιτόκιο είναι στο 3,522% (το Euribor τριών μηνών είναι στο 3,022% σήμερα).
Επειτα από τις πληρωμές και πρόωρες πληρωμές των προηγούμενων ετών, το υπόλοιπο των διμερών δανείων διαμορφώνεται στα 39,54 δισ. ευρώ, ενώ μετά την τριπλή προεξόφληση του φετινού Δεκεμβρίου θα υποχωρήσουν στα 31,6 δισ. ευρώ.
Με «όπλο» το cash buffer, το ελληνικό Δημόσιο θα κάνει, ξεκινώντας το 2025, ένα ακόμη πιο σημαντικό βήμα, όπως έχουμε γράψει στην «Κ», χάρη και στην εξαιρετική διαχείριση χρέους που πραγματοποιεί ο ΟΔΔΗΧ. Θα προσανατολιστεί στις αποπληρωμές πιο μακροπρόθεσμου χρέους με στόχο να δοθεί το μήνυμα ότι η Ελλάδα, όχι μόνο στο κοντινό μέλλον αλλά και στο μακρινό, διαβεβαιώνει ότι θα ικανοποιήσει τις υποχρεώσεις της. Ετσι, σύμφωνα με τον σχεδιασμό, από το επόμενο έτος θα αρχίσουν να αποπληρώνονται οι μακρύτερες λήξεις των GLF, αυτές που αφορούν το διάστημα από το 2033 έως το 2041, αν και δεν αποκλείεται να διατεθεί πρόσθετο ποσό ώστε να αποπληρωθούν και νωρίτερες λήξεις (του 2029-2032). Αρχική σκέψη είναι να διατεθούν 5,3 δισ. ευρώ τα οποία θα μοιραστούν αναλογικά (pro rata) στο σύνολο των 21 δισ. ευρώ που διαμορφώνονται οι δόσεις των GLF το 2033 και μετά.
