Είναι σχετικά εύκολο να αντιληφθεί κάποιος τη δραστική αλλαγή που έχουν επιφέρει τα θέματα βιωσιμότητας / ESG στην αγορά τα τελευταία χρόνια. Μέσα σε δύο δεκαετίες αυτό που κάποτε ονομάζαμε εταιρική κοινωνική ευθύνη, και ήταν μια σχετικά περιφερειακή ενασχόληση λίγων ακμαζουσών εταιρειών που απέδιδαν «κοινωνικό μέρισμα», εξελίχθηκε σε ένα δομικό συστατικό του σύγχρονου επιχειρείν για όλους τους κλάδους και για τις περισσότερες εταιρείες ασχέτως μεγέθους. Τα θέματα βιωσιμότητας βρίσκονται πλέον πολύ ψηλά στην ατζέντα των περισσότερων επιχειρήσεων καθώς συνδέονται πλέον με τους όρους χρηματοδότησης και τις απαιτήσεις για αξιόπιστα δεδομένα ESG τόσο από την επενδυτική κοινότητα όσο και από το χρηματοπιστωτικό σύστημα, ώστε να απομειωθούν αντίστοιχα οι σχετικοί κίνδυνοι των χαρτοφυλακίων.
Ταυτόχρονα, ειδικά τα δύο τελευταία χρόνια, βλέπουμε μια ραγδαία αύξηση των ρυθμιστικών απαιτήσεων προς τις επιχειρήσεις, κυρίως μέσω κανονισμών της Ε.Ε. Η Πράσινη Συμφωνία της Ε.Ε. οδηγεί τη μετάβαση προς μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία, θέτοντας αυστηρά πρότυπα για τις επιχειρήσεις και τους πιστωτές τους. Για παράδειγμα, η οδηγία CSRD φέρνει ριζικές αλλαγές στον τρόπο με τον οποίον οι επιχειρήσεις οφείλουν να αναφέρουν την επίδρασή τους στο περιβάλλον, στην κοινωνία και στη διακυβέρνηση. Αυτές οι απαιτήσεις δεν επηρεάζουν μόνο την εσωτερική λειτουργία των εταιρειών, αλλά και τις σχέσεις τους με προμηθευτές εντός και εκτός Ευρώπης, οι οποίοι πρέπει πλέον να τηρούν τα ευρωπαϊκά πρότυπα βιωσιμότητας. Ακολουθεί η οδηγία CSDDD με εφαρμογή από το 2027 που θα τοποθετήσει την έννοια της δέουσας επιμέλειας στην αλυσίδα αξίας σε ένα εντελώς διαφορετικό πλαίσιο. Η κανονιστική στόχευση στα θέματα ESG δεν αποτελεί μόνο ευρωπαϊκό φαινόμενο, καθώς έρευνα του 2023 αποκαλύπτει ότι η παγκόσμια παραγωγή κανονισμών ESG έχει αυξηθεί κατά 155% την τελευταία δεκαετία.
Με ένα ολοένα πιο αυστηρό πλαίσιο αναφοράς γίνεται όλο και πιο δύσκολο για τις επιχειρήσεις να ξεχωρίσουν την ουσία της βιωσιμότητας από τον θόρυβο. Εναπόκειται στους επαγγελματίες της βιωσιμότητας να ανακαλύψουν στα πρότυπα ESG τα πραγματικά οφέλη για την ίδια την επιχείρηση. Η προσαρμογή στο CSRD και στη διπλή ουσιαστικότητα μπορεί να αποδειχθεί μια εξαιρετική ευκαιρία για να μετατραπεί ο πονοκέφαλος της συμμόρφωσης σε εργαλείο για την εστίαση σε όσα δημιουργούν συνδυασμένη και μακροπρόθεσμη αξία. Οπως και να το ονομάσουμε, βιωσιμότητα, ESG ή ακόμη και ΕΚΕ για τους παλαιότερους, η συνδυασμένη αξία είναι ότι ενισχύεται η οικονομική απόδοση της εταιρείας, μειώνεται η έκθεση σε φυσικούς κινδύνους και κινδύνους μετάβασης, προσελκύονται επενδυτές, ενισχύονται οι σχέσεις με τα ενδιαφερόμενα μέρη, βελτιώνεται η φήμη του brand, προωθείται η καινοτομία και ευθυγραμμίζεται η βάση λειτουργίας με τις προσδοκίες καταναλωτών και ρυθμιστικών αρχών.
Η Πράσινη Συμφωνία της Ε.Ε. οδηγεί τη μετάβαση προς μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία, θέτοντας αυστηρά πρότυπα για τις επιχειρήσεις.
Η σωστή ενημέρωση της αγοράς είναι κρίσιμη για να αναδειχθεί η ουσία και εδώ έγκειται η αξία των σχετικών πρωτοβουλιών. To Ελληνο-Αμερικανικό Εμπορικό Επιμελητήριο στηρίζει διαχρονικά την πεποίθηση ότι η βιώσιμη ανάπτυξη αποτελεί τη μόνη ρεαλιστική επιλογή για τη μακροπρόθεσμη ανθεκτικότητα των επιχειρήσεων. Στις 22 Οκτωβρίου, στο Κέντρο Πολιτισμού Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος, πραγματοποιήθηκε το 22ο ετήσιο συνέδριο με θέμα «Pale Blue Dot» που επικεντρώθηκε σε λύσεις τοπικής κλίμακας, οι οποίες συνδέουν την επιχειρηματική οπτική με μερικές από τις σημαντικότερες περιβαλλοντικές, κοινωνικές και γεωπολιτικές προκλήσεις της εποχής μας. Πλήθος έγκριτων ομιλητών συνέδεσαν την κλιματική αλλαγή και τη δέσμευση διοξειδίου του άνθρακα, την απώλεια βιοποικιλότητας, τις κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις των φυσικών καταστροφών και την κινητικότητα των ανθρώπων και την πολιτιστική ένταξη σε μια ολοκληρωμένη συστημική προσέγγιση που επιδρά στα επιχειρηματικά μοντέλα.
Το ταξίδι για τη βιωσιμότητα είναι συχνά ένα εξαιρετικά περίπλοκο μέρος του επιχειρείν που διέπεται από κανονισμούς και πρότυπα που είναι δύσκολο να κατανοηθούν και πιο δύσκολο να επικοινωνηθούν. Ωστόσο, αν κάποιος μπορεί να διακρίνει μέσα από το πυκνό νέφος της ορολογίας και των μετρήσεων, όλα καταλήγουν στο διαυγές όραμα επιτυχημένων επιχειρήσεων δίπλα σε κοινωνίες που ευημερούν μέσα σε ένα υγιές και φιλόξενο φυσικό περιβάλλον.
*Ο κ. Πάκης Παπαδημητρίου είναι Director ESG της Pharmathen και πρόεδρος της Επιτροπής Εταιρικής Υπευθυνότητας του Ελληνο-Αμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου.
