Για κάποιον ανεξήγητο λόγο η World Bank δεν δημοσίευσε τους νέους δείκτες κυβερνητικής αποτελεσματικότητας στα τέλη Σεπτεμβρίου. Σε επικοινωνία που είχα μαζί τους με διαβεβαίωσαν ότι αυτό θα συνέβαινε μέχρι την τρίτη εβδομάδα του Οκτωβρίου. Πάλι, όμως, δεν δημοσιεύθηκαν οι δείκτες. «Εμφανίσθηκαν», όμως, στο website της World Bank αμέσως μετά τη νίκη του Tραμπ στην Αμερική. Μήπως, άραγε, δίστασε η World Bank επειδή φοβήθηκε ότι οι επενδυτές θα αντιδράσουν στα νέα δεδομένα εν μέσω προεκλογικού αγώνα;
Να σημειώσω εδώ ότι οι δείκτες λαμβάνονται σοβαρά υπόψη από τους διεθνείς επενδυτές, οι οποίοι αποφασίζουν πού θα επενδύσουν με βάση τη βελτίωση ή τη χειροτέρευση των οικονομικών συνθηκών ανά χώρα. Επιπλέον, οι οίκοι αξιολόγησης χρησιμοποιούν τους δείκτες κυβερνητικής αποτελεσματικότητας προκειμένου να αποφασίσουν εάν θα αναθεωρήσουν, προς το καλύτερο ή το χειρότερο, το credit score της κάθε χώρας. Αυτό επηρεάζει θετικά ή αρνητικά το κόστος δανεισμού της κάθε χώρας.
Τι δείχνουν λοιπόν οι νέοι συγκριτικοί δείκτες της World Bank; Μεταξύ 214 κρατών, οι ΗΠΑ παραμένουν το 2023 στο τοπ 13% των χωρών όσον αφορά τον δείκτη «κυβερνητικής αποτελεσματικότητας». Ο δείκτης καταγράφει την ποιότητα των παρεχόμενων δημοσίων υπηρεσιών και τον βαθμό ανεξαρτησίας του κρατικού μηχανισμού από πολιτικές πιέσεις. Στον δείκτη «ποιότητας των θεσμών και κανονισμών», ο οποίος καταγράφει την ικανότητα του κράτους να εφαρμόζει πολιτικές οι οποίες παροτρύνουν την ανάπτυξη του ιδιωτικού τομέα, οι ΗΠΑ παραμένουν επίσης στο τοπ 9%. Στασιμότητα, λοιπόν, επί προεδρίας Μπάιντεν στους παραπάνω δείκτες! Και ενώ οι ΗΠΑ δεν αλλάζουν θέση, τα στοιχεία για την Ελλάδα δεν είναι ιδιαίτερα καλά. To 2023 η Ελλάδα κατεβαίνει στον δείκτη «κυβερνητικής αποτελεσματικότητας» τάχιστα στο τοπ 43%, από το τοπ 33% το προηγούμενο έτος. Μεγάλη «βουτιά» προς τα κάτω δηλαδή. Στον δείκτη «αντιμετώπισης της διαφθοράς» η Ελλάδα ανεβαίνει βασανιστικά αργά το 2023 στο τοπ 42% σε σχέση με το τοπ 43% το προηγούμενο έτος. Μόνο στον δείκτη «ποιότητας των θεσμών και κανονισμών», ο οποίος καταγράφει την ικανότητα του κράτους να εφαρμόζει πολιτικές οι οποίες παροτρύνουν την ανάπτυξη του ιδιωτικού τομέα, η Ελλάδα ανεβαίνει το 2023 στο τοπ 28% σε σχέση με το τοπ 32% το 2022.
Αυτά πρακτικά σημαίνουν ότι καθώς ο πόλεμος στη Μέση Ανατολή συνεχίζεται αμείωτα και καθώς η νίκη του Τραμπ επιτείνει την οικονομική αβεβαιότητα, η Ελλάδα δεν κάνει όσα πρέπει, από άποψη διαρθρωτικών αλλαγών, προκειμένου να πείσει τους διεθνείς επενδυτές να «ψηφίσουν» τη χώρα μας. Σίγουρα οι διεθνείς επενδυτές θα γίνουν πιο δύσκολοι και επιλεκτικοί ως προς τη διάθεση των κεφαλαίων τους επί Tραμπ. Φοβάμαι ότι η χώρα μας δεν θα αποτελέσει προσφιλή προορισμό εν μέσω αυξανόμενης οικονομικής αβεβαιότητας και πιθανής αύξησης δασμών από την κυβέρνηση Τραμπ.
* Ο κ. Κώστας Μήλας είναι καθηγητής Χρηματοοικονομικών, University of Liverpool.
