Μεγαλύτεροι σε ηλικία και με περισσότερα χρήματα είναι πλέον όσοι κατορθώνουν να αγοράσουν σπίτι στις ΗΠΑ, καθώς η αγορά στέγης έχει γίνει απρόσιτη για τους σημερινούς νέους της υπερδύναμης. Η εικόνα αποτυπώνεται ανάγλυφα σε έρευνα της Εθνικής Ενωσης Εταιρειών Ακινήτων (NAR) των ΗΠΑ, που διαπίστωσε πως όσοι Αμερικανοί αγόρασαν κατοικία για πρώτη φορά στο διάστημα από τον Ιούλιο του 2023 μέχρι τον Ιούνιο του 2024 ήταν μεγαλύτεροι και πλουσιότεροι από τους αγοραστές κατοικιών των περασμένων ετών. Η εν λόγω έρευνα σκιαγραφεί τον αγώνα που δίνουν πολλοί Αμερικανοί στην προσπάθειά τους να αγοράσουν σπίτι, καθώς οι τιμές των ακινήτων έχουν εκτοξευθεί σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, ενώ τα επιτόκια των στεγαστικών δανείων παραμένουν επίμονα υψηλά.
Ειδικότερα, προκύπτει πως όσοι αγόρασαν σπίτι για πρώτη φορά τον τελευταίο χρόνο είχαν κατά μέσον όρο ετήσιο εισόδημα της τάξεως των 97.000 δολ., υψηλότερο σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος, όταν το αντίστοιχο ήταν 95.000 δολ. Παράλληλα, η μέση ηλικία ανάμεσα στους αγοραστές του τελευταίου έτους ήταν τα 38 έτη, ενώ πριν από περίπου 15 με 20 χρόνια όσοι αγόραζαν σπίτι για πρώτη φορά ήταν 27 με 28 ετών. Μιλώντας για το θέμα στο CNN η Τζέσικα Λοτζ, επικεφαλής των οικονομολόγων της NAR, τονίζει πως «όσοι αγοράζουν είναι πραγματικά λίγοι και εκλεκτοί». Τόσο λίγοι ώστε το περασμένο έτος το ποσοστό όσων αγόρασαν σπίτι για πρώτη φορά μειώθηκε σε μόλις 24% του συνόλου των αγοραστών κατοικιών και είναι το χαμηλότερο από το 1981.
Η μέση ηλικία ανάμεσα στους αγοραστές του τελευταίου έτους ήταν τα 38 έτη, ενώ πριν από περίπου 15 με 20 χρόνια όσοι αγόραζαν σπίτι για πρώτη φορά ήταν 27 με 28 ετών.
Οσον αφορά την οικονομική κατάσταση των αγοραστών, προκύπτει πως περίπου 25% των αγοραστών πρώτης κατοικίας χρησιμοποίησαν κάποιο δάνειο ή κάποια δωρεά από συγγενή ή φίλο για να μπορέσουν να καλύψουν το τίμημα της κατοικίας. Το ποσοστό αυτό είναι και πάλι υψηλότερο από το αντίστοιχο του 2022 και του 2023, αν και χαμηλότερο από τον προ πανδημίας μέσο όρο της περιόδου 1997-2019. Φτάνει, άλλωστε, στο ύψος-ρεκόρ του 7% το ποσοστό των αγοραστών πρώτης κατοικίας που χρησιμοποίησαν περιουσιακά στοιχεία από κληρονομιά για να καταβάλουν το τίμημα. Σύμφωνα με τη Λοτζ, το γεγονός ότι έχει μειωθεί το ποσοστό των αγοραστών πρώτης κατοικίας που καταφεύγουν είτε σε κληρονομιά είτε στη βοήθεια της οικογένειάς τους ενδέχεται να συνδέεται με το γεγονός ότι τώρα είναι μεγαλύτερης ηλικίας και επομένως έχουν αποταμιεύσει αρκετά δικά τους χρήματα για να καλύψουν την αγορά σπιτιού. Οπως τονίζει η Λοτζ, η εν λόγω έκθεση της NAR σκιαγραφεί τον αγώνα που κάνουν πολλοί Αμερικανοί όταν προσπαθούν να βρουν σπίτι και να το αγοράσουν και επιπλέον περιγράφει την κατηγορία εκείνων που αγοράζουν σπίτι έχοντας μεγάλη περιουσία.
Από την έκθεση της NAR γίνεται σαφές το χάσμα ανάμεσα στους Αμερικανούς που είχαν δικό τους σπίτι στη διάρκεια της πρόσφατης εκτόξευσης των τιμών των ακινήτων και σε εκείνους που έπρεπε να αγοράσουν. Εξάλλου, πέραν και των αγοραστών πρώτης κατοικίας, γενικότερα οι ίδιες τάσεις εμφανίζονται και μεταξύ όσων θέλουν απλώς να αγοράσουν σπίτι, καθώς και σε αυτούς έχει αυξηθεί η μέση ηλικία από τα 58 στα 61 έτη. Ομοίως έχει αυξηθεί και ο προσωπικός τους πλούτος: έχουν κατά μέσον όρο ετήσιο εισόδημα 114.300, ενώ το περασμένο έτος ήταν 111.700 δολ. Στο μεταξύ, οι αγοραστές πρώτης κατοικίας ενδέχεται να αντιμετωπίζουν πρόσθετα εμπόδια που θέτουν ενώπιόν τους όσοι έχουν επανειλημμένως πουλήσει και αγοράσει σπίτι. Η δεύτερη αυτή αγορά πωλητή κατοικίας αποτελείται από εκείνους που αγόρασαν σπίτι όταν οι δόσεις των στεγαστικών δανείων ήταν υψηλότερες σε σύγκριση με τις σημερινές. Σήμερα το 31% όσων έχουν επανειλημμένως πουλήσει και αγοράσει σπίτι το ξεπλήρωσαν εντελώς με μετρητά.
Είναι σαφές πως ο εντεινόμενος αυτός ανταγωνισμός υποδηλώνει ότι οι ιδιοκτήτες των κατοικιών έχουν περισσότερη δύναμη για να καθορίσουν τις τιμές. Οσες κατοικίες βρίσκονται στις πλατφόρμες της αγοράς εδώ και τρεις, τέσσερις εβδομάδες πουλήθηκαν έναντι της τιμής που ζητήθηκε, σύμφωνα πάντα με την έκθεση, και 23% των αγοραστών συμφώνησαν να καταβάλουν περισσότερα από την αρχική τιμή που τους ζητήθηκε. Οπως τονίζει το CNN, οι υψηλές τιμές των κατοικιών έχουν εξωθήσει πολλούς Αμερικανούς να αναζητήσουν εναλλακτικές λύσεις. Πολύ περισσότεροι επιλέγουν σήμερα τη συγκατοίκηση με συγγενείς διαφορετικών ηλικιών ή φίλων και το ποσοστό τους ανέρχεται στο 17%.
