Σε αλλαγές εκ βάθρων στα τεκμήρια διαβίωσης προχωράει το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης και τα οποία θα τεθούν σε ισχύ από το 2026. Αυτή τη στιγμή τα τεκμήρια διαβίωσης θεωρούνται παρωχημένα, δεδομένου ότι η οικονομική ζωή του τόπου έχει αλλάξει άρδην με αποτέλεσμα να μη συμβαδίζουν με τη σημερινή πραγματικότητα. Οι αξίες πάνω στις οποίες επιβάλλονται τα τεκμήρια σε ακίνητα, σκάφη, Ι.Χ. δεν έχουν καμία σχέση με την πραγματικότητα. Οι φορολογούμενοι καλούνται να πληρώσουν ιδιαίτερα αυξημένα ποσά για όλες τις ανωτέρω αγορές και το πιθανότερο είναι να πιαστούν στην τσιμπίδα των τεκμηρίων.
Στόχος της αναδιάρθρωσης είναι αφενός να κλείσουν τα παράθυρα φοροδιαφυγής, αφετέρου οι στρεβλώσεις που υπάρχουν σήμερα. Η επιτροπή που έχει συσταθεί θα προτείνει λύσεις έτσι ώστε να υλοποιηθεί και η προεκλογική εξαγγελία για μείωσή τους κατά 30% μεσοσταθμικά. Σημειώνεται ότι έργο της επιτροπής είναι η αποτύπωση της υφιστάμενης κατάστασης και η διατύπωση απόψεων και προτάσεων σχετικά με το θέμα της αναμόρφωσης των τεκμηρίων διαβίωσης και απόκτησης περιουσιακών στοιχείων.
Η ιστορία των τεκμηρίων έχει όμως παρελθόν και εντοπίζεται αρκετές δεκαετίες πίσω. Εμφανίστηκαν το 1977 (εφαρμόστηκαν το 1978) εξαιτίας της αδυναμίας του κράτους να δημιουργήσει φορολογική συνείδηση και να περιορίσει ταυτόχρονα τη φοροδιαφυγή. Ωστόσο, για πρώτη φορά συναντάμε τα τεκμήρια το 1955 στην ελληνική φορολογική νομοθεσία. Συγκεκριμένα, ο νομοθέτης το 1955 καθιέρωσε την αρχή ότι πρέπει να φορολογούνται τα πραγματικά εισοδήματα και όχι με βάση τα τεκμήρια διαβίωσης, υποστηρίζοντας ωστόσο ότι αυτά μπορούν να εφαρμοστούν μόνο στις εξαιρετικές περιπτώσεις που ο τρόπος διαβίωσης του φορολογουμένου είναι τέτοιος ώστε να μαρτυρεί την ύπαρξη αφανούς πηγής εισοδήματος.
Σήμερα βέβαια δεν επιχειρείται ο εντοπισμός αδήλωτης φορολογητέας ύλης, αλλά η φορολόγηση της περιουσίας που ήδη φορολογείται. Για παράδειγμα, σήμερα οι ιδιοκτήτες ακινήτων πληρώνουν ΕΝΦΙΑ και στην περίπτωση που η περιουσία τους ξεπερνάει τις 400.000 ευρώ ενεργοποιούνται συντελεστές προσαύξησης του φόρου.
Ετσι λοιπόν με βάση τις προτάσεις της επιτροπής, το οικονομικό επιτελείο θα προχωρήσει σε μια νέα φορολογική μεταρρύθμιση που στοχεύει στη δικαιότερη κατανομή των φορολογικών βαρών ανάμεσα στα νοικοκυριά με την αλλαγή του τεκμαρτού τρόπου προσδιορισμού των φορολογητέων εισοδημάτων.
Το περυσινό έτος στην παγίδα των τεκμηρίων πιάστηκαν 1,5 εκατ. φορολογούμενοι, με την ΑΑΔΕ να τους προσθέτει επιπλέον εισόδημα 4,4 δισ. ευρώ. Οι αλλαγές που εξετάζονται στα τεκμήρια διαβίωσης είναι:
• Τροποποιήσεις στον τρόπο υπολογισμού των τεκμηρίων διαβίωσης για κατοικίες, Ι.Χ. αυτοκίνητα και σκάφη αναψυχής.
• Τροποποιήσεις στις διατάξεις για τα ελάχιστα ποσά τεκμηρίων διαβίωσης των 3.000 ευρώ για τους άγαμους και των 5.000 ευρώ για τους έγγαμους ή τους συνάψαντες σύμφωνα συμβίωσης.
• Εξάλειψη στρεβλώσεων και αδικιών που προκαλεί ο προσδιορισμός του φορολογητέου εισοδήματος με βάση τα τεκμήρια διαβίωσης.
