Η Ευρωπαϊκή Ενωση αντιμετωπίζει πρόβλημα παραγωγικότητας. Το ότι δεν αναπτύχθηκαν επαρκώς οι νεοφυείς επιχειρήσεις ώστε να αναδειχθούν σε «πρωταθλήτριες» αποτελεί έναν από τους λόγους για την κακή πορεία της παραγωγικότητας του μπλοκ. Επιπλέον, δυσμενώς λειτουργεί και η κατακερματισμένη οικονομία και το χρηματοπιστωτικό σύστημα της Ευρώπης. Χωρίς μια εξομάλυνση της ενιαίας αγοράς για αγαθά, υπηρεσίες, εργατικό δυναμικό και κεφάλαια, κοστίζει περισσότερο στις εν λόγω νεοφυείς και καινοτομικές εταιρείες να εξελιχθούν. Συν τοις άλλοις, το χρηματοπιστωτικό σύστημα της Ε.Ε., που βασίζεται στις τράπεζες, δεν ενδείκνυται για τη χρηματοδότησή τους. Αυτές συχνά δοκιμάζουν νέες τεχνολογίες και επιχειρηματικά μοντέλα, τα οποία ενέχουν κινδύνους και οι τράπεζες πιθανώς να μη δύνανται να τους αξιολογήσουν. Η δε αποτίμηση των καινοτομικών μονάδων συνήθως έγκειται συχνά στους ανθρώπους, στις ιδέες και σε άλλα άυλα κεφάλαιά τους, τα οποία είναι δύσκολο να δεσμευθούν ως εγγύηση για να ληφθεί τραπεζική πίστωση. Οι δε ευρωπαϊκές δεξαμενές ιδιωτικού κεφαλαίου είναι σαφώς μικρότερου μεγέθους και πιο διασκορπισμένες από ό,τι στις ΗΠΑ.
Οι Ευρωπαίοι, τώρα, τοποθετούν τις αποταμιεύσεις τους σε τραπεζικούς λογαριασμούς κυρίως και όχι στις κεφαλαιαγορές. Ο κατακερματισμός των αγορών παρεμποδίζει τη διασυνοριακή ενοποίηση, την άντληση κεφαλαίων και τον επιμερισμό κινδύνου. Οι μεγαλύτερες επενδύσεις καινοτομικών κεφαλαίων θα αναζωογονούσαν την παραγωγικότητα, ενισχύοντας το οικοσύστημα καινοτομίας της Ε.Ε. Οπως αναφέρεται στην τελευταία μας έκθεση, απαιτούνται μέτρα για την ενδυνάμωση των αγορών καινοτομικών κεφαλαίων της Ε.Ε. και την άρση των διασυνοριακών χρηματοοικονομικών εμποδίων σε συνταξιοδοτικά / ασφαλιστικά ταμεία, που επενδύουν σε επιχειρηματικά κεφάλαια. Ακόμα, η Ε.Ε. έχασε με το Brexit το 2016 τον μεγαλύτερο κόμβο καινοτομικών κεφαλαίων της, το Λονδίνο. Σε σύγκριση με τις ΗΠΑ, οι πιο εδραιωμένες νεοσύστατες επιχειρήσεις της Ευρώπης έχουν επίσης λιγότερο ελκυστικές επιλογές ανάπτυξης μέσω αρχικών δημόσιων προσφορών στην Ε.Ε. Αυτό περιορίζει τα κίνητρα για επένδυση σε αυτές εξαρχής, αν και οι εθνικές Αρχές θα μπορούσαν να αναλάβουν πρωτοβουλίες. Μεταξύ αυτών είναι οι καλοσχεδιασμένες προνομιακές φορολογικές ρυθμίσεις για επενδύσεις μετοχικού κεφαλαίου σε νεοφυείς επιχειρήσεις και κεφάλαια επιχειρηματικού κινδύνου, η ανάπτυξη ιδιωτικών συνταξιοδοτικών ταμείων, καθώς και η εκμετάλλευση των πόρων των δημόσιων χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων.
* Οι κ. Ναθάνιελ Αρνολντ, Γκιγιόμ Κλαβερές και Γιαν Φρίε είναι οικονομολόγοι του ΔΝΤ. Το άρθρο δημοσιεύεται στο ιστολόγιο του ΔΝΤ.
