Στο στόχαστρο των ευρωπαϊκών ελεγκτικών αρχών βρίσκεται η κυπριακή κυβέρνηση, μετά το ναυάγιο ενός έργου LNG που είχε αναλάβει μια κινεζική κοινοπραξία. Σύμφωνα με δημοσίευμα των Financial Times, η Ε.Ε. επιδιώκει να ανακτήσει έως και 100 εκατ. ευρώ από την κυπριακή κυβέρνηση, αφού η κοινοπραξία εγκατέλειψε ένα έργο τερματικού σταθμού εισαγωγής φυσικού αερίου, που τώρα ερευνάται για διαφθορά.
Το 2018 η κυπριακή κυβέρνηση ανέθεσε τη σύμβαση ύψους 542 εκατ. ευρώ για την κατασκευή του τερματικού σταθμού LNG Βασιλικού σε κοινοπραξία που αποτελούνταν από την China Petroleum Pipeline (CPP), τη ναυπηγική βιομηχανία Hudong-Zhonghua Shipbuilding, τη νορβηγική Wilhelmsen Ship Management και τη βρετανική Metron. Το έργο, που σχεδιάστηκε για να μειώσει την εξάρτηση της χώρας από το εισαγόμενο πετρέλαιο, επρόκειτο αρχικά να ολοκληρωθεί έως το 2019. Ωστόσο καθυστέρησε και η προθεσμία παρατάθηκε αρχικά έως το 2022 και πέραν αυτού. Τελικά η συμφωνία κατέρρευσε στις 18 Ιουλίου εν μέσω κατηγοριών ότι η κοινοπραξία δεν εκπλήρωνε τις συμβατικές υποχρεώσεις της. Η CPP προσέφυγε σε διεθνή διαιτησία στο Λονδίνο για να προσπαθήσει να αναγκάσει τη Λευκωσία να της καταβάλει 200 εκατ. ευρώ.
Σύμφωνα με τους Financial Times, η Ε.Ε. επιδιώκει να ανακτήσει έως και 100 εκατ. ευρώ από την κυπριακή κυβέρνηση.
Η υπηρεσία της Ε.Ε. που είναι αρμόδια για το κλίμα, τις υποδομές και το περιβάλλον, Cinea, κάλεσε στις 24 Ιουλίου την κυπριακή κυβέρνηση να δώσει εξηγήσεις σχετικά με τη χρήση της ευρωπαϊκής χρηματοδότησης έως τον Σεπτέμβριο και να προετοιμαστεί να επιστρέψει μέρος της. Η Κύπρος έχει ήδη λάβει 69 εκατ. ευρώ από τη συνολική επιχορήγηση ύψους 101 εκατ. ευρώ που προορίζεται για το έργο, σύμφωνα με Κύπριους αξιωματούχους. Μια μέρα αργότερα, η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία (EPPO) ανακοίνωσε ότι ξεκίνησε έρευνα σχετικά για το έργο «με την υποψία απάτης στις προμήθειες, κατάχρησης κονδυλίων της Ε.Ε. και διαφθοράς». Ο Κύπριος υπουργός Ενέργειας Γιώργος Παπαναστασίου είπε ότι η κυβέρνησή του ζήτησε διορία 30 ημερών για να απαντήσει. Επειτα από μια έκτακτη συνεδρίαση για το θέμα την Τρίτη (30.7), είπε ότι οι πρόσφατες εξελίξεις στην υπόθεση «θέτουν τη χώρα σε κίνδυνο».
Την περασμένη εβδομάδα ο πρόεδρος Νίκος Χριστοδουλίδης δήλωσε ότι η προηγούμενη κυβέρνηση δεν θα έπρεπε να έχει επιλέξει αυτή την κοινοπραξία για το έργο, τόνισε ωστόσο ότι «το έργο θα υλοποιηθεί». Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία, η οποία είναι υπεύθυνη για τη διερεύνηση και τη δίωξη εγκλημάτων κατά των οικονομικών συμφερόντων της Ε.Ε., δήλωσε ότι η έρευνά της ξεκίνησε ύστερα από σχετική έκθεση από την εθνική ελεγκτική υπηρεσία της Κύπρου. Στη δημόσια έκθεση των 142 σελίδων εξέφρασε πολλές φορές ανησυχίες για τις καθυστερήσεις, το αυξανόμενο κόστος και την ποιότητα και την ασφάλεια του έργου, συστήνοντας να αφαιρεθεί η σύμβαση από την κοινοπραξία, με την Εταιρεία Υποδομών Φυσικού Αερίου της Κύπρου (ΕΤΥΦΑ), η οποία ήταν δικαιούχος του έργου, να απαντάει ότι κάτι τέτοιο θα ήταν αδύνατον λόγω της επείγουσας ανάγκης για τον τερματικό σταθμό.
Η κοινοπραξία ζήτησε επιπλέον 25 εκατ. ευρώ για την κάλυψη της αύξησης του κόστους χάλυβα, η οποία εγκρίθηκε από το υπουργείο Οικονομικών της Κύπρου έπειτα από σύσταση του εθνικού γραφείου ελέγχου. Η EΤΥΦΑ παραιτήθηκε επίσης από το δικαίωμά της να ζητήσει αποζημίωση από την κοινοπραξία σε σχέση με αδικαιολόγητες καθυστερήσεις. Ομως, στις 18 Ιουλίου ήταν η EΤΥΦΑ που «τράβηξε την πρίζα» του έργου, τονίζοντας ότι παρά τις προσπάθειες, μια «σειρά παραβιάσεων» συμβατικών όρων από την κοινοπραξία υπό την ηγεσία της Κίνας «δεν αφήνουν κανένα περιθώριο, παρά να τερματίσει τη συμφωνία» και να κινηθεί νομικά εναντίον τους. Οταν ρωτήθηκαν σχετικά με τους ισχυρισμούς ότι η κοινοπραξία υπό την ηγεσία της Κίνας δεν είχε πληρωθεί, Κύπριοι αξιωματούχοι εξήγησαν ότι η ΕΤΥΦΑ είχε συμμορφωθεί πλήρως με τις συμβατικές της υποχρεώσεις. Ο Κύπριος υπουργός Ενέργειας σημείωσε ότι θα προκηρυχθεί νέος διαγωνισμός τις επόμενες ημέρες, με στόχο να ολοκληρωθεί το έργο «σε οκτώ μήνες».
