Οι αξιωματούχοι της Τράπεζας της Ιαπωνίας συναντώνται αύριο και αυτό που θα αποφασίσουν δυνητικά θα κινήσει τις αγορές σε όλο τον κόσμο. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η Ιαπωνία είναι πιο ακραία μεταξύ των μεγάλων οικονομιών. Κι ενώ τα στελέχη της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ και άλλων κεντρικών τραπεζών ετοιμάζονται να μειώσουν τα επιτόκια, είτε το έχουν ήδη κάνει, η Τράπεζα της Ιαπωνίας μόλις αρχίζει να τα αυξάνει. «Η Ιαπωνία βρίσκεται σε έναν διαφορετικό κόσμο», δηλώνει ο Κέι Οκαμούρα, διαχειριστής χαρτοφυλακίου με έδρα την Ιαπωνία στην επενδυτική εταιρεία Neuberger Berman. Η Τράπεζα της Ιαπωνίας μείωσε τα επιτόκια κάτω από το μηδέν το 2016 και τα κράτησε εκεί μέχρι φέτος τον Μάρτιο. Τότε ανακοίνωσε την πρώτη αύξηση επιτοκίων σε 17 χρόνια, καθώς η οικονομία είχε ενδειξεις ανάκαμψης από την αναιμική ανάπτυξη και τον χαμηλό πληθωρισμό. Οι οικονομολόγοι πιστεύουν ότι η κεντρική τράπεζα ενδέχεται να αυξήσει ξανά τα επιτόκια στην αυριανή συνεδρίαση. Οι αξιωματούχοι της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ θα συναντηθούν αργότερα την ίδια ημέρα για να εξετάσουν τη μείωση των επιτοκίων. Ο συνδυασμός μιας αύξησης των ιαπωνικών επιτοκίων και της πτώσης των επιτοκίων των ΗΠΑ θα συμπίεζε ένα μεγάλο χάσμα –ή σπρεντ, στη γλώσσα της αγοράς– που οι επενδυτές προσπάθησαν να εκμεταλλευτούν. Πολλά χρήματα κινούνται σε όλο τον κόσμο με βάση μικροσκοπικές αλλαγές στις διαφορές των επιτοκίων. Το δολάριο – γιεν είναι το δεύτερο πιο συχνά διαπραγματεύσιμο ζεύγος νομισμάτων στον κόσμο μετά το δολάριο – ευρώ, αντιπροσωπεύοντας περισσότερα από 1 τρισ. δολάρια σε συναλλαγές συναλλάγματος ανά ημέρα.
Τα σχετικά χαμηλά επιτόκια στην Ιαπωνία ήταν ο κύριος λόγος για την επίμονη αδυναμία του γιεν, το οποίο πρόσφατα καταβυθίστηκε στα χαμηλότερα επίπεδά του έναντι του δολαρίου εδώ και δεκαετίες. Αυτό επέτρεψε στους επενδυτές, και δη στους Ιάπωνες επενδυτές, να χρησιμοποιούν φθηνό γιεν για να επενδύσουν σε περιουσιακά στοιχεία υψηλότερης απόδοσης στο εξωτερικό, σε αυτό που είναι γνωστό ως «carry trade». Εντούτοις, καθώς τα επιτόκια στην Ιαπωνία και αλλού αλλάζουν, αυτό το εμπόριο θα μπορούσε να χαλαρώσει και να επηρεάσει τις μετοχές, τα ομόλογα και άλλες αγορές. Το γιεν έχει ανακάμψει απότομα έναντι του δολαρίου τις τελευταίες δύο εβδομάδες. Τα κεφάλαια θα μπορούσαν να μεταφερθούν εκτός ΗΠΑ, όπου οι Ιάπωνες επενδυτές είναι μερικοί από τους μεγαλύτερους κατόχους αμερικανικού χρέους και μεγάλοι δανειστές σε εταιρείες, δυνητικά θέτοντας τη Γουόλ Στριτ υπό πίεση. Η άνοδος του γιεν πλήττει, επίσης, τα χρηματιστήρια της Ιαπωνίας, όπου κυριαρχούν εταιρείες με εξαγωγικό προσανατολισμό. Ο δείκτης Nikkei 225 του Χρηματιστηρίου του Τόκιο σημείωσε μια σειρά από υψηλά ρεκόρ φέτος, αλλά είχε κάμψη τις τελευταίες εβδομάδες, υποχωρώντας περισσότερο από 10% από την κορύφωσή του στα μέσα Ιουλίου.
Οι κινήσεις της αγοράς θα μπορούσαν να είναι ιδιαίτερα έντονες τους καλοκαιρινούς μήνες, όταν οι όγκοι συναλλαγών είναι συνήθως χαμηλότεροι, ενισχύοντας τις πράξεις που όντως πραγματοποιούνται. Ο Τζορτζ Γκονσάλβες, επικεφαλής της μακροοικονομικής στρατηγικής των ΗΠΑ στη MUFG Securities, προειδοποίησε για αναταράξεις τον επόμενο μήνα, ειδικά στις αγορές συναλλάγματος, διότι το γιεν ενισχύεται μαζί με τα υψηλότερα ιαπωνικά επιτόκια. Ωστόσο, άλλοι προειδοποιούν ότι οι κεντρικές τράπεζες στο Τόκιο και στην Ουάσιγκτον δεν βιάζονται να αλλάξουν πολιτική, όντας επιφυλακτικές για την πιθανή αποδυνάμωση της ανάπτυξης –με τις αυξήσεις των επιτοκίων στην Ιαπωνία– ή την αναζωπύρωση του πληθωρισμού – με τις μειώσεις επιτοκίων στις Ηνωμένες Πολιτείες. «Θα είναι μια πολύ σταδιακή διαδικασία», είπε, τέλος, ο κ. Οκαμούρα, προσθέτοντας ότι «οι παγκόσμιοι επενδυτές επιθυμούν να δουν πώς θα εξελιχθεί αυτό».
