Σε τροχιά σύγκρουσης οδηγούνται Παρίσι και Βρυξέλλες για το υπερβολικό δημοσιονομικό έλλειμμα της Γαλλίας, την ώρα που η πολιτική αναταραχή στη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης κινδυνεύει να εκτροχιάσει τις όποιες προσπάθειες προόδου. Σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές που παρουσίασαν ιδιωτικά στο Παρίσι αξιωματούχοι της Ε.Ε. στο τέλος Ιουνίου, οι Βρυξέλλες ζητούν από τη Γαλλία να επιβάλει περικοπές δαπανών ύψους 15,4 δισ. ευρώ, ή 0,6% του ΑΕΠ, κατά μέσον όρο ετησίως την επόμενη επταετία. Το κατακερματισμένο πολιτικό τοπίο της Γαλλίας ωστόσο που προέκυψε μετά τις πρόωρες εκλογές της 7ης Ιουλίου, περιπλέκει περαιτέρω τα πράγματα.
Η αριστερή συμμαχία Νέο Λαϊκό Μέτωπο που συγκροτήθηκε εκτάκτως προεκλογικά και κέρδισε τον μεγαλύτερο αριθμό εδρών στην Εθνοσυνέλευση, θέλει να σχηματίσει κυβέρνηση, υποσχόμενη αύξηση των φόρων για να χρηματοδοτήσει τις δημόσιες δαπάνες. Τα σχέδιά της περιλαμβάνουν μείωση της ηλικίας συνταξιοδότησης και αύξηση του κατώτατου μισθού – μέτρα που θα πυροδοτούσαν αύξηση του ελλείμματος κατά 179 δισ. ευρώ ετησίως (πάνω από το 10% του ΑΕΠ), σύμφωνα με εκτιμήσεις της δεξαμενής σκέψης Institut Montaigne. Δεν είναι ξεκάθαρο ακόμη εάν η συμμαχία που κλυδωνίζεται από εσωτερικές έριδες θα ηγηθεί της νέας κυβέρνησης, όπως και να ‘χει όμως, η ικανότητα του προέδρου Μακρόν να ελέγχει τις δαπάνες θα περιοριστεί με τον ένα ή τον άλλο τρόπο. Καμία πολιτική ομάδα δεν συγκεντρώνει πλειοψηφία και η χώρα με μία υπηρεσιακή κυβέρνηση υπό τον απερχόμενο πρωθυπουργό Γκαμπριέλ Ατάλ στο τιμόνι, δεν μπορεί να λάβει σημαντικές αποφάσεις για τον προϋπολογισμό.
Ιδιωτικά, οι αξιωματούχοι της Ε.Ε. ανησυχούν ότι μια νέα γαλλική κυβέρνηση, όταν προκύψει, θα αγνοήσει τις δημοσιονομικές δεσμεύσεις των προκατόχων της και θα οδηγήσει το Παρίσι σε κατά μέτωπο αντιπαράθεση με τις Βρυξέλλες. Δημοσίως, παραμένουν ανένδοτοι ότι το Παρίσι πρέπει να τηρήσει τους κανόνες της Ε.Ε. που ορίζουν τον περιορισμό του ελλείμματος στο 3% του ΑΕΠ. «Γνωρίζουμε τις θεσμικές δυσκολίες μιας υπηρεσιακής κυβέρνησης με πιο περιορισμένες εξουσίες. Αλλά είναι σαφές ότι υπάρχει ανάγκη για δημοσιονομική προσαρμογή», δήλωσε αυτή την εβδομάδα ο επίτροπος Οικονομίας της Ε.Ε. Πάολο Τζεντιλόνι.
Μαζί με άλλες έξι χώρες, είναι ήδη αντιμέτωπη με πειθαρχική διαδικασία από την Κομισιόν.
Διπλωμάτες και οικονομολόγοι θεωρούν ωστόσο ότι η Γαλλία θα δυσκολευτεί να επαναφέρει τα δημοσιονομικά της σε ορθή πορεία. Η χώρα ξεπέρασε πέρυσι το όριο του 3%, καταγράφοντας έλλειμμα 5,5%, το οποίο η κυβέρνηση Μακρόν απέδωσε στα χαμηλότερα από τα αναμενόμενα φορολογικά έσοδα και στην «κληρονομιά» των έκτακτων δαπανών κατά τη διάρκεια της πανδημίας και της ενεργειακής κρίσης. Η τελευταία φορά που η Γαλλία σημειωτέον είχε δημοσιονομικό πλεόνασμα ήταν το 1974.
Ο Αντριου Κάνινγκχαμ, επικεφαλής οικονομολόγος για την Ευρώπη στην Capital Economics, είπε ότι η επιστροφή της Γαλλίας σε τροχιά συμμόρφωσης «θα ήταν δύσκολη» ακόμη και χωρίς αλλαγή κυβέρνησης, καθώς το Παρίσι δεν προβλέπεται να «φθάσει» στο 3% μέχρι το 2027. Ο υπηρεσιακός υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας Μπρινό Λε Μερ, ο οποίος βρίσκεται στη διαδικασία σύνταξης προϋπολογισμού για το 2025, δήλωσε αυτή την εβδομάδα ότι η κυβέρνηση είχε προβλέψει εξοικονόμηση 25 δισ. ευρώ από την αρχή του έτους. Παρά τις προσπάθειες η Γαλλία –μαζί με άλλες έξι χώρες– είναι ήδη αντιμέτωπη με πειθαρχική διαδικασία από την Κομισιόν, διαδικασία που θα μπορούσε να οδηγήσει σε πρόστιμα έως και 0,05% του ΑΕΠ της.
Ο πρόεδρος του Ελεγκτικού Συνεδρίου της Γαλλίας, Πιερ Μοσκοβισί, προειδοποίησε ότι τα σχέδια για επίτευξη του στόχου του 3% έως το 2027 είναι «ολοένα και λιγότερο αξιόπιστα», δήλωση με την οποία συμφώνησε και ο επικεφαλής οικονομολόγος του ΔΝΤ, Πιερ-Ολιβιέ Γκουρίνχας, λέγοντας ότι «χωρίς σοβαρή προσαρμογή», ο στόχος «δύσκολα θα επιτευχθεί». Στο μεταξύ, οι κοινοβουλευτικές διαπραγματεύσεις για τον προϋπολογισμό του επόμενου έτους που ξεκινούν τον Οκτώβριο, φαίνεται ότι θα πυροδοτήσουν περισσότερες συγκρούσεις. «Η μείωση του χρέους δεν είναι θέμα Δεξιάς ή Αριστεράς, είναι θέμα δημοσίου συμφέροντος», προειδοποίησε ο Μοσκοβισί. Η Επιτροπή διαπραγματεύεται ένα τετραετές σχέδιο με τα κράτη-μέλη που παραβιάζουν το όριο του 3%, δίνοντάς τους τριετή παράταση, υπό την προϋπόθεση ότι θα δεσμευτούν σε ένα πακέτο διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Οι «απείθαρχοι» έχουν προθεσμία έως τις 20 Σεπτεμβρίου για να υποβάλουν τα σχέδιά τους.
