Με ρυθμό 58%, περίπου, «έτρεξαν» οι εκταμιεύσεις νέων στεγαστικών δανείων το α΄ εξάμηνο του τρέχοντος έτους, φθάνοντας τα 575 εκατ. ευρώ έναντι 362,8 εκατ. ευρώ το εξάμηνο του 2021 και 933 εκατ. ευρώ συνολικά κατά την περυσινή χρονιά. Τα στοιχεία 6μήνου για το τρέχον έτος επιβεβαιώνουν την ανοδική τάση που καταγράφει η στεγαστική πίστη τα δύο τελευταία χρόνια, τόσο σε όγκο εκταμιεύσεων όσο και σε νέα αιτήματα, αλλά ερώτημα αποτελεί για τις τράπεζες η συνέχιση αυτής της ανοδικής πορείας εν μέσω της γενικευμένης αβεβαιότητας που προκαλεί η συνέχιση της γεωπολιτικής κρίσης σε συνδυασμό με την άνοδο των επιτοκίων.
Η αυξημένη ζήτηση για στεγαστικά δάνεια δείχνει να έχει ανακοπεί τον Ιούλιο, εξέλιξη που αποδίδεται στις ανησυχίες των νοικοκυριών για την εξέλιξη του πληθωρισμού.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η αυξημένη ζήτηση για στεγαστικά δάνεια δείχνει να έχει ανακοπεί τον Ιούλιο, εξέλιξη που αποδίδεται στις ανησυχίες των νοικοκυριών για την εξέλιξη του πληθωρισμού και τη μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος αλλά και την άνοδο των τιμών για την αγορά κατοικίας. Το κόστος για την αγορά κατοικίας έχει εκτιναχθεί όχι μόνο σε περιοχές υψηλής ζήτησης, όπως είναι τα νότια προάστια της Αττικής ή το κέντρο της Αθήνας, αλλά και σε περιοχές πέριξ του κέντρου, όπως το Παγκράτι, το ευρύτερο νότιο τμήμα, όπως το Μοσχάτο, το Παλαιό Φάληρο, αλλά και τα βόρεια προάστια της Αττικής, που καταγράφουν διψήφιο ρυθμό αύξησης των τιμών πώλησης κατοικιών.
Οπως προκύπτει από τα στοιχεία των τραπεζών, η κάμψη εντοπίζεται στα νέα αιτήματα του Ιουλίου για τη χορήγηση δανείου και όχι στις εκταμιεύσεις, που ενισχύονται με τη δυναμική προηγούμενων μηνών. Να σημειωθεί ότι η ωρίμανση ενός αιτήματος για στεγαστικό δάνειο έως την εκταμίευση του ποσού απαιτεί διάστημα 3-4 μηνών και για αυτό οι σημερινές εκταμιεύσεις είναι αποτέλεσμα της ζήτησης που υπήρξε στις αρχές του χρόνου. Με βάση την εικόνα που μεταφέρουν οι τράπεζες, η κάμψη στα νέα αιτήματα δεν μπορεί ακόμη να αξιολογηθεί εάν συνιστά προσωρινό φαινόμενο ή θα συνεχιστεί και τους επόμενους μήνες, αλλά σε κάθε περίπτωση η άνοδος των επιτοκίων εντείνει τον προβληματισμό των νοικοκυριών για τις αντοχές των οικογενειακών προϋπολογισμών.
Εκτός από την άνοδο των κυμαινόμενων επιτοκίων λόγω της αύξησης του euribor, ανοδικά κινούνται και τα σταθερά επιτόκια, που έχουν αναθεωρηθεί προς τα πάνω μία τουλάχιστον φορά εντός του έτους, ενώ οι εκτιμήσεις κάνουν λόγο για μία ακόμη αύξηση το προσεχές διάστημα. Το μέσο σταθερό επιτόκιο για 10 χρόνια διαμορφώνεται σήμερα κοντά στο 3,5%, αλλά, σύμφωνα με αρμόδιες πηγές, το επίπεδο αυτό δεν θεωρείται διατηρήσιμο με βάση την πορεία των interest rates swaps, που παραπέμπουν σε αυξημένο κόστος για τις τράπεζες προκειμένου να «κλειδώσουν» τα επιτόκια για μεγάλες σταθερές διάρκειες, όπως τα 10, τα 20 ή ακόμη και τα 30 χρόνια. Αντιστοίχως το κυμαινόμενο διαμορφώνεται με βάση το euribor 1 ή 3 μηνών πλέον περιθωρίου (spread) που ξεκινά από 2,6% και μπορεί να φτάσει έως και το 4,70%. Ετσι, εφόσον επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις για άνοδο του euribor 3μήνου στο 1,6% έως τα τέλη του χρόνου, η τελική επιβάρυνση ενός στεγαστικού δανείου με κυμαινόμενο επιτόκιο μπορεί να φτάσει το 5% ή ακόμα και να το ξεπεράσει. Να σημειωθεί ότι ορισμένες τράπεζες, εκτός από τα σταθερά επιτόκια, αύξησαν πρόσφατα και τα spreads για τα κυμαινόμενα επιτόκια, θεωρώντας ότι έχει αυξηθεί το ρίσκο για το κόστος χρήματος. Ετσι τα σταθερά επιτόκια για την αγορά κατοικίας εξακολουθούν να είναι σε ελκυστικά επίπεδα, διασφαλίζοντας προστασία σε περιόδους ανόδου του πληθωρισμού.
