Ενα σοβαρό ζήτημα ηθικής τάξης αλλά και ουσίας έχει προκύψει έπειτα από την ανακοίνωση του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου Οπτικοακουστικών Μέσων και Δημιουργίας (ΕΚΚΟΜΕΔ), σύμφωνα με την οποία ανακαλείται η πρόσφατη απόφαση (8/12/25) του οργανισμού για υπαγωγή στο καθεστώς χρηματοδότησης cash rebate του επερχόμενου ντοκιμαντέρ του ΣΚΑΪ και του Αλέξη Παπαχελά με τίτλο «17 Νοέμβρη, άνοδος και πτώση». Σύμφωνα με τη δημοσιοποιημένη στη Διαύγεια (15/12/25) απόφαση του ΕΚΚΟΜΕΔ, η μεταστροφή αυτή οφείλεται στο γεγονός ότι στη σειρά ντοκιμαντέρ συμπεριλαμβάνεται, ανάμεσα στα υπόλοιπα ντοκουμέντα της έρευνας, και μια συνέντευξη με τον καταδικασμένο για τρομοκρατία Δημήτρη Κουφοντίνα.
Η μεταστροφή οφείλεται σε αντιδράσεις για το γεγονός ότι στο ντοκιμαντέρ περιλαμβάνεται συνέντευξη με τον Δ. Κουφοντίνα – «Προληπτική λογοκρισία» χαρακτήρισε την κίνηση του ΕΚΚΟΜΕΔ ο Γιάννης Αλαφούζος.
«Η έκδοση της αρχικής Απόφασης Ενταξης στηρίχθηκε σε μη πλήρη εκτίμηση ουσιώδους πραγματικού στοιχείου – ήτοι της συμμετοχής προσώπου καταδικασμένου για τρομοκρατία και αμετανόητου ως προς τις πράξεις του», αναφέρει συγκεκριμένα η απόφαση του ΕΚΚΟΜΕΔ. Σε άλλο σημείο τονίζει την ανάγκη εξέτασης νεότερων στοιχείων τα οποία «δεν είχαν αξιολογηθεί πλήρως από τη Διοίκηση κατά τον χρόνο έκδοσης της Απόφασης Ενταξης, ενώ η θεσμική και κοινωνική βαρύτητά τους κατέστη σαφής μεταγενέστερα, κατά τη συμπλήρωση του διοικητικού φακέλου και τη συνολικότερη εκτίμηση του περιεχομένου του έργου». Επιπλέον, γίνεται λόγος για μια επιστολή των μελών του Συλλόγου αλληλεγγύης στα θύματα τρομοκρατίας «Θάνος Αξαρλιάν» και των μελών του «Ως Εδώ», η οποία κατά τη διοίκηση του οργανισμού, έπαιξε και τον βασικότερο ρόλο στην απόφασή του.
Ο διευθύνων σύμβουλος και ιδιοκτήτης του ΣΚΑΪ, Γιάννης Αλαφούζος, απάντησε χθες με επιστολή του προς τον διευθύνοντα σύμβουλο του ΕΚΚΟΜΕΔ, Λεωνίδα Χριστόπουλο, χαρακτηρίζοντας εντελώς αυθαίρετη την παρέμβαση «στο περιεχόμενο μιας δημοσιογραφικής και ιστορικής καταγραφής επιχειρώντας κατ’ ουσίαν να επιβάλει προληπτική λογοκρισία». Επισημαίνει, επίσης, ότι κατά τη διεθνή πρακτική, το ντοκιμαντέρ καταγράφει τις μαρτυρίες όλων ανεξαιρέτως των πρωταγωνιστών, «από αυτήν του τότε υπουργού Προστασίας του Πολίτη, Μιχάλη Χρυσοχοΐδη, και όλων των βασικών συντελεστών της εξάρθρωσης της τρομοκρατικής οργάνωσης μέχρι αυτήν του καταδικασμένου δολοφόνου Δημήτρη Κουφοντίνα», γεγονός για το οποίο είχε ενημερωθεί το ΕΚΚΟΜΕΔ από τις 2 Ιουνίου 2025. Ο κ. Αλαφούζος κάνει λόγο για «έξωθεν πιέσεις» που αντιβαίνουν σε «κάθε έννοια δεοντολογίας» και ότι ο ΣΚΑΪ «δεν προτίθεται να νομιμοποιήσει μεθοδεύσεις που θυμίζουν άλλες, αλήστου μνήμης περιόδους της Ιστορίας μας».
Σε επικοινωνία μας με τον κ. Χριστόπουλο, εκείνος σημειώνει αρχικά ότι πρόκειται για επαναξιολόγηση και όχι για οριστική απόρριψη του αιτήματος για ένταξη του επενδυτικού σχεδίου στο cash rebate. «Δεν είναι εύκολη περίπτωση, κατανοώ και την αντίδραση του κ. Αλαφούζου. Αρχικά η επιτροπή αξιολόγησης ενέταξε κανονικά το έργο, ωστόσο στη συνέχεια ακολούθησε η επιστολή των συλλόγων των θυμάτων, οπότε το σωστό ήταν να γίνει ανάκληση της απόφασης και επαναξιολόγηση. Δεν τίθεται θέμα λογοκρισίας, όμως πρέπει να αποφασιστεί αν ένα ντοκιμαντέρ που περιέχει τις απόψεις του αρχιεκτελεστή της 17Ν πρέπει ή όχι να χρηματοδοτηθεί από το κράτος», σημειώνει ο κ. Χριστόπουλος, συμπληρώνοντας ότι εφόσον η κατάθεση του σχεδίου είναι ακόμη εν ισχύι, η επαναξιολόγησή του (λαμβάνοντας υπ’ όψιν την επιστολή των συλλόγων) θα προχωρήσει άμεσα.
Εδώ αξίζει να σημειωθεί ότι οι σχετικές επιτροπές, στις οποίες το ΕΚΚΟΜΕΔ αναθέτει τις αξιολογήσεις αποτελούνται από δημοσίους υπαλλήλους, είτε του οργανισμού είτε εκτός αυτού, εξειδικευμένους σε θέματα χρηματοδοτήσεων, επενδυτικών προγραμμάτων κ.ο.κ. Και αυτό διότι τα κριτήρια υπαγωγής στο cash rebate, σύμφωνα με το νομοθετικό του πλαίσιο, είναι κατά βάσιν ποσοτικά και όχι ποιοτικά.
«Αγανάκτηση και ανησυχία»
Θέση για το θέμα παίρνει ο Σύνδεσμος Ανεξάρτητων Παραγωγών Οπτικοακουστικών Εργων, εκφράζοντας στην «Κ» «την έκπληξή του, την αγανάκτησή του και την ανησυχία του για το μέλλον αναφορικά με λογοκριτικές πρακτικές του ΕΚΚΟΜΕΔ Α.Ε. εις βάρος της ανεξάρτητης έρευνας και της δημιουργίας ταινιών τεκμηρίωσης στη χώρα». Και καταλήγει καλώντας «σε εγρήγορση όλους τους εμπλεκομένους στην καλλιτεχνική δημιουργία στη χώρα και όσους πιστεύουν ότι ο πολίτης έχει κρίση, νου και σύνεση ώστε να αξιολογεί ο ίδιος με τα δικά του αισθητικά και διανοητικά κριτήρια αυτό που βλέπει, από έναν πίνακα μέχρι μια αφίσα, από ένα ντοκιμαντέρ μέχρι μια εμπορική διαφήμιση».
