Εικονογράφηση: Michael Kirki
Υπάρχουν εκείνα τα έργα -δίσκοι, ταινίες, σειρές- που όποτε και να πέσεις πάνω τους θα αντιληφθείς το γιατί υπήρξαν σημαντικά, θα καταλάβεις τι είναι αυτό που κουβαλούν. Και είναι και εκείνα που, καλώς ή κακώς, μόνο αν τα έζησες την πολύ ιδιαίτερη στιγμή που συνέβησαν καταφέρνεις να συνδεθείς μαζί τους. Είναι αυτά που -συχνά εξυμνούμενα και στη σφαίρα του cult- η πατίνα του χρόνου τους χαρίζει μια βιωματική υπεραξία, που πάει πολύ πέρα από την όποια «αντικειμενική».
Πώς θα αντιληφθεί ένα παιδί του μέλλοντος τα «Φιλαράκια» αν δεν έχει περάσει χειμωνιάτικα και καλοκαιρινά μεσημέρια βλέποντας ξανά και ξανά τα επεισόδια, αν δεν αγωνιούσε να δει το reunion των έξι πρωταγωνιστών και δεν σοκαρίστηκε ένα πρωί από τον θάνατο του Μάθιου Πέρι; Τι θα έλεγε σε έναν σημερινό έφηβο το «Ρετιρέ» και το «Κωνσταντίνου και Ελένης» αν δεν τα έχει μάθει σχεδόν «με το ζόρι» απέξω από τις νιοστές τηλεοπτικές τους επαναλήψεις; Και τι θα σήμαινε στα μάτια κάποιου μια παλιά φωτογραφία του Λουκ Πέρι και της Σάνεν Ντόχερτι αν δεν έχει κυριολεκτικά καρδιοχτυπήσει με τον Ντίλαν και την Μπρέντα του «Χτυποκάρδια στο Μπέβερλι Χιλς» τη δεκαετία του ‘90;
Είναι πολλές αυτές οι φωτογραφίες που κυκλοφορούν τις τελευταίες ώρες, οπότε και έγινε γνωστός ο θάνατος της Σάνεν Ντόχερτι, μετά από πολύχρονη μάχη με τον καρκίνο. Ηταν 53 ετών, όσο σχεδόν και ο Λουκ Πέρι όταν πέθανε το 2019 και κινητοποίησε αντίστοιχα έναν ξεσκόνισμα εφηβικών αναμνήσεων πολλών εκ των παιδιών των 90s.
Ο ρόλος της Μπρέντα ήταν αυτός που έφερε την επιτυχία στη Σάνεν Ντόχερτι, μα όχι ο μόνος αξιομνημόνευτος. Μια από τις πρώτες τηλεοπτικές της εμφανίσεις, ως παιδί ακόμη, ήταν στον τελευταίο κύκλο (1982-83) της σειράς «Το Μικρό Σπίτι στο Λιβάδι». Το 1988 βρέθηκε στο πλάι της Γουινόνα Ράιντερ στο «Heathers», ένα αρκετά λοξό και σκοτεινό -και τελικά πολύ ενδιαφέρον- teen movie που ο χρόνος του φέρθηκε δίκαια. Μια ελαφρώς νεότερη γενιά μιλένιαλ από αυτή του «Μπέβερλι Χιλς» γνώρισε την ηθοποιό από τις «Μάγισσες», όπου ανέλαβε τον ρόλο της μεγάλης αδερφής Πρου για τρεις σεζόν (1998-2001), πριν δώσει τη σκυτάλη στην Ρόουζ ΜακΓκόουαν.
Πάντως, η θέση που πήρε στις καρδιές του κοινού η τηλεοπτική Μπρέντα, δεν μπόρεσε να ξεπεραστεί από κανέναν άλλο ρόλο της Σάνεν Ντόχερτι. Τρεις άνθρωποι που έβλεπαν φανατικά «Χτυποκάρδια στο Μπέβερλι Χιλς» θυμούνται τη δική τους Μπρέντα, σε ένα ολόδικό τους «Μπέβερλι Χιλς».
Ο σεισμός του «Μπέβερλι Χιλς»
της Ελίνας Δημητριάδη (fashion features editor στη Vogue)
Ημουν 17 χρονών, ήταν το μεσημέρι της 7ης Σεπτεμβρίου του 1999 και παρακολουθούσα στην τηλεόραση το επεισόδιο του «Χτυποκάρδια στο Μπέβερλι Χιλς» που η Κέλλυ διαβάζει στην παραλία ένα ερωτικό γράμμα από τον Μπράντον, όταν ξαφνικά ξεκίνησε ο μεγάλος σεισμός. Για τις επόμενες μέρες, έχοντας γλιτώσει από τον κίνδυνο, έμεινα καθηλωμένη μπροστά στην τηλεόραση παρακολουθώντας τον δυσοίωνο μαραθώνιο ειδήσεων, μέχρι που το τηλεοπτικό πρόγραμμα επανήλθε στην κανονική ροή του, ξεκινώντας ακριβώς από το σημείο που είχε διακοπεί το επεισόδιο Μπέβερλι Χιλς – η Κέλλυ στην παραλία, προσπαθώντας να αποφασίσει ανάμεσα στον Μπράντον και τον Ντίλαν.
Δεν ήταν μόνο η ανακούφιση για την επαναφορά σε μία κάποια κανονικότητα μετά από ένα τόσο τραγικό συμβάν – ήταν και η αίσθηση ότι επιστρέφω σε κάτι καθησυχαστικά οικείο, βυθισμένη στις ιστορίες μιας παρέας ανθρώπων με τους οποίους μεγάλωνα παράλληλα. Οι πρωταγωνιστές του «Χτυποκάρδια στο Μπέβερλι Χιλς» ήταν και δική μου παρέα, καθώς για μία δεκαετία υπήρχαν ως τρισδιάστατες, εφηβικές και στη συνέχεια ενήλικες, σταθερές σε ένα μακρινό σύμπαν, όσο οι εξελίξεις και οι ορμόνες άλλαζαν ραγδαία και τη δική μου εφηβική ζωή.
Σε αυτό το μακρινό καλιφορνέζικο σύμπαν, αλλά και στο ευρύτερο τηλεοπτικό πεδίο μέχρι τότε, τα κουλ, ζηλευτά και επιθυμητά κορίτσια είχαν ξανθό μαλλί. Μέχρι που η Μπρέντα Γουολς μετακόμισε από τη Μινεσότα στο ταχυδρομικό κώδικα 90210 του Μπέβερλι Χιλς και για πρώτη φορά είδα μία μελαχρινή, δυνατή τηλεοπτική γυναικεία παρουσία που διεκδικούσε χώρο και χρόνο.
Στο έκτο επεισόδιο της πρώτης σεζόν του Μπέβερλι Χιλς, η Μπρέντα και η νέα φίλη της Κέλλυ, το πιο δημοφιλές κορίτσι του σχολείου, συνομιλούν με τον Ντίλαν, το γοητευτικό «κακό αγόρι» του σχολείου που δηλώνει ότι προτιμά τις ξανθές. Η Μπρέντα, σε μία απόπειρα να κερδίσει την προσοχή του, βάφει τα μαλλιά της ξανθά με αποτυχία και, σε έναν περίπατό της για να ηρεμήσει, πετυχαίνει τον Ντίλαν που προσφέρεται να την πάει με τη μηχανή του σε έναν φίλο του κομμωτή για να την κάνει πάλι μελαχρινή. «I like your butt, I mean, your bike!» του απαντά η άβολη ακόμα στο φλερτ και τα χτυποκάρδια αλλά πάντα με το θάρρος της γνώμης της Μπρέντα και ανεβαίνει πάνω στη μηχανή του. Σε αυτή τη σκηνή, ξεκίνησε μία ιστορία αγάπης που άλλαξε τον τρόπο που φανταζόμουν τον έρωτα, αλλά και το πώς νιώθω κάθε φορά που ακούω το «Losing my Religion» των R.E.M., το τραγούδι που άκουγε η Μπρέντα στον πρώτο χωρισμό τους.
Για τις επόμενες τέσσερις σεζόν, όσο διήρκησε η παρουσία του χαρακτήρα της στη σειρά «Μπέβερλι Χιλς», η Μπρέντα μεταμορφωνόταν μπροστά στα μάτια μου από φρόνιμο κορίτσι του μπαμπά και άβγαλτη επαρχιώτισσα που ήθελε να γίνει κουλ και αρεστή σε πολύπλευρη γυναίκα που έβρισκε τη φωνή και τον εαυτό της. Η Μπρέντα επέτρεπε στον εαυτό της να κάνει λάθη, να επιθυμεί, να φανεί ευάλωτη, να δείξει τη ζήλια της, να επαναστατήσει με αιτία και να κάνει επιλογές για τη ζωή της χωρίς να ορίζεται από τις προσδοκίες και την εικόνα που είχαν οι άλλοι για εκείνη.
Η Μπρέντα φορούσε τα καλοκαιρινά φορέματα – γνωστά ως sundresses που, σύμφωνα με τους ειδικούς της μόδας, οι άντρες αγαπούν πολύ γιατί κάνουν τις γυναίκες να φαίνονται ακόμα πιο θελκτικά αθώες και αιθέριες υπάρξεις – συνδυάζοντάς τα με μαύρα τσόκερ στον λαιμό και τα μακριά μαύρα μαλλιά της λιτά, χωρίς να φοβάται να δείξει την πιο ιδιοσυγκρασιακή, γκοθ και σκοτεινή πλευρά της. Η Μπρέντα που ήθελε να γίνει ξανθιά για να αρέσει στον Ντίλαν, επέλεξε να τον αφήσει όταν ένιωσε ότι οι ευθύνες μιας σχέσης την πιέζουν, κάτι που έχουμε μάθει να ακούμε από άντρες ως δικαιολογία χωρισμού. Η ζωή της Μπρέντα ήταν παράδειγμα για το πώς περνάς από το να είναι κάθε επιλογή σου αντίδραση απέναντι σε κάτι στο να είναι δράση προς αυτό που αποκρυσταλλώνεται ότι είσαι.
Η σειρά «Χτυποκάρδια στο Μπέβερλι Χιλς» μάς χάρισε μία παρέα πρωταγωνιστών που εξελίσσονταν με σεβασμό στον χαρακτήρα τους, που πλάθονταν σε αληθινό χρόνο και μέσα από καταστάσεις που, όσο και αν απείχαν από τη δική μας πραγματικότητα, μάς έδιναν τη δυνατότητα να μαθαίνουμε, αν όχι να ταυτιστούμε, από ένα σχολείο της εφηβικής ζωής.
Παρακολουθώντας την Μπρέντα και τις υπόλοιπες γυναίκες που ερωτεύονταν, είχαν σεξουαλικές σχέσεις και μιλούσαν ανοιχτά για εγκυμοσύνες και αμβλώσεις και, αργότερα, για τα όνειρά τους ως ανεξάρτητες ενήλικες γυναίκες, μάθαινα για τα ταμπού και πώς να τα σπάσεις. Η Κέλλυ αποφάσισε να διαλέξει τον εαυτό της, αντί να αποφασίσει ανάμεσα στον Μπράντον και τον Ντύλαν. Η Μπρέντα έφυγε για το Λονδίνο, ακολουθώντας το όνειρό της να γίνει ηθοποιός.
Στην πραγματικότητα, η Σάνεν Ντόχερτι που ενσάρκωνε την Μπρέντα και έφυγε από τη ζωή στις 13 Ιουλίου 2024, είχε χαρακτηριστεί ως ακόμα μία «δύσκολη» γυναίκα ηθοποιός και με αυτό το εύρημα ως εξέλιξη για τον χαρακτήρα της απομακρύνθηκε από το καστ της σειράς. Μπορεί στις μεγάλες δόξες της σειράς Μπέβερλι Χιλς το «I hate Brenda» να ήταν το πιο δημοφιλές ιντερνετικό newsletter, μπορεί η ηθοποιός να κουβαλούσε για χρόνια τη φήμη της κακομαθημένης ντίβας στο Χόλιγουντ, αλλά εμένα η Σάνεν Ντόχερτι μού έμαθε να αγαπώ τα μαύρα μαλλιά μου και τον εαυτό μου, με τον δυναμισμό, τα πάθη και τα λάθη μου.
Ο Mr. Pink βλέπει την Μπρέντα και τον Ντίλαν στις «6pm»
του Στέφανου Ρόκου (εικαστικός)
Είχα ήδη στεναχωρηθεί πολύ με την είδηση της ασθένειας της Σάνεν Ντόχερτι πριν από περίπου δέκα χρόνια. Της είχα πάντα ιδιαίτερη αδυναμία, κυρίως φυσικά λόγω του ρόλου της ως Μπρέντα Γουόλς. To Μπέβερλι Χιλs το παρακολουθούσαμε ανελλιπώς κάθε εβδομάδα στις αρχές των 90s με τον αδερφό μου και τη μητέρα μας στο σαλόνι του σπιτιού μας, και το σχολιάζαμε όλοι οι συμμαθητές την επόμενη μέρα στο σχολείο ή τηλεφωνικά μετά το κάθε επεισόδιο.
Hμασταν σκληροί κριτές των χαρακτήρων της σειράς και, αν και μικροί, είχαμε την αντίληψη να διακρίνουμε και να φιλτράρουμε τις πολλές νέες πληροφορίες με τις οποίες μας βομβάρδιζε ένας εντελώς διαφορετικός κόσμος, με έναν τρόπο ζωής που δεν είχε καμία σχέση με τον δικό μας. Αλλά ταυτόχρονα δενόμασταν μαζί τους, είχαμε τις προτιμήσεις και τις αντιπάθειές μας, μεγαλώναμε μαζί.
Αυτό το μικρό έργο που έφτιαξα το 2008 έχει τίτλο «6 pm», λόγω της ώρας μετάδοσης της επανάληψης του Μπέβερλι Χιλς από το Mega την ίδια χρονιά, νομίζω για πρώτη φορά μετά το τέλος της σειράς. Ξαναπαρακολούθησα αρκετά επεισόδια με συγκίνηση και αγωνία αναπολώντας τα σχολικά μου χρόνια και ζωγράφισα τον Mr. Pink του Στιβ Μπουσέμι από το «Reservoir Dogs» καθηλωμένο στην τηλεόραση να παρακολουθεί κι αυτός τον έρωτα της Μπρέντα και του Ντίλαν. Το «Reservoir Dogs» το είχα δει στον κινηματογράφο Άστυ το 1993, την ίδια περίοδο της προβολής του «Μπέβερλι Χιλς», και αισθανόμουν πλήρης με τα αντιδιαμετρικά αντίθετα ερεθίσματα που εισέβαλαν στην εφηβεία μου με τη δική μου συνειδητή αποδοχή.
Αυτή η «διπολικότητα» των αναφορών και των επιρροών στη ζωγραφική μου αλλά και στην Τέχνη γενικότερα εξακολουθεί να με ενδιαφέρει. Γι’ αυτό και δύσκολα θα αποποιηθώ ή θα κρύψω οτιδήποτε με έχει στιγματίσει στη ζωή μου, όπως ήταν η συγκεκριμένη σειρά και η αγαπημένη μου Μπρέντα. Καλό της ταξίδι.
Το δικό μας «Of course»
της Ροζίτας Σπινάσα (δικηγόρος/συγγραφέας)
Το 1991, που ξεκίνησε να προβάλλεται στην Ελλάδα το θρυλικό «Beverly Hills 90210», ήμουν δεκάξι χρονών. Τα παιδιά στη σειρά είχαν την ίδια ηλικία, οπότε η ταύτιση ήταν άμεση. Δεν ήταν μόνο οι οικείοι χαρακτήρες, ούτε η ομορφιά, ούτε το ονειρεμένο σκηνικό της Καλιφόρνιας. Ηταν ότι η παρέα αυτή ζούσε σε ένα παράλληλο, πιο γκλάμουρ και πιο πλούσιο σύμπαν, αυτά που ζούσα εγώ και οι φίλες μου – και τα αγόρια, πάντοτε τα αγόρια.
Την Μπρέντα την ένιωσα πιο κοντά μου λόγω κοινού χρώματος μαλλιών –καστανό είναι το φυσικό μου, κοκκινομάλλα έγινα μετά τα δεκαεννιά μου και για πάντα– και ως άτομο που τα λέει στα ίσια – τέτοιο άτομο είμαι κι εγώ, από τότε που με θυμάμαι και για πάντα. Κι αν κάτι με συνέδεσε περισσότερο με τη ζωή της, αυτό ήταν το σεξ. Το εφηβικό σεξ. Στη μεταιχμιακή ηλικία των γλυκών δεκάξι που για αρκετές από εμάς άρχισε η ερωτική ζωή, ωστόσο στα κρυφά, ως ένοχο μυστικό, η συνομήλική μου αυτή το έκανε ολοκληρωμένα, απενοχοποιημένα, άνετα, κι αυτό το μάθαινε (και το αποδεχόταν) όλη η υφήλιος. Σαν εμψυχωτικό πατ πατ, έδειχνε σε όλες μας ότι δεν ήταν λάθος, ούτε κακό, ούτε βρώμικο. Μας έδειχνε ότι ήταν Εντάξει.
Δεν θα ξεχάσω τη σκηνή που οι γονείς της βρήκαν στα σκουπίδια το κουτί από το τεστ εγκυμοσύνης που είχε κάνει η Μπρέντα νωρίτερα.
«Είναι δικό σου;» τη ρώτησε τη μαμά της σοκαρισμένη.
«Ναι» της απάντησε στα ίσια.
«Δηλαδή έκανες κάτι που σε έκανε να σκεφτείς ότι μπορεί να είσαι έγκυος;» ο πατέρας της συνέχισε να κάνει ότι δεν βλέπει τον ελέφαντα στο δωμάτιο.
«Κάτι σαν σεξ; Φυσικά» η Μπρέντα βγήκε από πάνω, αποδοκιμάζοντας τον πουριτανισμό –τη δειλία– των γονιών της και διακηρύσσοντας το δικαίωμα –την ωριμότητα– στη σεξουαλική της αυτοδιάθεση.
Αυτό το «of course» δεν ήταν μόνο δικό της. Ηταν και δικό μας.
