Οταν οι KISS ξεκινούσαν την πορεία τους στις αρχές της δεκαετίας του 1970, ξετρελαμένοι από την πορεία, το μακιγιάζ και τα κοστούμια, αλλά και τη σκηνική παρουσία των Bρετανών Slade, κανείς (ούτε οι ίδιοι προφανώς) δεν θα μπορούσε να διανοηθεί ότι στο μέλλον αυτή η μπάντα θα κατακτούσε τον πλανήτη και θα πουλούσε σαν ζεστό ψωμί οτιδήποτε ήταν σφραγισμένο με τα τέσσερα γράμματά τους: από ένα βινύλιο, μέχρι ένα φέρετρο.
Οι KISS μπορεί να γιγάντωσαν το glam metal –περισσότερο βέβαια επειδή το διαφήμισαν μέσα από τις απίστευτες συναυλίες τους και τη μοναδική σκηνική παρουσία τους. Μπορεί να δημιούργησαν εκατομμύρια haters σχετικά με τη μουσική αξία τους, όμως κανείς δεν μπορεί να παραβλέψει ότι οι τύποι αυτοί από τη Νέα Υόρκη θα μείνουν στην Ιστορία ως ένα φαινόμενο.
Και ο Paul Daniel «Ace» Frehley ήταν ένας από αυτούς που συνέβαλαν τα μέγιστα ώστε να χτιστεί αυτός ο μύθος. Ο Frehley δεν ήταν απλώς ο κιθαρίστας των KISS. Ηταν ο σπινθήρας που άναψε το φιτίλι μιας από τις πιο θεαματικές εκρήξεις στην ιστορία του ροκ. Ο άνθρωπος πίσω από τη μάσκα του «Space Ace», που έκανε εκατομμύρια έφηβους να πιστέψουν πως η μουσική μπορεί να γίνει κάτι παραπάνω από θέαμα.
Στα 74 του χρόνια, ο Frehley έφυγε από τη ζωή ύστερα από τραυματισμό στο κεφάλι, αφήνοντας πίσω του μια παρακαταθήκη που ξεπερνά τις νότες, καθώς δημιούργησε μια ολόκληρη κουλτούρα.
«Είμαστε συντετριμμένοι. Στις τελευταίες του στιγμές σταθήκαμε δίπλα του, με αγάπη, προσευχή και γαλήνη. Θα θυμόμαστε για πάντα το γέλιο, τη δύναμη και την καλοσύνη του. Η απώλειά του είναι πέρα από κάθε μέτρο», ήταν το μήνυμα της οικογένειάς του.
Τα ίδια συναισθήματα αποτύπωσαν και οι Paul Stanley και ο Gene Simmons, που έγραψαν σε κοινή τους δήλωση:
«Είμαστε συντετριμμένοι από τον χαμό του Ace. Υπήρξε αναντικατάστατος στρατιώτης του ροκ στα πιο θεμελιώδη κεφάλαια της ιστορίας μας. Θα είναι για πάντα μέρος της κληρονομιάς των KISS».
Ο Peter Criss, ο άνθρωπος πίσω από το μακιγιάζ του Catman, περιορίστηκε σε τρεις λέξεις στο X: «Είμαι σοκαρισμένος… σ’ αγαπώ φίλε μου».
Ο Frehley πέθανε σε νοσοκομείο του Νιου Τζέρσεϊ, έπειτα από σοβαρό τραυματισμό στο κεφάλι που υπέστη όταν έπεσε μέσα στο στούντιό του στα τέλη Σεπτεμβρίου. Νοσηλεύτηκε για εβδομάδες, σε τεχνητή υποστήριξη, πριν υποκύψει.
Γεννήθηκε το 1951 στο Μπρονξ της Νέας Υόρκης και μεγάλωσε σε μια οικογένεια που λάτρευε τη μουσική. Οταν στα δεκατρία του έλαβε για δώρο μια ηλεκτρική κιθάρα, άνοιξε ο δρόμος που δεν θα εγκατέλειπε ποτέ. Δεν πήρε μαθήματα, δεν έμαθε να διαβάζει παρτιτούρες. Εμαθε να παίζει με το αυτί, με το ένστικτο, με την ακατέργαστη ενέργεια ενός παιδιού που ονειρευόταν σκηνές και φώτα.
Οι ήρωές του ήταν οι Jimi Hendrix, Jeff Beck, Buddy Guy, οι Rolling Stones, οι Led Zeppelin και οι Who. Από αυτούς δανείστηκε κάτι περισσότερο από τεχνικές· πήρε το πνεύμα της ελευθερίας. Ο θρύλος λέει πως το παρατσούκλι Ace (Ασος) του το έδωσαν οι φίλοι του επειδή ήταν «άσος» στο να κλείνει ραντεβού με κορίτσια. Σύντομα, όμως θα γινόταν Ace για πολύ διαφορετικούς λόγους.
Στα 20 του, αφού πέρασε από διάφορα μικρά σχήματα της Νέας Υόρκης, είδε μια αγγελία στο Village Voice: «Ζητείται κιθαρίστας για ροκ συγκρότημα». Πήγε στην οντισιόν φορώντας ένα κόκκινο και ένα πορτοκαλί παπούτσι. Ο Paul Stanley, ο Gene Simmons και ο Peter Criss γέλασαν με την εμφάνισή του, μέχρι που τον άκουσαν να παίζει. Σε λίγα λεπτά, ήξεραν πως είχαν βρει τον τέταρτο KISS.
Το 1973 οι τέσσερις μουσικοί ένωσαν τις δυνάμεις τους, εμπνευσμένοι από τους New York Dolls και τον Alice Cooper, και δημιούργησαν τους KISS. Από την αρχή στόχος τους δεν ήταν μόνο να ακουστούν, αλλά να εντυπωσιάσουν. Το ροκ έπρεπε να είναι θέαμα, θέατρο, έκρηξη αισθήσεων. Οι στολές, τα εκρηκτικά, οι κιθάρες που έβγαζαν καπνό και σπίθες και οι μάσκες ήταν το όχημα, όχι η ουσία.
Ο Frehley έγινε ο Spaceman, ο κιθαρίστας από άλλο πλανήτη, με αστραφτερά ρούχα και ηλεκτρική ενέργεια. Το κοινό τον λάτρεψε, αλλά οι κριτικοί τον χλεύασαν. Η «σοβαρή» ροκ κοινότητα της Νέας Υόρκης αντιμετώπιζε τους KISS σαν φτηνή θεατρική φούσκα. Ωστόσο, η Ιστορία αποδείκνυε ότι το πάθος του κοινού ήταν ισχυρότερο από κάθε ειρωνεία.
Το πρώτο τους άλμπουμ, KISS (1974), πέρασε σχεδόν απαρατήρητο. Ομως το KISS Alive! (1975), ένα εκρηκτικό live άλμπουμ που αποτύπωνε την εμπειρία της σκηνής όσο ποτέ μέχρι τότε, τους εκτόξευσε. Το τραγούδι Rock and Roll All Nite έγινε ύμνος, και η μπάντα μετατράπηκε σε φαινόμενο. Παιδιά σε όλη την Αμερική ζωγράφιζαν τις μάσκες τους, κολλούσαν το λογότυπο με τα αστραποειδή “S” στα τετράδιά τους, και μιμούνταν τις κινήσεις τους μπροστά στον καθρέφτη.
Το 1976, το Destroyer, με την παραγωγή του σπουδαίου Bob Ezrin, καθιέρωσε τους KISS ως μία από τις μεγαλύτερες ροκ μπάντες του κόσμου. Εκεί βρισκόταν και το Detroit Rock City, ίσως η πιο χαρακτηριστική στιγμή τους. Στο μεταξύ, ο Ace άρχισε να πιάνει και το μικρόφωνο: το Shock Me (1977), εμπνευσμένο από ένα πραγματικό ατύχημά του στη σκηνή, έγινε το προσωπικό του σήμα.
Ο Frehley δεν έκρυψε ποτέ τις εσωτερικές του μάχες. Οπως πολλοί ροκ σταρ της εποχής, παρασύρθηκε από την υπερβολή και τις καταχρήσεις της εποχής. Η τεράστια δημοσιότητα των KISS, η πίεση και οι καλλιτεχνικές διαφωνίες με τους Stanley και Simmons τον απομάκρυναν σταδιακά από το συγκρότημα.
Το 1978, όλοι οι KISS κυκλοφόρησαν σόλο άλμπουμ την ίδια μέρα· το δικό του, «Ace Frehley», ξεχώρισε. Η διασκευή του στο «New York Groove» (σ.σ. αν σας αρέσει το συγκεκριμένο τραγούδι, ακούστε και τη διασκευή των Sweet) έγινε επιτυχία και παραμένει μέχρι σήμερα ένα από τα πιο χαρακτηριστικά κομμάτια του. Παρ’ όλα αυτά, τα επόμενα χρόνια σημαδεύτηκαν από κατάχρηση αλκοόλ και ουσιών. Το 1983 συνελήφθη ύστερα από καταδίωξη με το DeLorean του στον Bronx River Parkway, κατηγορήθηκε για επικίνδυνη οδήγηση και εγκατάλειψη τόπου ατυχήματος. «Νόμιζα ότι ήμουν άτρωτος», έγραψε αργότερα στο τραγούδι του Rock Soldiers.
Ο Frehley αποτοξινώθηκε, αλλά πάλευε για χρόνια. Κι όμως, μέσα από αυτή τη φθορά, ξαναγεννήθηκε. Το 1984 σχημάτισε το Frehley’s Comet, ένα συγκρότημα που συνδύαζε την παλιά ενέργεια με τη νέα μεταλλική εποχή των 80s. Το άλμπουμ του 1987, σε παραγωγή του Eddie Kramer, γνώρισε επιτυχία και έγινε χρυσό. Ο Ace είχε επιστρέψει. Τραγουδούσε με πάθος, έγραφε με αλήθεια, και δεν φοβόταν να μιλήσει για τα λάθη του.
Το κοινό τον αποδέχτηκε ξανά όχι μόνο ως πρώην KISS, αλλά ως έναν επιζώντα. Ο ήχος του, γεμάτος συναίσθημα και ανεπιτήδευτη ορμή, παρέμενε μοναδικός. Οπως έλεγε ο ίδιος: «Δεν ξέρω να διαβάζω μουσική, αλλά είμαι ένας από τους πιο γνωστούς κιθαρίστες στον κόσμο. Πώς να το εξηγήσω;».
Το 1996, οι αρχικοί KISS επανενώθηκαν για μια περιοδεία που έγραψε ιστορία. Το κοινό τους υποδέχθηκε σαν να μην είχε περάσει ούτε μέρα. Ο Frehley ανέβηκε ξανά στη σκηνή με τη στολή του Spaceman και δάκρυσε. Το Psycho Circus (1998) αποτέλεσε το αποκορύφωμα αυτής της περιόδου, αν και η συμμετοχή του ήταν περιορισμένη. Το 2002 αποχώρησε ξανά, κουρασμένος από τις εντάσεις και τη διαφορετική κατεύθυνση της μπάντας, η οποία συνέχισε να δίνει στη μουσική δευτερεύοντα ρόλο.
Παρά τα δημόσια ξεκατινιάσματα με τον Simmons, ο οποίος συχνά σχολίαζε επικριτικά το παρελθόν του Ace, ο Frehley διατήρησε τη δημοτικότητά του και τον σεβασμό των συναδέλφων του (σ.σ. αν θέλετε να αντιληφθείτε τι είδους κιθαρίστας ήταν, ακούστε το κομμάτι, Escape From The Island).
Το 2019, όταν ο Simmons δήλωσε πως ο Frehley είχε απολυθεί λόγω χρήσης ουσιών, εκείνος απάντησε: «Εχω 12 χρόνια καθαρός. Εφυγα από τους KISS με τη δική μου θέληση, γιατί δεν άντεχα να δουλεύω με εσάς. Είστε ελεγκτικοί και δύσκολοι». Η σύγκρουση μπορεί να έμεινε ανοιχτή, αλλά το κοινό ήξερε την αλήθεια: χωρίς τον Ace, οι KISS δεν θα είχαν ποτέ φτάσει εκεί που έφτασαν.
Πίσω από τη μάσκα και τις συγκρούσεις, ο Frehley ήταν ένας απλός άνθρωπος του δρόμου. Ενας αυτοδίδακτος μουσικός που απέδειξε πως το ταλέντο δεν χρειάζεται θεωρία για να ανθίσει. Tα σόλο του, μελωδικά και εκρηκτικά ταυτόχρονα, έγιναν σχολείο για τους επόμενους κιθαρίστες.
Ο Mike McCready των Pearl Jam το έθεσε κάποτε καλύτερα: «Δεν θα είχα πιάσει ποτέ κιθάρα αν δεν υπήρχε ο Ace και οι KISS. Ηταν ο ήρωάς μου. Εμαθα τα σόλο του απ’ έξω. Οταν έπαιξα μαζί του στο Madison Square Garden, ήταν σαν όνειρο που έγινε πραγματικότητα».
Ο Bret Michaels των Poison πρόσθεσε: «Ace, αδερφέ μου, σε ευχαριστώ για τη μουσική και για τα χρόνια που μοιραστήκαμε στη σκηνή. Αναπαύσου εν ειρήνη».
Και πράγματι, ο Frehley ήταν κάτι παραπάνω από κιθαρίστας. Ηταν σύμβολο ελευθερίας για όλους όσοι μεγάλωσαν στα υπόγεια με μια φτηνή κιθάρα και ένα όνειρο.
Ισως αυτή η ικανότητα να ήταν και το μυστικό της μακροζωίας του. Είδε το ροκ να αλλάζει μορφή, είδε το MTV να γεννιέται, τη δισκογραφία να καταρρέει, αλλά παρέμεινε πιστός σε έναν ήχο που δεν χρειαζόταν ετικέτες.
Μετά το 2009, ο Frehley βρέθηκε σε μια δημιουργική αναγέννηση. Κυκλοφόρησε πέντε άλμπουμ μέσα σε δεκαπέντε χρόνια, συνεργαζόμενος με μουσικούς όπως οι Slash, John 5, Mike McCready και Robin Zander. Το 2011 εξέδωσε την αυτοβιογραφία του, No Regrets – A Rock ‘N’ Roll Memoir, όπου περιγράφει με ειλικρίνεια τη διαδρομή από το σκοτάδι στο φως. Το 2014, εισήχθη στο Rock and Roll Hall of Fame μαζί με τους αρχικούς KISS, μια δικαίωση που ήρθε αργά αλλά δίκαια.
Το 2024 κυκλοφόρησε το τελευταίο του άλμπουμ, 10.000 Volts, αποδεικνύοντας πως ακόμη και στα 73 του, το πάθος δεν είχε σβήσει. Ο ήχος του παρέμενε ηλεκτρικός, το βλέμμα του στραμμένο προς το διάστημα.
Ο Ace Frehley δεν υπήρξε ποτέ ο πιο τεχνικά άψογος κιθαρίστας. Ηταν όμως από τους πιο αληθινούς. Στα σόλο του υπήρχε κάτι που δεν διδάσκεται, μια σπίθα αυθεντικότητας, ένα σαρκαστικό γέλιο μέσα στο χάος του ήχου.
Στην εποχή που η μουσική έχει γίνει ψηφιακή και αποστειρωμένη, ο Ace θυμίζει γιατί το ροκ υπήρξε επανάσταση: γιατί είχε ανθρώπους σαν εκείνον, που δεν δίσταζαν να είναι διαφορετικοί, να φαίνονται, να ζουν επικίνδυνα.
Ισως γι’ αυτό οι νεότερες γενιές συνεχίζουν να ανακαλύπτουν τους KISS μέσα από τη φιγούρα του Spaceman. Ο Frehley τους δίδαξε ότι η τέχνη μπορεί να είναι ταυτόχρονα θόρυβος και όνειρο.
«Ποτέ δεν έβαλα χαμηλά τον πήχυ. Οι περισσότεροι άνθρωποι καταστρέφονται από τα όρια που θέτουν οι ίδιοι στον εαυτό τους», θα γράψει στην αυτοβιογραφία του. Ισως αυτό να ήταν τελικά το απόσταγμα της ζωής του: ένας άνθρωπος που δεν αναγνώριζε όρια.
