Από τον Σαββόπουλο στον ΛΕΞ: Η συναυλιακή ιστορία του ΟΑΚΑ

Η επερχόμενη συναυλία του ΛΕΞ στο ΟΑΚΑ είναι το μουσικό θέμα των ημερών. Ο ράπερ από τη Θεσσαλονίκη, ύστερα από εκκωφαντικές συναυλίες, με χαρακτηριστικότερη αυτή στο γήπεδο του Πανιωνίου στη Νέα Σμύρνη το 2022, που ήταν και ο λόγος «που όλοι έμαθαν τον ΛΕΞ», ετοιμάζεται για μια μεγάλη συναυλία στον εξωτερικό χώρο του ΟΑΚΑ, τα εισιτήρια της οποίας εξαντλήθηκαν σε λιγότερο από 24 ώρες. 

Πιθανόν αυτή θα είναι και η μεγαλύτερη συναυλία του ΛΕΞ μέχρι σήμερα. Σε επικοινωνία της «Κ», η εταιρεία παραγωγής δεν θέλησε να μοιραστεί τον αριθμό εισιτηρίων που συνεπάγεται το sold out. Ωστόσο, όπως έγινε κατανοητό και από την επίσημη ανακοίνωσή της, θα πρέπει να αναμένουμε σύντομα νεότερα καθώς η ζήτηση εξακολουθεί να είναι μεγάλη (δεύτερη ημερομηνία; Επιπλέον διαθέσιμα εισιτήρια;). 

Σίγουρα θα είναι πάντως μία ακόμα νίκη για τον ΛΕΞ και το ελληνικό χιπ χοπ και μια συναυλία που θα διεκδικήσει το δικό της μερίδιο στην πέντε δεκαετιών συναυλιακή ιστορία του ΟΑΚΑ. Εναν χώρο που έχει φιλοξενήσει μέσα στα χρόνια μερικές από τις μεγαλύτερες –και ιστορικότερες– συναυλίες που έχουν γίνει στη χώρα μας. 

Από το αερόστατο του Διονύση Σαββόπουλου και το άπιαστο ακόμη ρεκόρ του Γιώργου Νταλάρα, μέχρι το ιπτάμενο γουρούνι των Pink Floyd με κάτι από «Animals», το ατόφιο ροκ εν ρολ των Rolling Stones και το περσινό οικολογικό υπερθέαμα των Coldplay, το ΟΑΚΑ έχει συνδέσει ήδη δύο-τρεις γενιές τραγουδώντας. Εκεί ήταν οι μπαμπάδες μας, που αργότερα ακούσαμε τις συναυλιακές ιστορίες τους, μέχρι να αρχίσουμε και εμείς σιγά σιγά να χτίζουμε τις δικές μας και να αρχίσουμε αισίως να τις λέμε. 

Πριν δούμε, λοιπόν, τον ΛΕΞ, ξετυλίγουμε τη συναυλιακή ιστορία του ΟΑΚΑ, μέσα από τους σημαντικότερους σταθμούς της, όπως τους έζησαν οι άνθρωποι που ήταν εκεί.

Ας αρχίσουν οι χοροί 

1983. Το Ολυμπιακό Στάδιο μετρά μόλις έναν χρόνο από τα εγκαίνιά του από τον τότε Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Κωνσταντίνο Καραμανλή. Ο Διονύσης Σαββόπουλος κυκλοφορεί τα «Τραπεζάκια Εξω» και με νεόκοπα τότε τραγούδια, όπως το «Ας αρχίσουν οι χοροί», που άλλους κέρδισαν και άλλους δίχασαν, πριν έρθει το «τελειωτικό» χτύπημα με το «Κούρεμα», ετοιμαζόταν για μία μεγάλη συναυλία στο Ολυμπιακό Στάδιο, στις 19 Σεπτεμβρίου. Λίγους μήνες νωρίτερα, οι Αθηναίοι είχαν κυριολεκτικά κλείσει τους δρόμους προκειμένου να φτάσουν στο Πάρτι στη Βουλιαγμένη, τη συναυλία του Λουκιανού Κηλαηδόνη στις 25 Ιουλίου. Δεκάδες χιλιάδες κόσμου έφτασαν εκεί για να ζήσουν το θρυλικό πάρτι-συναυλία, με κάποιους να κάνουν λόγο ακόμα και για 100.000 κόσμου συνολικά. Σίγουρα, πάντως, το «παρών» έδωσαν πολλοί περισσότεροι από τους 25.000 που έκοψαν εισιτήριο.

Σε παρόμοια κυβικά κινήθηκε και ο Διονύσης Σαββόπουλος, τον οποίο υπολογίζεται πως είδαν ζωντανά στο Ολυμπιακό Στάδιο 80.000 θεατές. Ακόμα και σήμερα, η συναυλία θα χαρακτηριζόταν υπερθέαμα, πόσο μάλλον πριν από 42 χρόνια. Ο Σαββόπουλος έφυγε με ένα αερόστατο από το στάδιο στο τέλος της συναυλίας, ενώ το… ζέσταμα ανέλαβε ο Θανάσης Βέγγος που έτρεχε με το αμίμητο στυλ του γύρω γύρω στο στάδιο, κρατώντας ένα πλακάτ με το οποίο ευχόταν «Καλή διασκέδαση». 

Ηταν μια συναυλία που χάραζε μια νέα εποχή από πολλές απόψεις: «Ηταν η πρώτη μεγάλη συναυλία της γενιάς μου, της γενιάς της Μεταπολίτευσης και για τους περισσότερους από εμάς, ήταν και η πρώτη φορά που θα βλέπαμε από κοντά το Ολυμπιακό Στάδιο που είχε παραδοθεί την περασμένη χρονιά για τους Πανευρωπαϊκούς Αγώνες και το είχαμε δει μόνο μέσα από την τηλεόραση», σημειώνει ο Γιώργος Μουχταρίδης (τον ακούτε στον Kosmos 93.6, τον διαβάζετε στην «Κ»), που ήταν εκεί. 

«Μέχρι τότε συναυλίες ελληνικών ονομάτων ενός κάποιου μεγέθους βλέπαμε μόνο στο φεστιβάλ της ΚΝΕ και στο φεστιβάλ της νεολαίας του ΠΑΣΟΚ, γι’ αυτό και ήταν το θέμα συζήτησης στις παρέες για ένα μεγάλο τμήμα του καλοκαιριού. Υπήρχε λοιπόν μια λαχτάρα και μια προσμονή», για τη συναυλία. Θέσεις υπήρχαν μόνο για τις κερκίδες, ωστόσο ο Μουχταρίδης, λόγω γνωριμίας με τους διοργανωτές, όπως αμυδρά θυμάται, βρέθηκε να βλέπει τη συναυλία κάτω από τη σκηνή. 

Ηταν μια συναυλία-σταθμός για την ελληνική πραγματικότητα, που όπως φαίνεται δεν είχε ακόμα την κατάρτιση για τέτοιου μεγέθους σόου. «Θυμάμαι ότι, παρά τις εξάρσεις που υπήρξαν κάποιες στιγμές κατά τη διάρκεια της συναυλίας από την πλευρά του κοινού, επικρατούσε αμηχανία και βουβαμάρα. Η απόσταση ανάμεσα στις κερκίδες και το συγκρότημα ήταν τεράστια, και το στήσιμο, άμα το κοιτούσες από μακριά, έμοιαζε με κουκίδα. Τα φώτα και ο ήχος σήμερα δεν θα αρκούσαν για μια συναυλία στο Λυκαβηττό με 4.000 κόσμο, πόσο μάλλον για μία συναυλία στο Ολυμπιακό με 80.000 κόσμο. Οι καλές προθέσεις όσων πήγαμε αλλά και του Διονύση Σαββόπουλου και της ομάδας του προδόθηκαν από μια σειρά τεχνικές ανεπάρκειες. Φώτα και ήχος άθλια, σκηνικά που δεν έφτασαν», θα πει με ειλικρίνεια ο ραδιοφωνικός παραγωγός, που ένιωσε τελικά πως ο «μάγος» Σαββόπουλος έμεινε «χωρίς τα μαγικά του». 

Μια κάποια πικρία και αμηχανία άφησε η συναυλία και στον ψυχίατρο Δημήτρη Λέννα, ο οποίος δεν χαιρέτησε με ενθουσιασμό τη μεταβατική αυτή φάση του Σαββόπουλου: «Πού βρέθηκαν τόσοι “σαββοπουλικοί” ξαφνικά; Πώς γίνεται Σαββόπουλος με τόσο κόσμο; Πώς γίνεται να χορεύουν στις κερκίδες καλαματιανό το “Ας κρατήσουν οι χοροί”;. Το αερόστατο στο τέλος που φεύγει, για πού άραγε; “Τι έγινε ρε παιδιά;”, οπως θα έλεγε ο Παπαδόπουλος από τους “Απαράδεκτους”». Η βραδιά για εκείνον έκλεισε με ιεροτελεστία και μια απόφαση: «Γύρισα από το ΟΑΚΑ με τα πόδια ώς την Ομόνοια, διότι λόγω της κοσμοσυρροής δεν υπήρχε ούτε ταξί. Από τότε η σχέση με τον “Νιόνιο” σταμάτησε. Η αγάπη όμως μένει».

Από το ρεκόρ του Νταλάρα στο ιπτάμενο γουρούνι των Pink Floyd

Αυτό ήταν και το βάπτισμα του πυρός για το Ολυμπιακό Στάδιο, που άρχισε έκτοτε να φιλοξενεί μεγάλες συναυλίες και να βάζει την Αθήνα στον χάρτη των «συναυλιών σταδίου». Πολύ σύντομα, την ίδια χρονιά, ακολούθησε η συναυλία του Γιώργου Νταλάρα, που αποτελεί μέχρι και σήμερα ρεκόρ για τα συναυλιακά δεδομένα της χώρας μας. Ο Νταλάρας εμφανίστηκε σε ένα κατάμεστο (μόνο στις κερκίδες, όπως έγινε και στον Σαββόπουλο) Ολυμπιακό Στάδιο στις 30 Σεπτεμβρίου του 1983. Ηταν 80.000 οι θεατές που έσπευσαν να τον ακούσουν εκείνη τη βραδιά και άλλοι τόσοι στη δεύτερη ημερομηνία που προστέθηκε, για τις 3 Οκτωβρίου και ξεπούλησε αμέσως. Κανένας άλλος καλλιτέχνης μέχρι σήμερα δεν έχει καταφέρει να συγκεντρώσει 160.000 κόσμου συνολικά.

«Φίλοι μου, δεν το πιστεύω αυτό που βλέπω. Είναι απίστευτο! Συγχωρέστε με, είμαι πολύ συγκινημένος. Δεν ξέρω αν θα μπορέσω να σας μιλήσω. Ηξερα πως έχω πολλούς φίλους, δεν φαντάστηκα ποτέ ότι είναι τόσοι πολλοί. Σας ευχαριστώ πολύ! Θα ’θελα να σας αγκαλιάσω όλους αν γινόταν. Αυτό που με νοιάζει τώρα είναι να τραγουδήσω όσο μπορώ καλύτερα. Βοηθήστε με να τραγουδήσω, δεν έχω τίποτε άλλο να πω. Ας μιλήσουν τα τραγούδια για μένα», είπε βγαίνοντας την πρώτη βραδιά ο Νταλάρας στη σκηνή, την οποία στις δύο αυτές εμφανίσεις μοιράστηκε με τον Γρηγόρη Μπιθικώτση, τη Χαρούλα Αλεξίου, τον Λουκιανό Κηλαηδόνη και τον Γιάννη Πάριο. 

Ο δημοσιογράφος Σπύρος Κερκύρας ήταν στο Ολυμπιακό Στάδιο και τις δύο βραδιές. Μπορεί 42 χρόνια να είναι πολλά για να θυμάται με λεπτομέρειες μια συναυλία, πάντα όμως υπάρχουν στιγμιότυπα που μένουν. «Είχα πάει και τις δύο βραδιές με έναν φίλο μου, και την πρώτη καταφέραμε να χαθούμε στο στάδιο. Τη δεύτερη την είδαμε μαζί κανονικά». Οσον αφορά την αδρή προσέλευση, ο Κερκύρας δεν κρύβει πως «ήταν σίγουρα και πολλοί οι “τζαμπατζήδες” που θυμάμαι να μπαίνουν». 

Τα επόμενα χρόνια, ο Γιώργος Νταλάρας θα εμφανιζόταν τακτικά στο Ολυμπιακό Στάδιο, μόνος, σε αφιέρωμα για τον Λοΐζο αλλά και στη μεγάλη συναυλία της Διεθνούς Αμνηστίας, ένα λάιβ-ορόσημο για τη δεκαετία του ’80. Η περιοδεία «Human Rights Now» σταμάτησε σε 19 πόλεις, μεταξύ των οποίων και η Αθήνα. Στις 3 Οκτωβρίου του 1988 ο Στινγκ, ο Μπρους Σπρίνγκστιν, ο Γιουσού Ν’Ντουρ, η Τρέισι Τσάπμαν και ο Γιώργος Νταλάρας ανέβηκαν στη σκηνή του Ολυμπιακού Σταδίου ενώπιον 70.000 περίπου θεατών. 

Θα τη χαρακτήριζε κανείς «μικρό θαύμα» μια συναυλία τέτοιου βεληνεκούς στην Ελλάδα του 1988, κατά τον Μάνο Μπούρα. Και ακόμα και αν ο μουσικός συντάκτης κρατά τις επιφυλάξεις του για το πραγματικό ανθρωπιστικό αποτύπωμα τέτοιων εγχειρημάτων, αλλά ακόμα και για ένα μέρος του line up, έχει κάμποσα να κρατά από εκείνη τη βραδιά: «Δεν θυμάμαι να έφυγα από το ΟΑΚΑ εκείνο το βράδυ σοφότερος πολιτικά. Είχα μόνο περάσει όμορφα με την παρέα μου ακούγοντας ένα με κάποιο τρόπο “dream team” από “καυτά” ονόματα της εποχής. Εντάξει, είχε τον Νταλάρα (δεν μπορείς να τα έχεις όλα δικά σου!), στη συνέχεια βγήκε ο Γιουσού Ν’Ντουρ, που όπως και τον Πίτερ Γκάμπριελ, είχαμε δει και χορτάσει την αμέσως προηγούμενη χρονιά στις ιστορικές συναυλίες τους στον Λυκαβηττό. Η Τρέισι Τσάπμαν ήταν η υπέροχη εσωστρεφής τραγουδοποιός που γνωρίζουμε, ο Στινγκ άνοιγε εκείνη την περίοδο τα σόλο φτερά του κι ως εκ τούτου κυριολεκτικά πετούσε, και ο Μπρους… έκανε τον Σπρίνγκστιν», αφηγείται ο Μάνος Μπούρας. 

Πέρα, βέβαια, από τα επιμέρους μουσικά γούστα, τέτοιες συναυλίες έχουν πάντα κάτι που ξεπερνά την ίδια τη μουσική, σε συλλογικό και προσωπικό επίπεδο: «Η αίσθηση μέσα στο γήπεδο ήταν μοναδική, μια μεγάλη γιορτή για όσους βρέθηκαν εκεί το βράδυ εκείνο. Θα μπορούσα να την είχα ζήσει κι εγώ λίγο παραπάνω αν είχα ακολουθήσει την παρέα μου στην αρένα και είχα προωθηθεί μπροστά», παραδέχεται ο Μάνος Μπούρας. «Αντ’ αυτού, επέλεξα να μείνω στις κερκίδες επειδή εκεί προτιμούσε να καθίσει το κορίτσι με το οποίο ήμουν τότε ερωτευμένος. Τι να κάνεις, παρά να τα θυμάσαι αυτά».

Η δεκαετία θα έκλεινε με μια μεγάλη συναυλία των Pink Floyd, στις 31 Μαΐου του 1989. Το στάδιο δεν γέμισε τόσο ασφυκτικά (υπολογίζονται 50.000-60.000 θεατές), ούτε οι Pink Floyd περνούσαν «ειρηνικές» ημέρες. Η περιοδεία «A Momentary Lapse of Reason», που τους έφερε στα μέρη μας λίγο πριν από το τέλος της, όπως και ο ομώνυμος δίσκος του 1985, χαρακτηρίστηκαν από την έξοδο του Ρότζερ Γουότερς από τις τάξεις της μπάντας και τις δικαστικές διαμάχες με τα υπόλοιπα μέλη. 

Ακόμα και έτσι, βέβαια, μόνο εντυπωσιακή μπορεί να χαρακτηρίσει κανείς μία συναυλία που ύψωσε στον ουρανό ένα τεράστιο φουσκωτό γουρουνάκι –αυτό που βλέπουμε και στο εξώφυλλο του άλμπουμ των Pink Floyd, «Animals»– αλλά και κρεβάτια που κρέμονταν και εκρήγνυνταν κατά τη διάρκεια του σόου. Η Γιώτα Συκκά, που κάλυπτε τη συναυλία για την «Κ», έγραφε μεταξύ άλλων στο φύλλο της 2ας Ιουνίου 1989: «Ενθουσιασμός, χειροκροτήματα, φωνές και φλόγες από τους εκατοντάδες αναμμένους αναπτήρες, ήταν η αντίδραση του κοινού σε όλα αυτά. Ενός κοινού που συγκεντρώθηκε από κάθε άκρη της Ελλάδος, αν κρίνει κανείς από τα πούλμαν τα οποία είχαν σταθμεύσει έξω από το στάδιο. Ανάμεσά τους, πολλοί τουρίστες που δεν είπαν “όχι” στο απροσδόκητο θέαμα. Αλλά και αρκετοί καλλιτέχνες όπως οι: Γ. Νταλάρας, Ε. Καραΐνδρου, Λ. Κηλαηδόνης, Β. Γερμανός, Β. Παπακωνσταντίνου, Γ. Ζουγανέλης, κ.ά.». 

Ενα μαρτίνι με τον Φρανκ Σινάτρα

Ο συναυλιακός ενθουσιασμός του ΟΑΚΑ θα έκοβε λίγο ταχύτητα τα αμέσως επόμενα χρόνια. Η εμφάνιση του Φρανκ Σινάτρα εκεί στις 9 Ιουνίου του 1992 δεν χαιρετίστηκε με τεράστιο ενθουσιασμό καθώς ο Σινάτρα ήταν πλέον αρκετά μεγάλος και η προσέλευση μικρή. Σύμφωνα με σχετικό ρεπορτάζ της Chicago Tribune, έσπευσαν να τον δουν μόλις 18.000 θεατές, κάτι που «έβαλε μέσα» τους διοργανωτές. Σύμφωνα με το ίδιο ρεπορτάζ, η αμοιβή του Σινάτρα ήταν 650.000 δολάρια, το μεγαλύτερο ποσό που είχε πάρει ώς τότε ξένος καλλιτέχνης για να παίξει στη χώρα μας. 

Οπως γράφει χαρακτηριστικά και η δημοσιογράφος Μαρία Μαρκουλή στο σάιτ της «It’s My Blender», «θα ερχόταν, όπως και ήρθε, θα τραγουδούσε, θα έφευγε. That’s it. Ξεκάθαρα και ξηγημένα, ούτε συνεντεύξεις, ούτε πολλά πολλά, γιατί αυτός είναι ο Φράνκι».

Η ωραιότερη ιστορία για τη δημοσιογράφο, που τότε, όπως και τώρα, έγραφε στα Νέα, γεννήθηκε βέβαια εκτός συναυλιακού χώρου. Και ενώ πράγματι είχε ειπωθεί αυστηρά πως ο Σινάτρα δεν θα δώσει συνεντεύξεις, εκείνη τόλμησε να το προσπαθήσει.

«ΟΚ, αλλά δεν απαγορεύεται να καθήσει κάποιος στο σαλόνι του “Αστέρα” της Βουλιαγμένης. Ευγενέστατα ο Βασίλης Μεντζελόπουλος, υπεύθυνος της διοργάνωσης, μου υπενθύμισε το απαγορευτικό. Με πληροφόρησε επίσης ότι ο κύριος Σινάτρα καθόταν έξω στη βεράντα με την παρέα του και έπινε το ποτό του. Δεν θα ενοχλήσω, είπα, θα πω ένα γεια», γράφει η Μαρία Μαρκουλή. 

Και η τόλμη της τη δικαίωσε: «Και κάθισα και με κέρασε μαρτίνι. Και άρχισε να μιλάει χαλαρά και να λέει διάφορα και έτσι είχαμε τη μοναδική συνέντευξη του Φρανκ Σινάτρα στον ελληνικό Τύπο.

»Πετάει κάθε τόσο ιταλικές λέξεις, αστειεύεται, κερνάει καροτάκια τους φίλους – και εμένα– ζητάει να του φέρουν ένα ακόμη πακέτο camel “το μικρό”. Ερχεται και το δικό μου μαρτίνι. Θέλω να βγάλω μπλοκ και να κρατάω σημειώσεις, αλλά εκτιμώ ότι αυτό θα καταστρέψει την ατμόσφαιρα ίσως, οπότε σημειώνω στο μυαλό μου. Δεν γίνεται αλλιώς.

»[…] Εδειχνε ότι περνούσε μια χαρά και εμφανέστατα δεν είχε μετανιώσει που είχε αρνηθεί πρόσκληση σε δείπνο από το πρωθυπουργικό ζεύγος.

»Αφησα την παρέα στο Λας Βέγκας και έφυγα σφαίρα για την εφημερίδα να γράψω.

»Την επομένη βγήκαμε με τη συνέντευξη. Αν είχα μείνει περισσότερο ίσως και να είχα μεθύσει παρέα με Σινάτρα. Ηπιαμε όμως τα μαρτίνι μας με τον Φράνκι. Και δεν το λες λίγο αυτό».

Ο «αρραβώνας» με τους Rolling Stones

Θα ακολουθούσαν οι Guns ‘n’ Roses (24 Μαΐου 1993), σε μια βραδιά που θα άνοιγε μάλιστα ο κιθαρίστας των Queen, Μπράιαν Μέι. Στην παράδοση που θέλει τον Axl Rose να καθυστερεί πάντα να βγει στη σκηνή, η μπάντα του βγήκε με μεγάλη καθυστέρηση και εκείνη τη βραδιά. Οι Guns ‘n’Roses θα φρόντιζαν, πάντως, να είναι συνεπέστεροι στη δεύτερη εμφάνισή τους στο ΟΑΚΑ, πολλά χρόνια μετά, το 2023, ως βετεράνοι πλέον. 

Καμία συναυλία βέβαια δεν στιγμάτισε τα ελληνικά 90s περισσότερο από εκείνη των Rolling Stones, το 1998. Το αθηναϊκό κοινό τους υποδέχθηκε παραπάνω από θερμά, σε ένα κατάμεστο στάδιο. Η πρώτη και τελευταία φορά ώς τότε που η Αθήνα είχε πάρει μια γεύση από αυτούς, ήταν στην πολυσυζητημένη εμφάνισή τους το 1967. Σημαδεύθηκε από τα κόκκινα γαρίφαλα και την επέμβαση της αστυνομίας για τη διάλυση της συναυλίας, τέσσερις μέρες πριν ξημερώσει η 21η Απριλίου. 

Για τον Δήμο Πασσά, ιδιοκτήτη του δισκάδικου «Rock ‘n’ Roll Circus», η Τετάρτη 16 Σεπτεμβρίου του 1998 ήταν «Η μέρα». Θυμάται τις μέρες πριν από τη συναυλία πολλούς να προσπαθούν «να φέρουν τους Rolling Stones στα μέτρα τους». Σε καμία περίπτωση, βέβαια, αυτό δεν ήταν το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετώπιζε. «Το μεγάλο πρόβλημα ήταν η υποχρεωτική στρατιωτική θητεία. Ως φαντάρος στο Λιτόχωρο έπρεπε να βάλω λυτούς και δεμένους ώστε να μπορέσω να πάρω άδεια έστω για μία μέρα. Ο λόγος έπρεπε να είναι σοβαρός, ο τρόπος ο σωστός. Και βρέθηκαν αμφότεροι. Μέσω ενός ξενοδόχου της περιοχής πείστηκε ο ταξίαρχος πως “το παιδί πρέπει να κατέβει στην Αθήνα οπωσδήποτε, γιατί έπρεπε να αρραβωνιαστεί”. Εσπευσμένα έφυγα βράδυ για να φτάσω σπίτι ξημερώματα», αφηγείται.

Μπορεί πολλές φορές να μοιάζει γραφικό πως «η μουσική και οι συναυλίες είναι η ζωή μας», μα είναι και κάτι ιστορίες σαν αυτή, που δύσκολα μπορεί κανείς να αντικρούσει. Τα όσα ακολούθησαν εκείνη τη βραδιά –και όχι μόνο– για τον Δήμο Πασσά, αφήνουμε να τα αφηγηθεί ο ίδιος: «Στο ΟΑΚΑ συμπληρώσαμε 12ωρο αφού είχαμε επιλέξει αρένα. Εκεί όπου χριστιανοί και λιοντάρια έγιναν ένα. Θυμάμαι την αδημονία να μασουλάει το στομάχι, τα Ξύλινα Σπαθιά που άνοιξαν τη συναυλία να μη φαίνονται καν πάνω σε αυτήν τη σκηνή. 

»Και μετά. Το εναρκτήριο riff του “Satisfaction” να προκαλεί λιποθυμία, την εμφάνιση του Κιθ Ρίτσαρντς πρώτου, της υπόλοιπης μπάντας αμέσως μετά να ελαχιστοποιούν άμεσα αυτό το τερατώδες σκηνικό, το συγκρότημα να φαίνεται πελώριο, τη σκηνή να κρύβεται πίσω τους σαν σχολική σκηνούλα. “Eimaste pali stin Ellada”, είπε ο Τζάγκερ τριαντά ένα χρόνια μετά την επεισοδιακή πρώτη τους επίσκεψη στην πόλη μας. Το “Let’s Spend The Night Together” συνέδεσε τις δύο συναυλίες, ο χρόνος χάθηκε. Το “She’s A Rainbow”, η προτίμηση του ελληνικού κοινού στη διαδικτυακή ψηφοφορία που είχε προηγηθεί, ήρθε μετά τις επιτυχίες τους “Out Of Control” και “Saint Of Me” που τότε φαίνονταν εποχικές, μα αποδείχτηκαν διαχρονικές. 

»Η πιο δυνατή στιγμή της βραδιάς ήταν όταν άνοιξε η γέφυρα, πάνω στην οποία περπάτησαν άτρωτοι ως Μωυσήδες, σχίζοντας τη λαοθάλασσα οι πέντε τους για να φτάσουν στη μέση του γηπέδου. Εκεί, στη μικρή σκηνή, σε εκείνο το “box ring”, έπαιξαν τρία κομμάτια με πρώτο το “Little Queenie” του Τσακ Μπέρι, οδηγώντας μας στην εκτός ορίων έκσταση. 

»Με το πέρας του “πολέμου”, όταν πλέον άδειαζε το στάδιο, εξουθενωμένοι συρθήκαμε στο bar, στα VIP, να πιούμε νερό και ό,τι άλλο βρούμε. Περιμένοντας τη σειρά μας, χάζευα πίσω ψηλά στην τηλεόραση, στην εκπομπή του Champions League, τις φάσεις από τον αγώνα Πόρτο-Ολυμπιακός. Εκεί είδα για πρώτη φορά σε απευθείας μαγνητοσκοπημένη μετάδοση την αγαπημένη μου ομάδα να κάνει το 2-0 μέσα σε 3 λεπτά 2-2.

»Ο αρραβώνας φυσικά δεν έγινε. Ούτε γάμος έχει γίνει. Το κορίτσι ευτυχώς είναι ακόμα μαζί μου. Οι βέρες επίσης. Επρεπε να έχω, επιστρέφοντας στο στρατόπεδο, μία απόδειξη. Eτσι, μέχρι το τέλος της θητείας στο Λιτόχωρο φορούσα τη βέρα, η οποία μέσα είχε, και ακόμα έχει, χαραγμένη την ημερομηνία 16-9-98». 

Ποπ και ροκ υπερθέαμα στη νέα χιλιετία

Τη νέα χιλιετία, το ΟΑΚΑ μπαίνει στην τροχιά των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας και τα χρόνια που ακολουθούν φιλοξενεί και μεγάλα ποπ σόου: από τη Σακίρα (που έκανε πράξη το «Hips don’t lie» στις 20 Ιουλίου του 2006) και τον Τζορτζ Μάικλ την επόμενη χρονιά (26/7/2007), μέχρι τη Lady Gaga, που με τα φόντα της πιο ενδιαφέρουσας ποπ σταρ της γενιάς της επισκέφτηκε τη χώρα μας το 2014. Ο Αρης Καζακόπουλος, με την ιδιότητα του μουσικού συντάκτη, είχε παρακολουθήσει το σόου της Lady Gaga και θυμάται πως «ενώ η ποπ σταρ έμοιαζε συνεχώς να προσπαθεί να κερδίσει την προσοχή, θα ήταν άδικο να μην παραδεχτώ πως έδωσε ένα πολύ δυνατό σόου, το οποίο απόλαυσα περισσότερο από ό,τι φανταζόμουν». 

Πριν από αυτό, το 2008, τη χώρα μας επισκέφθηκε για πρώτη φορά και η «Βασίλισσα της Ποπ», Μαντόνα, στο πλαίσιο της «Sticky & Sweet Tour». Το ΟΑΚΑ στις 27 Σεπτεμβρίου φυσικά γέμισε και για όσους από εμάς αυτή ήταν η πρώτη επαφή με ένα μεγάλο ποπ σόου, το ζήσαμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Ακόμα και αν ο χρόνος έχει θαμπώσει τις λεπτομέρειες, κρατά στη μνήμη ένα σόου που έτρεχε με χίλια και το πελώριο αμάξι που έφερε και πήρε τη Μαντόνα αμέσως μετά το τέλος του σόου και φαινόταν από τις εξέδρες του δεξιού πετάλου. 

Το ροκ δεν έπαψε να έχει την τιμητική του στο ΟΑΚΑ. Οι AC/DC, με τα κοντά παντελονάκια του Ανγκους Γιανγκ και το γρέζι του Μπράιαν Τζόνσον, δικαίωσαν το όνομά τους στις 28 Μαΐου του 2009. Σε αυτό συμφωνεί και ο δημοσιογράφος Γιώργος Σκαφιδάς: «Let there be rock… και εγένετο ροκ, εκεί, μπροστά στα μάτια μας, με την μπάντα να σαρώνει και το πλήθος να σαρώνεται διονυσιακώ τω τρόπω. Χιτάκια μόνο, ακατέργαστα διαμάντια όλα της χαρντ ροκ δισκογραφίας. Κορυφαία απόδοση στη σκηνή. Ενα rhythm section από τα πιο στιβαρά που έχουν υπάρξει στα ροκ χρονικά. Ενας lead κιθαρίστας, ισόβιος μαθητής και δάσκαλος μαζί, που όταν σολάρει δεν κοιτά στον καθρέφτη της αυτοαναφορικής επιδειξιομανίας αλλά στο υπερπέραν της ροκ μέθεξης. Ενας τραγουδιστής σωστός νταλικέρης που σε ταξιδεύει και δεν θες να τελειώσει το ταξίδι. Θυμάμαι το κορίτσι που πέταξε περήφανα τη μπλούζα του μπροστά στην κάμερα και αποθεώθηκε. Τη “Rosie” (σ.σ. Από το κομμάτι τους “Whole Lotta Rosie”) που φούσκωσε στη σκηνή και αποθεώθηκε… Τα χιλιάδες φωτεινά κερατάκια να ανεβοκατεβαίνουν ρυθμικά στα κεφάλια των γύρω μου… Το χαρντ ροκ να γίνεται τελετή μπροστά στα μάτια μου».

Οι U2, πάλι, η απόλυτη μπάντα σταδίων, με τη 360° Tour, που τους έφερε στην Αθήνα, έκοψαν 82.622 εισιτήρια για τη συναυλία της 3ης Σεπτεμβρίου του 2010, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της περιοδείας. Οποιος ήταν εκεί, είναι αδύνατο να έχει ξεχάσει τη γιγάντια αράχνη που σκέπαζε τη σκηνή «πατώντας» ανάμεσα στο κοινό, το «Space Oddity» να δίνει από τα ηχεία το σήμα για την έναρξη της βραδιάς, αλλά και έναν Bono αεικίνητο να γυρνάει ξανά και ξανά στον κυκλικό διάδρομο που τον έφερνε πιο κοντά στην αρένα.

Πολύ χλιαρότερη αίσθηση άφησαν οι πολυαναμενόμενοι στη χώρα μας Red Hot Chili Peppers, σε ένα επίσης γεμάτο ΟΑΚΑ (4 Σεπτεμβρίου 2012), που πιθανότατα σήμερα θυμάται περισσότερο το σπασμένο πόδι του κιθαρίστα Τζος Κλινγκχόφερ, παρά το ίδιο το διεκπεραιωτικό σόου. 

Το περσινό καλοκαίρι στο ΟΑΚΑ γράφτηκε και μία από τις μεγαλύτερες συναυλιακές ιστορίες του. Οι Coldplay κατάφεραν να γεμίσουν με χαρακτηριστική άνεση για δύο βραδιές το στάδιο (8 & 9/6), συγκεντρώνοντας συνολικά 120.000 κόσμου. Ηταν ένα σόου οικολογικό, για όλη την οικογένεια, μια μικρή δίωρη ουτοπία του Κρις Μάρτιν και της παρέας του που χαιρετίστηκε από χιλιάδες συντονισμένα φωτεινά βραχιολάκια. Ενα από αυτά τα σόου που αν και είναι «για όλους», τελικά δεν είναι για κάποιους. Αναμφίβολα, όμως, ήταν από τις περιπτώσεις που αναρωτηθήκαμε, για μία ακόμα φορά, αν η Ελλάδα γυρνάει και πάλι συναυλιακή σελίδα προς κάτι μεγαλύτερο. 

---

Κεντρική εικονογράφηση: Michael Kirki