Δεν έκανε την καριέρα που άξιζε. Δεν πήρε τους ρόλους που θα μπορούσε να φέρει εις πέρας. Ηταν διαρκώς υποχρεωμένη να επανφευρίσκει τον καλλιτεχνικό εαυτό της σε μια περίοδο που η κινηματογραφική βιομηχανία του Χόλιγουντ είχε εμμονή με τον ασιατικό «εξωτισμό», αλλά παραγκώνιζε τους Ασιάτες ηθοποιού.
Η Αννα Μέι Γουόνγκ, γεννημένη στο Λος Αντζελες το 1905 από Κινέζους γονείς μετανάστες δεύτερης γενιάς, ξεκίνησε την καριέρα της στις αρχές της δεκαετίας του 1920 προσδοκώντας να γίνει μια μεγάλη σταρ του σινεμά. Οσο, όμως, τα χρόνια περνούσαν θα προσέκρουσε διαρκώς πάνω στα τείχη που διαμόρφωναν τα στερεότυπα της χολιγουντιανής πραγματικότητας της εποχής ως προς την απεικόνιση Ασιατών ηρώων στη μεγάλη οθόνη. «Πέθαινα σε κάθε ταινία που εμφανιζόμουν. Ο θλιβερός θάνατος ήταν το καλύτερο πράγμα που έκανα», θα δήλωνε η ίδια.
Κι όμως, έναν αιώνα μετά την πρώτη της εμφάνιση στο σινεμά, η Αννα Μέι Γουόνγκ είναι παντού, παρατηρεί δημοσίευμα του Guardian. Είναι γεγονός πως τα τελευταία χρόνια, το σύγχρονο Χόλιγουντ έχει αναζητήσει τρόπους να τιμήσει το αποτύπωμα της Γουόνγκ στη μεγάλη οθόνη. Πιο ενδεικτικοί φόροι τιμής εντοπίζονται τόσο στη σειρά «Χόλιγουντ» του Ράιαν Μέρφι, όσο και στο αριστουργηματικό «Babylon» του Ντάμιεν Σαζέλ, έργα που τοποθετούν τη δράση τους κατά την περίοδο μετάβασης του σινεμά από τη βωβή στην ομιλούσα φάση του.
Τι γίνεται, όμως, με τις ερμηνείες της Γουόνγκ αυτές καθεαυτές; Μια ρετροσπεκτίβα που παρουσιάζεται στο BFI Southbank του Λονδίνου μέχρι τις 6 Οκτωβρίου, επιχειρεί να αναδείξει τον μύθο της ηθοποιού και το σπάνιο ερμηνευτικό της ταλέντο, εξιστορώντας μέσα από τους -ενιότε τυποποιημένους- ρόλους της, την ιστορία της ζωής της.
«Βλέποντας τις ερμηνείες της μπορούμε να φανταστούμε ένα εναλλακτικό μέλλον για την πορεία της Γουόνγκ», παρατηρεί η καθηγήτρια Κινηματογράφου στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ, Ξιν Πενγκ. Μερικές από τις πιο εμβληματικές ερμηνείες της -ακόμα και σε μικρούς ή μεσαίους ρόλους- συναντώνται στα φιλμ «Ο Κλέφτης της Βαγδάτης» (1924) με πρωταγωνιστή τον Ντάγκλας Φέρμπανκς, «Πίτερ Παν» (1924) και φυσικά στο εμβληματικό «Shanghai Express» όπου η Γουόνγκ κλέβει τα βλέμματα παίζοντας δίπλα στην Μάρλεν Ντίντριχ. «Στον “Κλέφτη της Βαγδάτης” εντοπίζει κανείς τη δυνατότητα της Γουόνγκ να κλέβει την παράσταση», παρατηρεί η Πενγκ.
Σε αναζήτηση καλύτερων ρόλων, η Γουόνγκ τα επόμενα χρόνια, θα εγκατέλειπε προσωρινά τις ΗΠΑ για την Ευρώπη. Το 1929 πρωταγωνιστεί στο μελόδραμα «Πικαντίλι», το φιλί, όμως, που αντάλλαξε με τον συμπρωταγωνιστή της έμελλε να κοπεί στο μοντάζ. Θα επιστρέψει στο Χόλιγουντ τη δεκαετία του 1930, ενώ το 1936 θα επισκεφτεί για πρώτη φορά την Κίνα. Και εκεί, όμως, γίνεται δεκτή με επιφυλάξεις και κριτική διάθεση καθώς στα μάτια των Κινέζων ενσάρκωνε την εχθρικη και ρατσιστική ματιά του Χόλιγουντ προς τους Ασιάτες.
Τα επόμενα χρόνια, η Γουόνγκ αλλάζει γραμμή. Σε B-Movies όπως το «Daughter of Shanghai» (1938) και «King Of Chinatown» (1939) υποδύεται ηρωίδες δυναμικές που παίρνουν τις τύχες στα χέρια τους.
Στο «Dangerous to Know» (1938), η Γουόνγκ αναβιώνει έναν ρόλο που έπαιξε με μεγάλη επιτυχία στο θέατρο. Αν και υποδύεται την ερωμένη ενός γκάνγκστερ, η κορύφωση της ταινίας περιέχει μια από τις μεγαλύτερες στιγμές της στη μεγάλη οθόνη. «Είναι το πιο θεαματικό φινάλε, με μια δεξιοτεχνική ερμηνεία από την Γουόνγκ», λέει χαρακτηριστικά η Πενγκ. «Οταν είδα την ταινία για πρώτη φορά, σοκαρίστηκα».
Στη φιλμογραφία της υπάρχουν πολλές τέτοιες στιγμές. Ακόμα και όταν υποδύεται τετριμμένους χαρακτήρες, αποπνέει έναν τολμηρό, μοντέρνο τόνο. Ακολουθώντας την παράξενη πορεία της καριέρας της, πιάνει κανείς το νήμα της αξιοθαύμαστης ιστορίας μιας γυναίκας με μεγάλο ταλέντο, που πράγματι άφησε το στίγμα της στη μεγάλη οθόνη – τόσο ως λαμπρή ηθοποιός, όσο και ως πρωτοπόρος σε μια εχθρική βιομηχανία.
Με πληροφορίες από Guardian
