Υπήρξε η βασίλισσα της ντίσκο στην Ευρώπη της δεκαετίας του ’80. Ακόμη και στη Βρετανία, λιγότερο συντηρητική από την Ελλάδα εκείνης της εποχής, η τραγουδίστρια Αμάντα Λιρ είχε προκαλέσει το κοινό αίσθημα με τη βραχνή, σχεδόν ανδρική φωνή της, που ψιθύριζε: «Give a Bit of Mmh to Me» από το δεύτερο άλμπουμ της «Sweet Revenge», που κυκλοφόρησε ως single το 1978 και έγινε επιτυχία στα charts από την πρώτη του κυκλοφορία.
Οι στίχοι, «είσαι διάβολος ή άγγελος; Είσαι ερώτηση ή απάντηση; Για μένα, είσαι ένα αίνιγμα, για μένα, είσαι πραγματικά ένα μυστήριο», τους οποίους έγραψε η Λιρ, έδωσαν τον τίτλο στο τραγούδι-επιτυχία: «Enigma».
Eτσι τιτλοφορείται και το ντοκιμαντέρ της HBO (στην Ελλάδα προβάλλεται στη Vodafone TV) που περιγράφει λεπτομερώς τις λαμπερές, περίπλοκες και κατά καιρούς τραγικές ιστορίες δύο παλαιών ειδώλων της τρανς κοινότητας – αν και η μία από αυτές, η 85χρονη πλέον Αμάντα Λιρ, εξακολουθεί να αρνείται ότι είναι τρανσέξουαλ.
Η ταινία ξεκινά από την ιστορία του κλαμπ Le Carrousel, ενός παριζιάνικου νυχτερινού κέντρου, που υπήρξε ασφαλής χώρος για τρανς γυναίκες, έτσι ώστε να κερδίζουν τη ζωή τους ως αρτίστες τη δεκαετία του 1950. Στο Le Carrousel σύχναζαν διάσημοι καλλιτέχνες της γαλλικής σκηνής και της τέχνης, όπως η Εντίθ Πιαφ και ο Σαλβαντόρ Νταλί. Η γνωριμία του τελευταίου με τη Λιρ και η στενή σχέση τους, που τον μεταμόρφωσε σε πυγμαλίωνά της, άλλαξε κυριολεκτικά την πορεία της ζωής της.
Ομως ποιο ήταν το αληθινό πρόσωπο πίσω από το «προσωπείο Λιρ», και ποια υπήρξε η σύνδεση αυτού του προσώπου με τις πρώτες τρανς γυναίκες που υποβλήθηκαν σε χειρουργική επέμβαση αλλαγής φύλου; Η ταινία της σκηνοθέτιδος Ζάκαρι Ντράκερ μεταφέρει στην οθόνη στιγμιότυπα από παλιές συνεντεύξεις της Λιρ με επίμονα ερωτήματα σχετικά με το βιολογικό της φύλο, τα οποία εκείνη κατάφερε να χρησιμοποιήσει προς όφελός της για να προσελκύσει περισσότερη προσοχή και δημοσιότητα. Για παράδειγμα, το τραγούδι της του 1980 «Fabulous (Lover, Love Me)» περιέχει τους υπαινικτικούς στίχους, «Ο χειρουργός με έχτισε τόσο καλά που κανείς δεν μπορούσε να πει ότι κάποτε ήμουν κάποιος άλλος».
Σε αντίθεση με την πάντοτε αινιγματική Λιρ, που αποσιωπά ακόμη την καταγωγή, την ημερομηνία γέννησης και το πατρικό της όνομα, στέκεται η Εϊπριλ Ασλεϊ. Οι δυο τους ακολούθησαν εντελώς διαφορετικό δρόμο στη ζωή, μολονότι σύμφωνα με την τελευταία υπήρξαν στενές φίλες και δημοφιλείς ερμηνεύτριες στο Le Carrousel, όπου η Λιρ ονομαζόταν Πέκι ντ’ Οσλο.
Οι δρόμοι των δύο χώρισαν αφότου έφυγαν από το κλαμπ. Η Ασλεϊ έγινε μοντέλο για τη Vogue, μέχρι που αποκαλύφθηκε το 1961 ότι είναι τρανς και στη συνέχεια πέρασε ένα δημόσιο και αμφιλεγόμενο διαζύγιο με τον σύζυγό της το 1970. Η Ασλεϊ, η οποία έδωσε πολλές δημόσιες συνεντεύξεις σχετικά με την υπόθεση και την ταυτότητά της, έγινε ευρέως γνωστή ως είδωλο των δικαιωμάτων των τρανς.
Η Πέκι ντ’ Οσλο, από την άλλη πλευρά, δεν ξαναχρησιμοποίησε αυτό το όνομα μετά την αποχώρησή της από το Le Carrousel. Η Λιρ –πρότυπο μόδας για σχεδιαστές όπως ο Ιβ Σεν Λοράν και ο Πάκο Ραμπάν, καθώς και στενή φίλη του Ντέιβιντ Μπόουι– έκανε καριέρα θολώνοντας την πραγματικότητα και τη μυθοπλασία. Μέσα από αρχειακά πλάνα και σπάνιες συνεντεύξεις, η σκηνοθέτις μεθοδικά ξύνει την επιφάνεια της εικόνας που καθόριζε τη δημόσια ζωή κάθε γυναίκας στα μέσα του προηγούμενου αιώνα.
