Στο ανατολικότερο άκρο της Ελλάδας, στο Καστελλόριζο, ένα μικρό νησί με βαθιές ιστορικές ρίζες και πλούσια πολιτιστική κληρονομιά, το Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ «Beyond Borders» γιορτάζει φέτος δέκα χρόνια ζωής. Ο σκοπός της φετινής διοργάνωσης, της οποίας ο χαρακτήρας δεν είναι να ανταγωνιστεί τα μεγάλα διεθνή κινηματογραφικά φεστιβάλ, αλλά να ενώσει διαφορετικούς κόσμους και φωνές από κάθε γωνιά του πλανήτη, είναι διπλός.
Με τον τίτλο «Η μνήμη υφαίνει το μέλλον», ο οποίος παίρνει αφορμή από το ιστορικό ντοκιμαντέρ του 1905 των αδελφών Μανάκη για τις γυναίκες υφάντρες, που έγιναν οι πρωταγωνίστριες της πρώτης κινηματογραφικής παραγωγής στα Βαλκάνια, το φεστιβάλ είναι φέτος αφιερωμένο στο ελληνικό ντοκιμαντέρ, με την πλειονότητα των ταινιών να προέρχεται από Ελληνες δημιουργούς. «Αυτό εδώ είναι ένα χειροποίητο, ανθρωποκεντρικό φεστιβάλ. Αυτό που ορίζει το νησί είναι το μέγεθός του. Είμαστε αναγκασμένοι να βρισκόμαστε με τον ίδιο κόσμο χίλιες φορές την ημέρα και αυτό δημιουργεί έναν διάλογο», είπε στη χθεσινή συνέντευξη Τύπου η καλλιτεχνική διευθύντρια του φεστιβάλ, Ειρήνη Σαρίογλου.
Παρ’ όλα αυτά, στην τελετή έναρξης, στις 24 Αυγούστου, θα προβληθεί το βραβευμένο ντοκιμαντέρ «Johatsu – Αυτοί που έγιναν καπνός», των Αντρέας Χάρτμαν και Αράτα Μόρι, που μιλάει για τους ανθρώπους στην Ιαπωνία, οι οποίοι εξαφανίζονται από προσώπου γης προκειμένου να ξεκινήσουν κάπου αλλού μια νέα ζωή. Την τελετή λήξης στις 31 του μήνα θα σηματοδοτήσει η ελληνική πρεμιέρα του «Asteroide Hunters», των Γκιγιάμ Λένελ και Τόμας Μάρλιερ, μία κινηματογραφική παρουσίαση επιστημόνων από όλο τον κόσμο που μελετούν αδιάκοπα τα ουράνια σώματα.
Για το Χρυσό Στεφάνι της Μεγίστης, που συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο αξίας 7.500 ευρώ, θα διαγωνιστούν 42 ταινίες από τις 907 που υπέβαλαν φέτος συμμετοχή, από 93 χώρες του κόσμου, αριθμός-ρεκόρ για τη διοργάνωση, με την κριτική επιτροπή του κυρίως διαγωνιστικού μέρους, για τα ντοκιμαντέρ μεγάλου μήκους, να αποτελείται, μεταξύ άλλων, από τους Τάσο Μπουλμέτη, Κλόντια Μπούχερ και Μαρία Λουκά.
«Αυτό εδώ είναι ένα χειροποίητο, ανθρωποκεντρικό φεστιβάλ», ανέφερε η διευθύντρια Ειρήνη Σαρίογλου.
Το φεστιβάλ, που εστιάζει σε έξι θεματικές ενότητες μεταξύ των οποίων η μνήμη και η ταυτότητα –η κυριότερη θα λέγαμε για φέτος–, θα προβάλει την ταινία «Λω», του Θανάση Βασιλείου, για έναν γιο που επιστρέφει στην πατρίδα του και συναντάει τον αποστασιοποιημένο πατέρα του, το «The getaway», του Νικίτα Ποπκόφ, που κάνει παγκόσμια πρεμιέρα στο Καστελλόριζο, αλλά και το εμβληματικό «Σμιλεμένες ψυχές» του Σταύρου Ψυλλάκη. Μερικές από τις υπόλοιπες ενότητες εστιάζουν στη γυναικεία χειραφέτηση και καταπίεση, με ενδεικτική ταινία το «The longer you bleed», της Εγουαν Γουόντελ, αλλά και στις ιστορίες ενηλικίωσης, με παραδείγματα όπως το μικρού μήκους «How to suture the oil», από το Εκουαδόρ, σε σκηνοθεσία του Γουίλ Πόκαρ Κέιλ και το «The clear sky», του Μαρτσίν Κούντερα.
Στο μη διαγωνιστικό μέρος του φεστιβάλ, στο Πανόραμα, ανάμεσα σε άλλες ταινίες θα δούμε τα «Femicidio», της Νίνας Μαρίας Πασχαλίδου, «Kastellorizo: an island in the heart of the world», του Ιβάν Μπουτέλ, μια παγκόσμια πρεμιέρα με θέμα την παράδοση του ακριτικού νησιού, και την ταινία του Βασίλη Λουλέ με τίτλο «Μία μεγάλη οικογένεια» για τη βιομηχανία Κλιάφα.
Μεταξύ των προβολών του φεστιβάλ το κοινό θα ακούει συνθέσεις από μουσικούς της ΚΟΑ, ενώ παράλληλα θα πραγματοποιηθούν masterclasses, το καθιερωμένο πλέον Audiovisional Pitching Lab, με κορυφαίους επαγγελματίες του κινηματογράφου να συμβουλεύουν επαγγελματίες σκηνοθέτες σχετικά με τις νέες δουλειές τους, εκπαιδευτικά προγράμματα, στα οποία περιλαμβάνεται και η δημιουργία ντοκιμαντέρ από παιδιά για παιδιά, αλλά και εικαστικές εκθέσεις, όπου θα παρουσιαστούν μεταξύ άλλων έργα του Χρήστου Μποκόρου. Το φεστιβάλ παρουσιάζει επίσης τη νέα του πρωτοβουλία podcast με τίτλο «Beyond borders podcast series», όπου θα φιλοξενούνται συνεντεύξεις καλλιτεχνών και επαγγελματιών του χώρου.
Με αφορμή τη φετινή επετειακή διοργάνωση, το φεστιβάλ αναδεικνύει ως τιμώμενη χώρα την Ελλάδα και γι’ αυτό το πρόγραμμά του εστιάζεται στην ελληνική δημιουργία. Τιμώμενα μέσα ενημέρωσης θα είναι η «Καθημερινή» και ο ιταλικός ραδιοτηλεοπτικός σταθμός RAI. «Μία από τις προτεραιότητες είναι να φτάσουν εφημερίδες στο ακριτικό νησί τις ημέρες του φεστιβάλ. Υποσχεθήκαμε λοιπόν ότι η κυριακάτικη «Καθημερινή» θα είναι παρούσα στο Καστελλόριζο στις 24 και 31 Αυγούστου, προσδοκώντας αυτή η εξαίρεση να γίνει κάποια στιγμή κανονικότητα», σημείωσε ο αρχισυντάκτης του «Τέχνες και Γράμματα», Ηλίας Μαγκλίνης. Επιπλέον, στο πλαίσιο αυτής της συνεργασίας, η ιστοσελίδα της «Κ», kathimerini.gr, θα προβάλει οκτώ επιλεγμένες ταινίες του φεστιβάλ.
