Βιβλιοφιλικό γεγονός, παγκόσμιου βεληνεκούς, σε μια θάλασσα από χιτζάμπ και κελεμπίες, ενώ ο ιμάμης προσεύχεται μια στο τόσο, γίνεται; Ναι, αν αφήσουμε κατά μέρος τα στερεότυπα. Το επιβεβαιώνει και η 44η –παρακαλώ– Διεθνής Eκθεση Βιβλίου της Σάρτζα, που ξεκίνησε χθες τις εργασίες της στο ομώνυμο και πιο προοδευτικό, όπως μαθαίνουμε, από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Είναι μια από τις τρεις μεγαλύτερες εκθέσεις βιβλίου διεθνώς, αλλά και η μεγαλύτερη του αραβικού κόσμου: φέτος φιλοξενεί πάνω από 2.350 εκδότες, Αραβες, Ασιάτες και όχι μόνο, καθώς και 250 συγγραφείς από 66 χώρες. Και αν τέτοια μεγέθη συνηθίζονται και αλλού, αρκεί μια ματιά στο πολυπληθές κοινό του Εκθεσιακού Κέντρου της Σάρτζα, που μέχρι και σε καρότσια του σούπερ μάρκετ αγοράζει βιβλία – λογοτεχνικά, επιστημονικά, ιστορικά, θρησκευτικά, παιδικά και τόσα ακόμα. Το δε σλόγκαν της φετινής διοργάνωσης «παίζει» με την έννοια της φυγής από την καθημερινότητα. «Θυμώνεις που ο ήρωας του μυθιστορήματος επαναλαμβάνει τα ίδια λάθη;» είναι το ερώτημα πριν από το παρασύνθημα: «δεν πειράζει· συμβαίνει ανάμεσα σε εσένα και ένα βιβλίο».
Τιμώμενη χώρα της φετινής έκθεσης της Σάρτζα είναι η Ελλάδα (ένα χρόνο μετά τη δική της κεντρική παρουσία στην έκθεση της Θεσσαλονίκης). Στα χθεσινά εγκαίνια, που πραγματοποιήθηκαν από τον κυβερνήτη του εμιράτου της Σάρτζα, υπό δρακόντεια μέτρα ασφαλείας, του βιβλιόφιλου Σουλτάν μπιν Μοχάμεντ αλ Κασίμι, ακούστηκαν αρκετά για τις σχέσεις ελληνικού και αραβικού κόσμου· για «διάλογο δύο αρχαίων πολιτισμών» έκανε λόγο ο CEO της Sharjah Book Authority, Αχμέντ αλ Αμέρι, ενώ ο Ελληνας υφυπουργός Πολιτισμού Ιάσων Φωτήλας μίλησε για «δεσμούς αιώνων». Ισως για αυτό ο σχεδιασμός του ελληνικού περιπτέρου να παραπέμπει σε αρχαίο ναό, ενώ στην είσοδό του δεσπόζει συμβολικά μια ελιά. Στα 200 τετραγωνικά του, οι επισκέπτες μπορούν να διαβάσουν τα κείμενα της έκθεσης «Η Ελληνική Λογοτεχνία – Το Μεγάλο Ταξίδι» (στην οποία παρουσιάζονται και αντίγραφα του Δίσκου της Φαιστού, πινακίδων της Γραμμικής Β και άλλων αρχαιολογικών ευρημάτων), να ξεφυλλίσουν τα ελληνικά έργα που για την περίσταση μεταφράστηκαν στα αραβικά (η «Τέταρτη Διάσταση» του Γ. Ρίτσου, σύγχρονοι θεατρικοί μονόλογοι, ανθολογίες ποιημάτων και διηγημάτων), να πάρουν μια ιδέα από την ελληνική εκδοτική παραγωγή, να παρακολουθήσουν εκδηλώσεις με πάνω από 70 συμμετέχοντες (συγγραφείς, ποιητές, μεταφραστές), να ακούσουν ζωντανά τα γνωστά και μη εξαιρετέα «Παιδιά του Πειραιά», να απολαύσουν μια περφόρμανς του «Φιλοκτήτη» του Ρίτσου κ.ά.
Μέχρι και γαστρονομία έχει το ελληνικό πρόγραμμα, όπως άλλωστε και η έκθεση της Σάρτζα, της οποίας οι 1.200 εκδηλώσεις περιλαμβάνουν πολλές δραστηριότητες. Εκτός μάλιστα από συγγραφείς, όπως ο Ιρλανδός Πολ Λιντς, η Ινδή Μπανού Μουστάκ και η Νιγηριανή Τσιμαμάντα Νγκόζι Αντίτσι, την έκθεση θα τιμήσει ως headliner ο Αμερικανός ηθοποιός Γουίλ Σμιθ. Τι προσδοκά η Ελλάδα από την παρουσία της ως τιμώμενη χώρα; «Συμβόλαια, πωλήσεις δικαιωμάτων, συνεργασίες με τις βιβλιοθήκες των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων και επαφές με χώρες στις οποίες δεν είχαμε πρόσβαση, όπως έγινε στο Συνέδριο των Εκδοτών που προηγήθηκε της έκθεσης», μας είπε η Σίσσυ Παπαθανασίου, προϊσταμένη της Διεύθυνσης Γραμμάτων του υπουργείου Πολιτισμού. «Στο συνέδριο παρουσιάσαμε και το πρόγραμμα Greek Lit, σε 50 εκδότες από όλο τον κόσμο, και υπήρχε μεγάλο ενδιαφέρον», πρόσθεσε ο πρόεδρος του Ελληνικού Ιδρύματος Βιβλίου και Πολιτισμού, Νίκος Μπακουνάκης.
