Οχι τυχαία, το όνομά του ακουγόταν ως υποψήφιο εδώ και χρόνια. Μεταξύ άλλων, λόγω της υπεράνω συμβάσεων στυλιζαρισμένης γλώσσας του ή εξαιτίας της μελαγχολικής και σκοτεινής θεματολογίας του, ευρείας όσο και η ίδια η χαοτική πραγματικότητα που περιβάλλει τον άνθρωπο. Η Σούζαν Σόνταγκ τον είχε περιγράψει κάποτε ως «master of the apocalypse» ή αλλιώς, «μετρ της συντέλειας», ενώ η Σουηδική Ακαδημία, που τίμησε χθες τον 71χρονο Ούγγρο συγγραφέα Λάσλο Κρασναχορκάι με το Νομπέλ Λογοτεχνίας, ανακοίνωσε ότι του απονέμει το περίβλεπτο λογοτεχνικό βραβείο «για το επιβλητικό και οραματικό έργο του, που μέσα στον εσχατολογικό τρόμο, επανεπιβεβαιώνει τη δύναμη της τέχνης».
Η ανακοίνωση της Σουηδικής Ακαδημίας αναφέρει ότι βραβεύεται «για το επιβλητικό και οραματικό έργο του, που μέσα στον εσχατολογικό τρόμο, επανεπιβεβαιώνει τη δύναμη της τέχνης».
Το διαπιστώνει κανείς από το πρώτο κιόλας μυθιστόρημά του (στην Ελλάδα, έργα του κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Πόλις, σε μεταφράσεις της Μανουέλα Μπέρκι και, παλιότερα, της Ιωάννας Αβραμίδου), το περίφημο «Τανγκό του Σατανά», με πρωταγωνιστές τους πάμπτωχους κατοίκους ενός χωριού της Ουγγαρίας, στα χρόνια λίγο πριν την πτώση του κομμουνισμού, που ζουν ελπίζοντας σε ένα θαύμα – το βιβλίο έγινε ταινία διάρκειας επτά ωρών από τον Ούγγρο σκηνοθέτη Μπέλα Ταρ. Σε μια ουγγρική κωμόπολη διαδραματίζεται και η «Μελαγχολία της αντίστασης» (επίσης ταινία από τον Ταρ, με τίτλο «Οι αρμονίες του Βερκμάιστερ»), μυθιστόρημα που χαρακτηρίζεται από μια απειλητική ατμόσφαιρα, η οποία εντείνεται όταν στην κωμόπολη φτάνει ένα μυστηριώδες τσίρκο με ατραξιόν το κουφάρι μιας φάλαινας. Οι τρομαγμένοι κάτοικοι προσπαθούν μάταια να δαμάσουν το χάος γύρω τους, ενώ ανάμεσά τους ξεχωρίζει ένας αγνός και ευγενικός «ντοστογιεφσκικός» ήρωας.
Στο «Πόλεμος και πόλεμος», ένας απελπισμένος γραφιάς αποφασίζει να διαδώσει στο «κέντρο του κόσμου», τη Νέα Υόρκη, το μήνυμα μιας χειρόγραφης ιστορίας τεσσάρων συντρόφων που αγωνίζονται να αφήσουν πίσω τους τον πόλεμο και να επιστρέψουν σπίτι τους. Η «Επιστροφή του βαρόνου Βένκχαϊμ» παρακολουθεί τον πρωταγωνιστή του τίτλου, χρεωμένο λόγω του εθισμού του στον τζόγο, να επιστρέφει στη γενέτειρά του για να συναντηθεί με την αγαπημένη του από τα μαθητικά του χρόνια. Στο «Herscht 07769. Η ιστορία Μπαχ του Φλόριαν Χερστ», ένας καθαριστής τοίχων στη Θουριγγία της Γερμανίας, εύπιστος και καλόκαρδος σαν τον «Ηλίθιο» του Ντοστογιέφσκι, στέλνει γράμματα στην Ανγκελα Μέρκελ εν μέσω κοινωνικών αναταραχών.
Μέσα από έργα σαν τα παραπάνω, ο Κρασναχορκάι αποδεικνύεται «ένας μεγάλος επικός συγγραφέας της κεντροευρωπαϊκής παράδοσης, η οποία ξεκινάει από τον Κάφκα και φτάνει έως τον Τόμας Μπέρνχαρντ και διακρίνεται για τον παραλογισμό και την γκροτέσκα υπερβολή της», γράφει στο σημείωμά του για τη βράβευση του Ούγγρου λογοτέχνη ο Αντερς Ολσον. Ο πρόεδρος της επιτροπής των Νομπέλ προσθέτει επίσης ότι ο Κρασναχορκάι έχει και άλλα βέλη στη φαρέτρα του, τα οποία απέκτησε από τότε που ξεκίνησε να ταξιδεύει στην Ανατολή και να υιοθετεί «έναν πιο στοχαστικό και πιο προσεκτικά μετρημένο τόνο». Το αποτέλεσμα είναι, μεταξύ άλλων, η συλλογή ιστοριών «Η Σέιομπο πέρασε από εκεί κάτω», που περιλαμβάνει συλλογισμούς και αναζητήσεις σχετικά με την τέχνη, τη δημιουργία, την έννοια του ιερού και τον ρόλο τους σε έναν κόσμο καθορισμένο από την παροδικότητα. Το τελευταίο μυθιστόρημα του Κρασναχορκάι, «Πάει και το Φραντζολάκι», θα κυκλοφορήσει σύντομα στα ελληνικά και έχει ως πρωταγωνιστή έναν υπερήλικα συνταξιούχο ηλεκτρολόγο, που προς μεγάλη του δυσαρέσκεια ο κόσμος τον θεωρεί απόγονο του Τζένγκις Χαν και του βασιλιά της Ουγγαρίας, Μπέλα Δ΄.
Τα ταξίδια όμως διαμόρφωσαν τον Λάσλο Κρασναχορκάι από την αρχή σχεδόν της λογοτεχνικής καριέρας του, όταν το 1987 έφυγε για πρώτη φορά από την κομμουνιστική Ουγγαρία, προκειμένου να συμμετάσχει σε ένα πρόγραμμα φιλοξενίας καλλιτεχνών στο Δυτικό Βερολίνο. Μετά την πτώση της ΕΣΣΔ ο συγγραφέας ταξίδεψε και έζησε σε διάφορα μέρη της Ευρώπης, ενώ ο ίδιος έχει πει ότι για ένα διάστημα φιλοξενήθηκε στη Νέα Υόρκη, στο διαμέρισμα του Αλεν Γκίνσμπεργκ, ο οποίος τον βοήθησε στην ολοκλήρωση του «Πόλεμος και πόλεμος». Γιος δύο μεσοαστών Ούγγρων εβραϊκής καταγωγής, γεννήθηκε στην Γκιούλα της Ουγγαρίας και αργότερα σπούδασε νομικά και ουγγρική λογοτεχνία. Στα πολλά βραβεία του περιλαμβάνεται και το Διεθνές Μπούκερ, για το «Τανγκό του Σατανά». Το Νομπέλ θα του απονεμηθεί επισήμως τον Δεκέμβριο σε τελετή στη Στοκχόλμη και ο Κρασναχορκάι είναι ο δεύτερος Ούγγρος συγγραφέας, μετά τον Ιμρε Κέρτες, που θα το λάβει. Στις 14 Οκτωβρίου θα μιλήσει στη συνέντευξη Τύπου της επικείμενης Διεθνούς Εκθεσης Βιβλίου της Φρανκφούρτης.
