«Αυτός είναι;» ρωτούσαν οι φύλακες του Αρχαιολογικού Μουσείου στο Ηράκλειο την ξεναγό Μαριλένα Μαμαλάκη. Λογικό ήταν να σαστίσουν οι άνθρωποι βλέποντας τον Μικ Τζάγκερ και δύο φίλους του –πιθανότατα ο ατζέντης του και ένας μουσικός του– να θαυμάζουν τα αριστουργήματα του μινωικού πολιτισμού στις προθήκες.
Ο Βρετανός σταρ βρέθηκε την περασμένη Τετάρτη στην Κρήτη και αφιέρωσε μεγάλο μέρος του χρόνου του για να δει από κοντά τα σπουδαιότερα μουσεία και μνημεία. Το πιο εντυπωσιακό ωστόσο –πέρα από την ευγένεια και την προσήνειά του– ήταν οι γνώσεις του.
«Eκανα πρώτα μια εισαγωγή για να καταλάβουν τις σχέσεις της αρχαίας Κρήτης με τη Μεσοποταμία και την Αίγυπτο, και δείχνοντάς του αντικείμενα, καταλάβαινε αμέσως τις συνάψεις και με ρωτούσε κατά τη διάρκεια ποιας αιγυπτιακής δυναστείας παραγόταν αυτή η τέχνη στο νησί. Ηταν ένας άνθρωπος με αυθεντική περιέργεια, αλλά και αγάπη για τους μεγάλους πολιτισμούς. Hταν λογικό, λοιπόν, να του κεντρίσει το ενδιαφέρον ο πρώτος μεγάλος ευρωπαϊκός πολιτισμός», λέει η ξεναγός, που βρισκόταν μαζί του και στην Κνωσό.
Η επίσκεψή του συνεχίστηκε και στην Ελεύθερνα, την αρχαιολογική τοποθεσία που ανέδειξε πριν από 40 χρόνια ο Νίκος Σταμπολίδης. Εχει ίχνη κατοίκησης συνεχόμενα από την αυγή της Ιστορίας μέχρι και τον ενετικό μεσαίωνα της Κρήτης. Οι Βενετσιάνοι, τιμωρώντας τους κατοίκους για τις συνεχείς επαναστάσεις τους, έκαψαν την πόλη και τους εξανδραπόδισαν. Από τη δεκαετία του 1980 και μετά, ο διευθυντής του Μουσείου Ακροπόλεως έβγαλε στην επιφάνεια ένα νεκροταφείο ομηρικής εποχής με πλούσια κτερίσματα μέχρι και πρωτοχριστιανικές βασιλικές. Ο Τζάγκερ και οι δύο φίλοι του περιηγήθηκαν σε όλο το αρχαιολογικό πάρκο, που απέχει κάποια χιλιόμετρα από το Ρέθυμνο, αλλά πήγαν και στο μουσείο. Εκεί τους ξενάγησε πάλι η Μαμαλάκη, αλλά τους υπεδέχθη ο Παναγιώτης Κολοβός εκ μέρους των Φίλων της Ελεύθερνας, μια και ο Νίκος Σταμπολίδης βρισκόταν στην Αθήνα, αφού το μουσείο είχε εκείνη την ημέρα σε ζωντανή σύνδεση τα εγκαίνια του Μουσείου του Καΐρου παρουσία του Αιγυπτίου πρέσβη – μίλησε με τον ροκ σταρ πάντως μέσω τηλεδιάσκεψης για τον καλωσορίσει και να τον ευχαριστήσει. Στον Βρετανό έκανε ιδιαίτερη εντύπωση και το γεγονός ότι μία εκ των τριών βασιλικών θα αναστηλωθεί, ενώ αγόρασε παλιούς καταλόγους μεγάλων εκθέσεων όπως αυτή με τις αρχαίες πριγκίπισσες αλλά και η τελευταία με τον Πικάσο. Με πολλή ευγένεια επίσης υπέγραψε αυτόγραφα που του ζήτησαν εργαζόμενοι.
Μετά γευμάτισε στην ταβέρνα Φιλιώ, ονομαστό στέκι της περιοχής με τοπικές σπεσιαλιτέ. Δοκίμασε από κουνέλι μέχρι πιάτα με λαχανικά και τοπικά τυριά. Τόσο ο ίδιος όσο και η παρέα του ξετρελάθηκαν, βέβαια, με την τοπική κουζίνα.
Την ώρα που ο Βρετανός ροκ σταρ ξεναγείτο στην ιστορία της Κρήτης, μερικές εκατοντάδες χιλιόμετρα πιο πέρα γινόταν πόλεμος στα Βορίζια. Ο Νίκος Σταμπολίδης δεν το άφησε ασχολίαστο, καθώς η Ελεύθερνα γειτνιάζει με τα χωριά του Μυλοποτάμου. «Εμείς κάναμε προσπάθεια με την παιδεία, την καλλιέργεια, τη σωστή ανάδειξη της Ιστορίας και της παράδοσης, για να μπορούν να μπουν στην άκρη τα στρεβλά πρότυπα», σχολίασε ο Κρητικός, ο οποίος όταν ξεκίνησε τις ανασκαφές είδε την πρώτη ημέρα δύο μαυροπουκαμισάδες να τον απειλούν. Εμεινε στη θέση του ατάραχος. Κέρδισε ο ίδιος, αλλά κυρίως κέρδισε η περιοχή.
