Ηταν Παρασκευή 18 Ιουλίου 1975, όταν ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Τσάτσος, παρουσία του υπουργού Εθνικής Aμυνας Ευάγγελου Αβέρωφ, του υποστρατήγου Στέφανου Δούκα, αξιωματούχων και πλήθους κόσμου, έκοβε την κορδέλα των εγκαινίων στο Μπάουχαους έμπνευσης κτίριο που σχεδίασε ο Θουκυδίδης Βαλεντής. Σύμπτωση αγαθή. Μισό αιώνα αργότερα, στις 22 Σεπτεμβρίου που εορτάστηκε το ορόσημο των 50 ετών, το «παρών» έδινε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Τασούλας. Ο πρώτος πολίτης της χώρας, ως έφηβος αλλά και νεαρός φοιτητής της Νομικής, είχε τη σπάνια τύχη να διαμορφώσει πολιτική σκέψη και ήθος πλάι στον Αβέρωφ, που πάνω από όλα έβαζε το εθνικό καθήκον. Αυτό δεν είναι άλλωστε ο πατριωτισμός; Το χρέος να διαφυλάσσουμε ως προτεραιότητα ό,τι μας κληροδότησαν όσοι έχασαν τη ζωή τους πολεμώντας για το έθνος; Αυτόν τον σκοπό υπηρετεί εδώ και πέντε δεκαετίες το Πολεμικό Μουσείο Αθηνών, γεμάτο κειμήλια, ενθύμια, τεκμήρια για τη στρατιωτική μας Ιστορία.
Οι θεματικές ενότητες ξεκινούν από την προϊστορική εποχή, την κλασική αρχαιότητα, τα κατορθώματα του Μεγάλου Αλεξάνδρου και το Βυζάντιο. Ιδιαίτερη έμφαση δίδεται στην Επανάσταση του 1821 και τη δημιουργία του νέου ελληνικού κράτους. Σημαντικότατες οι θεματικές ενότητες του Μακεδονικού Αγώνα, των Βαλκανικών Πολέμων, του Α΄ και Β΄ Παγκοσμίων Πολέμων, η αίθουσα της Κύπρου και η εκτενής αναφορά στα εκστρατευτικά μας Σώματα. Στην πορεία του χρόνου το μουσείο βρήκε σημαντικούς συμπαραστάτες. Σταθμός για τον εμπλουτισμό των συλλογών ήταν η παραχώρηση εκ μέρους της Λέσχης Αξιωματικών Ενόπλων Δυνάμεων της συλλογής των όπλων του Πέτρου Σαρόγλου (1860-1930). Καθοριστική υπήρξε και η γόνιμη σύμπραξη του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου και της Ιστορικής Εθνολογικής Εταιρείας Ελλάδος για την ανάπτυξη των συλλογών και τη διαμόρφωση του εκθεσιακού χώρου.
Σήμερα διαθέτει μοναδικά εκθέματα: έργα Ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών, πλούσιο φωτογραφικό, ιστορικό και κινηματογραφικό αρχείο, εμπλουτισμένη βιβλιοθήκη. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι μέσα σ’ αυτά τα 50 χρόνια ιδρύθηκαν πολλά παραρτήματα ανά τη χώρα. Θεσσαλονίκη, Χαλκίδα, Ναύπλιο, Τρίπολη, Καλαμάτα, Χανιά, Ρέθυμνο και το Μουσείο «Οικία Στρατηγού Ζέρβα» στο Μεταξουργείο.
Στην πανηγυρική ομιλία του ο πρόεδρος διοικητικού συμβουλίου, αντιπτέραρχος (Ι) ε.α. Κωνσταντίνος Καραμεσίνης υπογράμμισε το όραμά του για ένα μουσείο σύγχρονο, φιλικό, προσβάσιμο, επικοινωνιακό, εξωστρεφές, το οποίο θα αντέξει τις προκλήσεις και για τον επόμενο τουλάχιστον μισό αιώνα λειτουργίας του.
Ηδη, με τη συνδρομή της νέας τεχνολογίας μπαίνει στη νέα εποχή, ενώ αυξάνει και την εξωστρέφειά του με την υπογραφή του μνημονίου συνεργασίας με το Imperial War Museum του Λονδίνου, ενός από τα μεγαλύτερα πολεμικά μουσεία του κόσμου. Προγραμματίζεται μάλιστα και ένα συνέδριο πολεμικών μουσείων στην Αθήνα.
Ο υπουργός Εθνικής Αμυνας Νίκος Δένδιας συμφώνησε ότι ο φορέας οφείλει να μιλάει «στην ψυχή των νέων Ελλήνων, των παιδιών της σημερινής εποχής. Σε εποχή παγκοσμιοποίησης πρέπει να τους εξηγήσει τους κώδικες των εθνικών συμβολισμών», ανέφερε και προσέθεσε πως «πρέπει να εξελιχθεί, μέσα και από την οπτικοποίηση της πληροφορίας του εθνικού αφηγήματος, της συλλογικής εθνικής μας μνήμης». Στη γιορτή έδωσαν το «παρών» εκπρόσωποι των Ενόπλων Δυνάμεων, της Εκκλησίας και άλλων φορέων.
