Ποιος έχει πάει σε αυτήν τη μικρή πέτρινη αγκαλιά του Καστελλόριζου και δεν έχει νιώσει τη δύναμη του ακριτικού σφυγμού; Τόπος μακρινός γεωγραφικά, αλλά μέσα στην καρδιά όλων μας, το νησάκι στέκει φρουρός του ελληνισμού.
Τα τελευταία δέκα χρόνια, χάρις στις άοκνες προσπάθειες μιας δραστήριας Ρωμιάς, η Μεγίστη έχει μπει πολύ δυναμικά στον χάρτη των κινηματογραφικών φεστιβάλ. Η Ειρήνη Σαρίογλου, ερευνήτρια, ιστορικός, πανεπιστημιακός, σκηνοθέτις και καλλιτεχνική διευθύντρια του Beyond Borders, γνώρισε τον τόπο αυτόν στα 18 της και από τότε τον αγάπησε βαθιά. Δημιούργησε αυτόν τον καλλιτεχνικό θεσμό, που όχι μόνον έχει κερδίσει τον σεβασμό εντός και εκτός συνόρων,αλλά έχει φέρει ως προσκεκλημένους προσωπικότητες μεγάλου διαμετρήματος, που στη συνέχεια λειτουργούν ως «πρέσβεις» του Καστελλόριζου. Στις 24 Αυγούστου, στην κατάμεστη πλατεία Ηρώου ξεκίνησε η επετειακή εκδήλωση με περισσότερους από 700 προσκεκλημένους και επισκέπτες από την Ελλάδα και το εξωτερικό, κατοίκους του νησιού και καλεσμένους από τον παγκόσμιο χώρο του κινηματογράφου, χωρίς ωστόσο την παρουσία του δημάρχου.
Το κλίμα ήταν ιδιαίτερα συγκινητικό λόγω της επετείου των δέκα ετών. «Κατάγομαι από ένα μικρό νησί απέναντι από την Πόλη, την Αντιγόνη. Ισως γι’ αυτό από παιδί με απασχολούσαν έντονα αξίες όπως η δικαιοσύνη, η αλληλεγγύη, η ανθρωπιά, αλλά και η αλήθεια», είπε η κ. Σαρίογλου, προσθέτοντας ότι «το Beyond Borders στοχεύει σε ακόμη μεγαλύτερη ανάπτυξη, ύστερα και από τη φετινή υποβολή-ρεκόρ 907 ταινιών. Κατά τη διάρκεια του χαιρετισμού της, προβλήθηκε η εμβληματική ταινία μικρού μήκους των αδελφών Μανάκια (1905), με πρωταγωνίστριες γυναίκες-υφάντριες, η πρώτη κινηματογραφική καταγραφή που έγινε ποτέ στα Βαλκάνια. Τη σκυτάλη πήρε ο Μισέλ Νολ, ιδρυτής της Ecrans des Mondes και διευθυντής Διεθνούς Ανάπτυξης του φεστιβάλ: «Ποτέ άλλοτε δεν ήταν τόσο επείγον να σταθούμε και να παρατηρήσουμε τι συμβαίνει γύρω μας», τόνισε για τον ρόλο των ντοκιμαντέρ στην ανάπτυξη του διαλόγου έναντι της βίας που πλήττει αυτήν τη στιγμή την ανθρωπότητα. Ο αντιδήμαρχος Πολιτισμού του Δήμου Μεγίστης, Στράτος Αμύγδαλος, άνθρωπος που έχει παλέψει πολύ στον τομέα της τοπικής αυτοδιοίκησης, ευχαρίστησε την Ειρήνη Σαρίογλου και προσέθεσε: «Το φεστιβάλ μάς καλεί να εμβαθύνουμε, να κατανοήσουμε, να θυμηθούμε. Είναι παράδειγμα του πώς ένας πολιτιστικός θεσμός μπορεί να λειτουργήσει ως εργαλείο παιδείας, διαλόγου και συλλογικής μνήμης». Παρούσα στην έναρξη η αναπληρώτρια πρέσβειρα της Ιταλίας, Κριστίνα Καπούτο, παρών και ο διευθυντής της «Κ», Αλέξης Παπαχελάς, καθώς η εφημερίδα μας ήταν φέτος το τιμώμενο μέσο του φεστιβάλ μαζί με τη RAI.
«Η Ιστορία και η μνήμη έχουν καθοριστικό ρόλο σε μια εποχή μεγάλης αβεβαιότητας», ανέφερε ο Αλέξης Παπαχελάς, τονίζοντας πως το Beyond Borders αποτελεί ακόμη μία απόδειξη της απίστευτης αντοχής του Καστελλόριζου, ενός τόπου που έχει ξαναγεννηθεί και συνεχίζει να εμπνέει με τις ιστορίες επιβίωσης των κατοίκων του. «Το φεστιβάλ είναι αναπόσπαστο κομμάτι αυτής της πρόσφατης αναγέννησης», σημείωσε χαρακτηριστικά. Παρά τις δυσκολίες και τις προκλήσεις, έχει καταφέρει, με την ολοκλήρωση μόλις της πρώτης του δεκαετίας, να αποτελεί έναν παγκόσμιο πολιτιστικό θεσμό. «Σήμερα, η Καθημερινή είναι Καστελλόριζο», υπογράμμισε κλείνοντας τον χαιρετισμό του, μιας και την περασμένη Κυριακή η εφημερίδα μας κυκλοφόρησε με ένα πολύ κομψό αφιερωματικό τεύχος στο νησί σε συνεργασία με το φεστιβάλ, αντίτυπα του οποίου φροντίσαμε να φτάσουν εγκαίρως εκεί.
