Εχοντας κάνει επί χρόνια διακοπές στην υπεραγαπημένη Σίκινο, έχω δει με τα μάτια μου την τελετουργία του αποχαιρετισμού ξανά και ξανά. Προηγείται η κραυγή: «Παιδιά, πάμεεεεε!». Δεκάδες άτομα όλων των ηλικιών –κυρίως πιτσιρικάδες– βουτάνε στις δίνες που αφήνει πίσω της η μεγάλη προπέλα του καραβιού που φεύγει, κανονικό γιουρούσι προς τη θάλασσα. Υστερα από λίγο τα πρόσωπά τους αναδύονται και τα χέρια τους γνέφουν στο πλοίο που απομακρύνεται. Εξίσου μεγάλος είναι και ο ενθουσιασμός των επιβατών, που με τη σειρά τους ζητωκραυγάζουν. Φοβιτσιάρα δεν είμαι, αλλά η αλήθεια είναι ότι παρά τις παραινέσεις δεν το δοκίμασα ποτέ. Και έτσι δεν αισθάνθηκα «το νερό να είναι σαν ανθρακικό», όπως έλεγε ένας ενθουσιασμένος νεαρός Αθηναίος που έκανε το παρθενικό του σάλτο από την προβλήτα, ούτε το ρεύμα να με ανεβάζει απότομα στην επιφάνεια.
Είναι ένα έθιμο που δημιουργήθηκε μαζί με την κατασκευή σύγχρονου λιμανιού από τη δεκαετία του ’80, όταν μπόρεσαν να προσεγγίζουν τα μεγάλα επιβατηγά και έκτοτε κάθε καλοκαίρι συνεχίζεται. Χθες βγήκαν στη δημοσιότητα τα πλάνα δύο απελπισμένων λιμενικών που προσπαθούν να συγκρατήσουν μάταια ένα λεφούσι έτοιμο να πηδήσει. Ξέροντας ότι θα τους έφερναν εμπόδια, μισοί προσποιήθηκαν ότι θα πέσουν από τη μια μεριά για να δώσουν δρόμο στους πίσω. Και μέσα από τη viral είδηση, το πιο παλιομοδίτικο νησί των Κυκλάδων βγήκε και αυτό στον αφρό των ειδήσεων. (Αναρωτήθηκα αν θα ήταν εξίσου δημοφιλές και χιλιοπροβεβλημένο το αίτημα που κατά καιρούς είχαν οι νησιώτες για καλύτερη σύνδεση ή για περίθαλψη. Η απάντηση είναι όχι).
«Το έθιμο αυτό ξεκίνησε όταν οι επισκέπτες ήταν ελάχιστοι και κάποιοι ντόπιοι νέοι έπεφταν στο νερό στις 16 Αυγούστου για να αποχαιρετίσουν τους φίλους τους που είχαν περάσει στο πανεπιστήμιο. Τώρα τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά», μου λέει ο δήμαρχος Βασίλης Μαράκης. «Οι τουρίστες είναι πολύ περισσότεροι και βουτάνε κι αυτοί, ενώ γίνεται κάθε φορά που φεύγει το μεγάλο πλοίο. Η κατάσταση έχει γίνει επικίνδυνη και σωστά προσπάθησε το Λιμενικό να κάνει τη δουλειά του». Μέχρι πέρυσι κατέβαινε ο ίδιος και κρατούσε τον κόσμο ωσότου απομακρυνόταν το καράβι και έτσι ήταν πιο ασφαλές. Φέτος ανέλαβε το Λιμενικό και κυρίως οι έφηβοι το έχουν δει σαν αντίσταση και οι μικροί σαν ζαβολιά. Είναι οι aponeristas. Οι μεγάλοι βέβαια ανησυχούν κι αυτοί με τη σειρά τους, μια και το πλήθος όλο και μεγαλώνει. Οπως κάποιοι πηγαίνουν στα πανηγύρια για να νιώσουν αυθεντικότητα, έτσι και οι νεοφερμένοι το αντιμετωπίζουν σαν rites de passage για να γίνουν βέροι Σικινιώτες. Ετσι το είδε και ο σαραντάρης φίλος αρχιτέκτων Κωνσταντίνος Μπούρας το 2002, που πρωτοπήγε για διακοπές στο νησί όταν σπούδαζε και εργαζόταν στην Αμερική.
«Η ιεροτελεστία αυτή, όσο κι αν ακούγεται παράξενο, με έκανε να ερωτευθώ μια για πάντα τη Σίκινο και να αγοράσω σπίτι. Πρώτα πέφτεις στο νερό και μετά στον έρωτα με τον τόπο αυτό», τονίζει. Μήπως τελικά το ζήτημα είναι η αναζήτηση της «αληθινής εμπειρίας» και η ταύτιση με κάτι που έρχεται από το παρελθόν; Ετερος φίλος, που επίσης κάνει διακοπές πολλά χρόνια στο νησί, λέει ότι ακόμη βαστά στον μαζικό τουρισμό, όμως πολλοί έχουν βάλει στο μάτι «φιλέτα». Οσο για τον δήμαρχο, προσπαθεί να φέρει την ανάπτυξη μέσα από την ωραία αποκατεστημένη Επισκοπή και τα μονοπάτια, για να κρατήσει τη φυσιογνωμία αναλλοίωτη από τα «απόνερα» του μαζικού τουρισμού.
