Στον Κάμπο της Χίου οι τοίχοι είναι ψηλοί για να προστατεύουν τα ξινά από τον αέρα, αλλά και για να μη ματιάζουνε τον κήπο, λένε οι παλιοί. Αυτό το καλοκαίρι μια έκθεση που γίνεται στην πιο όμορφη περιοχή της Μυροβόλου αναδεικνύει τι μπορεί να συμβεί όταν η δημιουργικότητα αντλήσει δυνάμεις και έμπνευση από την ίδια την Ιστορία. Ο λόγος για την DEO, τον πρώτο οργανισμό σύγχρονης τέχνης στο νησί, που ξεφύτρωσε πριν από πέντε χρόνια, εκεί όπου βγάζουν ρίζες τα μαστιχόδενδρα και οι διάσημες μανταρινιές.

Για να εορτάσει την πρώτη της πενταετία παρουσιάζει από τις αρχές Ιουλίου το πιο φιλόδοξο πρόγραμμα που έχει κάνει μέχρι σήμερα. Και μάλιστα βρήκε και το καταλληλότερο μέρος για να το φιλοξενήσει, το περίφημο κτήμα Καράβα στον Κάμπο. Ιθύνοντες νόες ο Ακης Κόκκινος, ιδρυτής του Οργανισμού και η υπεύθυνη του παράλληλου προγράμματος Εβίτα Κυριαζή. «Μην απογοητευθείς αν δεν εμφανιστεί κανείς», είπαν στον πρώτο κάποιοι ντόπιοι όταν ξεκινούσε το εγχείρημα. «Τελικά πέρυσι είδαμε στο μεσαιωνικό χωριό της Βέσσας οι κάτοικοι να συνοδεύουν τους επισκέπτες, δείχνοντας τα έργα με καμάρι», συμπληρώνει φέτος.

Η δράση περιλαμβάνει μια μεγάλης κλίμακας εικαστική έκθεση με τίτλο «Κάποτε ήμασταν κήποι», με τη συμμετοχή 12 καλλιτεχνών διεθνούς φήμης, καθώς και ένα παράλληλο πρόγραμμα που θα διεξάγεται καθ’ όλη τη διάρκεια της έκθεσης έως τις 7 Σεπτεμβρίου. Πρωτότυπα έργα δημιουργημένα ειδικά για την DEO, μαζί με υφιστάμενα έργα, σε μια πολυφωνία μέσων –γλυπτά, κεραμικά, εγκαταστάσεις και μια μοναδική κηποτεχνική αναδημιουργία– μοιράστηκαν σ’ έναν υπαίθριο χώρο 30 στρεμμάτων, ένα περιβόλι του Κάμπου, το οποίο ανοίγει για πρώτη φορά στο κοινό για το διάστημα του καλοκαιριού. Το Καράβικο, όπως το λένε οι ντόπιοι, είναι ένα τυπικό δείγμα της πάλαι ποτέ χιώτικης ακμής, όταν οι Γενουάτες καλλιέργησαν εμπορικά δίκτυα και οι τολμηροί καπεταναίοι ξανοίχτηκαν μακριά.

Πολλοί πέρασαν από την έπαυλη και το κτήμα, υμνώντας τις χάρες του, από τον Παύλο Νιρβάνα και τον Γεώργιο Δροσίνη έως τον Κώστα Ουράνη, τον Γιάννη Ψυχάρη, τον Εμμανουήλ Ροΐδη και τον Ανδρέα Συγγρό. Τώρα ήρθε η σειρά των εικαστικών να γευτούν την ιδιαίτερη αύρα του. Ολα τα έργα έχουν «κουμπώσει» στο περιβάλλον, είτε αυτά που φτιάχτηκαν για τον κήπο είτε εκείνα που προϋπήρχαν. Το ωραίο είναι πως η DEO αναδεικνύει κάθε χρονιά ένα τοπόσημο της Χίου –από τα παλιά σφαγεία στον Κοφινά, στο παλιό κτήμα της οικογένειας Χωρέμη, στη Λαγκάδα, στο Κάστρο, στη Βέσσα και τώρα στον Κάμπο– φτιάχνοντας ένα «οικοσύστημα τέχνης» που αντλεί ερεθίσματα εντοπιότητας.

Η παρούσα έκθεση επικεντρώνεται στον κύκλο ζωής των φυτών, από τη γέννηση στη φθορά, από την άνθηση στον μαρασμό. Πριν από τα εγκαίνια οι προσκεκλημένοι είχαν την ευκαιρία να δουν έναν ακόμη κήπο, αυτή τη φορά στο διάσημο Αργέντικο, όπου δόθηκε ένα κοκτέιλ. Η έκταση, που ανήκει (τώρα) στην οικογένεια Τομάζη, έχει ιστορία από τον 14ο αιώνα και τους Γενουάτες. Μαρμάρινες στέρνες, πηγάδια με εγχάρακτα οικόσημα, μάγγανοι με μαρμάρινες βάσεις και μονοπάτια με περίτεχνα βοτσαλωτά ή κεραμικά πλακίδια. Με το που περνάς την είσοδο του κτήματος αισθάνεσαι ότι μεταφέρεσαι στο παρελθόν. Υπάρχουν πορτοκαλεώνες, υπεραιωνόβια δέντρα, αλλά και φοίνικες, αναρριχώμενα φυτά και, βέβαια, μποστάνια. Αν βρεθείτε στη Χίο αξίζει οπωσδήποτε μια βόλτα στην έκθεση και βέβαια στον Κάμπο.

