Ορισμένες λέξεις είναι δυσμετάφραστες. Οπως η γαλλική έκφραση depaysant, που σημαίνει ότι αίφνης νομίζεις πως βρίσκεσαι σε έναν άλλο κόσμο, χάνοντας την αίσθηση του γνώριμου. Αυτό συμβαίνει αν περάσει κανείς το κατώφλι του Μουσείου Ασιατικής Τέχνης στην Κέρκυρα, το οποίο στεγάζεται στα κομψά Ανάκτορα των Αρχαγγέλων Μιχαήλ και Αγίου Γεωργίου, ένα λαμπρό οικοδόμημα από τη βρετανική κυριαρχία, στην καρδιά της Παλιάς Πόλης, στη βόρεια μεριά της Σπιανάδας.
Αφήνεις πίσω τα στίφη των τουριστών και μπαίνεις, ως διά μαγείας, σε ένα κέλυφος της ευρωπαϊκής αποικιοκρατίας που κλείνει μέσα του σαν κοχύλι την Απω Ανατολή. Το παράξενο είναι πως τα ίδια τα εκθέματα προκαλούν μια βαθιά ηρεμία, τόσο ξένη σε σχέση με τη φρενίτιδα που έχουν τα καντούνια. Από την Κίνα και την Ινδία ώς την Καμπότζη, το Νεπάλ, το Σιάμ, το Θιβέτ και την Ιαπωνία, τα πολύτιμα αντικείμενα, τα έργα τέχνης, οι στολές και τα όπλα που συγκέντρωσαν με μεγάλη αγάπη συλλέκτες όπως ο Γρηγόριος Μάνος και ο Νικόλαος Χατζηβασιλείου σε διακτινίζουν προς Ανατολάς. Είναι σαφέστατα από τα πιο ωραία μουσεία στην Ελλάδα και από τα ελάχιστα που είναι αφιερωμένα σε κάποιον άλλο πολιτισμό.

Πέρα από την ομορφιά που κεντρίζει το βλέμμα, η επίσκεψη λειτουργεί και ως εισαγωγή στην πνευματικότητα της σινοϊαπωνικής τέχνης, στον διαφορετικό ηθικό και θρησκευτικό κώδικα, στις τελετουργίες ακόμη και σε μια διάσταση πιο μυστικιστική. Οπως η τελευταία περιοδική έκθεση που εγκαινιάστηκε από τον πρέσβη της Ιαπωνίας στην Αθήνα Kοΐτσι Ιτό και τη Λίνα Μενδώνη (εκπροσωπώντας τις διοργανώτριες αρχές), με τίτλο «Ο Ηχος της Σιωπής: Ζεν Ζωγραφική».

Παρουσιάζει για πρώτη φορά στο ελληνικό κοινό σπάνιους ιαπωνικούς ζωγραφικούς κυλίνδρους (kakemono), παραβάν της περιόδου Edo (1600-1868) και εκδόσεις με δείγματα από ιαπωνικό χειροποίητο χαρτί. Τα έργα, που χρονολογούνται από τον 15ο έως τον 19ο αιώνα, αποκαλύπτουν με συναρπαστικό τρόπο πώς ο Ζεν βουδισμός ενέπνευσε την ιαπωνική τέχνη, ιδιαίτερα τη ζωγραφική, μετατρέποντάς την σε μέσο έκφρασης και πνευματικής αναζήτησης. Το Ζεν, που έχει παραφθαρεί ως έννοια στις ημέρες μας, είναι μια σχολή επικεντρωμένη στη φώτιση μέσω του διαλογισμού. Στην καρδιά της πρακτικής της βρίσκεται το zazenο, ο καθιστός διαλογισμός. Από τον 7ο αιώνα, η Ζεν φιλοσοφία εισχώρησε στην Ιαπωνία επηρεάζοντας κυρίως την τάξη των σαμουράι και αργότερα διαδόθηκε στη λογοτεχνία και στην τέχνη, προσφέροντας νέους ορίζοντες στις τέχνες και στη διανόηση. Η ζωγραφική που αναπτύχθηκε κατά την περίοδο εκείνη συνδέεται στενά με τη διαλογιστική πρακτική των μοναχών που αναζητούσαν γαλήνη. Οι πινελιές χαρακτηρίζονται από μια αυστηρή και δυναμική απλότητα, με τις μονοχρωματικές απεικονίσεις να αποπνέουν ένα ύφος μοναδικό: η γραμμή είναι η καρδιά της τέχνης, ενώ η φώτιση είναι ο στόχος της.

Ανάμεσα στα έργα ξεχωρίζει και ένα του περίφημου ζωγράφου Χοκουσάι «Η Σελήνη πάνω από τα Κύματα», γνωστού για το έργο του «Το μεγάλο κύμα έξω από την Καναγκάουα». Αποδίδει τη φύση όχι μόνον ως θεματική, αλλά και ως μια πνευματική οντότητα που καθορίζει τη ζωή του ανθρώπου. Η έκθεση θα διαρκέσει μέχρι και τα τέλη του έτους.


