Από τον Μάθιου Μπάρνεϊ και τον καρχαρία του το 2009 έως σήμερα, δεν έχω χάσει ποτέ τα εγκαίνια του Ιδρύματος ΔΕΣΤΕ στα Σφαγεία της Υδρας. Φυσικά και με ενδιαφέρει ο καλλιτέχνης που παίρνει κάθε φορά τον λιλιπούτειο χώρο και σπάει το κεφάλι του τι θα βάλει μέσα στα κελιά όπου κάποτε έσφαζαν αρνιά. O Νταγκ Αϊτκεν μας έβαλε να δούμε ένα βίντεο πάνω σε μια φορτηγίδα, ο Μαουρίτσιο Κατελάν μας έδειξε τον εαυτό του σε φέρετρο, η Κίκι Σμιθ έκανε ένα τεράστιο άγαλμα. Ομως η τέχνη δεν είναι το μεγαλύτερό μου κίνητρο. Αυτό που μου αρέσει περισσότερο είναι η αίσθηση του συνανήκειν, ο εφήμερος αλλά και ισχυρός δεσμός που αισθάνονται όσοι κάθε χρόνο στα μέσα του Ιούνη ξεκινούν από τον οικισμό του νησιού την ώρα που δύει ο ήλιος για να πάνε εκεί όπου εκτίθενται τα έργα.
Σιωπηλοί ή ενθουσιώδεις, Ελληνες και ξένοι, λάτρεις του contemporary, γκαλερίστες, συλλέκτες, καλλιτέχνες, επιμελητές, δημοσιογράφοι, φιλοπερίεργοι, socialites, όλοι ενώνονται σε μια παράξενη πομπή σαν τα μυρμηγκάκια που πηγαίνουν στη φωλιά τους, κουβαλώντας το καθένα κάτι «διαφορετικό» στην πλάτη. Κοινώς τις αντιλήψεις, τα γούστα, τις ιδέες, ό,τι τελοσπάντων πιστεύει κανείς για τη σύγχρονη καλλιτεχνική δημιουργία. Αυτήν τη φορά σχηματίσαμε ολόκληρη ουρά για να δούμε τα έργα της Αντρα Ουρσούτα μέσα στο εκθαμβωτικό δειλινό του νησιού. Είναι μια ώρα μαγική που κορυφώνεται η ομορφιά της Υδρας γιατί το ηλιοβασίλεμα αλλάζει το χρώμα της θάλασσας. Είναι σαν μια σοφά μελετημένη περφόρμανς διότι από το σύμπαν του δύοντος ηλίου ο θεατής βρίσκεται κλεισμένος για λίγο σε αυτά τα στενάχωρα πέτρινα δωματιάκια. Είναι μια αντινομία που σε κάνει να αφήνεις το μεγαλείο της φύσης για να εισέλθεις στην επικράτεια της τέχνης. Ο επιμελητής του New Museum της Νέας Υόρκης Μασιμιλιάνο Τζόνι ανέλαβε να πει δυο λόγια στο κοινό –που περίμενε ante portas– για τη Ρουμάνα που βάφτισε την έκθεσή της «Apocalypse Now and Then». Εντυπωσιακά γλυπτά με φιγούρες από γυαλί συνδυάζονται με άλλα εκθέματα, όπως παραδοσιακά κανάτια που ενσωματώνουν γυναικείους μαστούς. Είναι φανερό ότι η Ουρσούτα ξέρει να παίζει και με τους συμβολισμούς και με τα υλικά, παντρεύοντας την παράδοση με τις νέες τεχνικές.
Ο Δάκης Ιωάννου με τον Τζεφ Κουνς κατέφτασαν και αυτοί μαζί με τους πολλούς προσκεκλημένους του συλλέκτη που ήρθαν ειδικά από το εξωτερικό. Το ευτυχές είναι ότι ο θεσμός έχει αποκτήσει πλέον τη δική του δυναμική και συγκεντρώνει κάθε χρόνο φανατικούς σ’ ένα ραντεβού που τηρείται ευλαβικά, διότι ταυτίζεται σχεδόν με την έναρξη του θέρους. Τα τελευταία χρόνια τα εγκαίνια έχουν μετατραπεί σε μια πάνδημη γιορτή με φαγητό και μουσική που τους φέρνει όλους πιο κοντά: από τον Νικόλα Νιάρχο που περιδιάβαινε στα σοκάκια της Υδρας, μέχρι ερωτευμένα ζευγάρια που προσπαθούσαν να καταλάβουν πού πάνε ξαφνικά όλοι αυτοί οι άνθρωποι. Φεύγοντας από την Υδρα είπα μέσα μου ένα τελευταίο γεια στον περιστρεφόμενο ήλιο του Τζεφ Κουνς, τη μόνη εγκατάσταση από όσες παρουσιάστηκαν στα Σφαγεία που έμεινε για πάντα στο νησί έπειτα από δωρεά του ΔΕΣΤΕ. Θυμίζει, χειμώνα – καλοκαίρι, σε όσους φτάνουν ή αποχωρούν πως η Ελλάδα μπορεί να γίνει προορισμός σύγχρονης τέχνης.
