Οταν κατάγεσαι από τον τόπο του οποίου το χώμα σκάβεις, τότε η αρχαιολογία αποκτά άλλη διάσταση. Το αποδεικνύει κάθε χρόνο ο ανασκαφέας της αρχαίας Ελεύθερνας, ο Κρητομικρασιάτης καθηγητής Νίκος Σταμπολίδης, που καταφέρνει πάντα να κάνει τα εγκαίνια των μεγάλων αφιερωμάτων στο μουσείο μια πραγματική γιορτή για το Ρέθυμνο. Δεν είναι «άρτος και θεάματα» αλλά μια αυθεντική συνύπαρξη του κόσμου της πόλης και των χωριών με ένα αρχαιολογικό πάρκο που σεβάστηκε τη φύση και την ιστορία. Φέτος ήταν και μια ιδιαίτερη επέτειος. Πέρασαν 40 χρόνια από τότε που ο διευθυντής του Μουσείου της Ακροπόλεως κατάφερε να εντοπίσει ένα νεκροταφείο των ομηρικών χρόνων στη θέση Ορθή Πέτρα, χρησιμοποιώντας τη γνώση και την παρατηρητικότητα. Είδε ότι σε κάποιες αναβαθμίδες με λιόδεντρα το χώμα ήταν πιο σκούρο σαν να είχε στάχτη. Και αυτό τον οδήγησε να βρει αρχαίες πυρές και συγκλονιστικά ευρήματα. Oχι ότι τα πρώτα βήματα ήταν εύκολα.
Πολλές φορές έχει περιγράψει εκείνα τα χρόνια όπου η οδική σύνδεση της Ελεύθερνας με το Ρέθυμνο ήταν αραιή, ενώ o ίδιος και οι συνάδελφοί του έκαναν μπάνιο με το λάστιχο στην αυλή και κοιμούνταν σε συνθήκες κατασκηνωτικές. Σήμερα, δεκάδες χιλιάδες τουρίστες κάνουν την ίδια διαδρομή για να απολαύσουν ένα από τα σπουδαιότερα τοπόσημα του νομού Ρεθύμνης, χάρις στο δικό του πείσμα και στην αδιάκοπη προσπάθεια που έχει φέρει ξανά στο φως μια τρανή πόλη που υπήρχε από την προϊστορία και εξαφάνισαν οι Ενετοί, διότι οι κάτοικοί της κάθε τόσο επαναστατούσαν.
Το περασμένο Σαββατοκύριακο, το κοινό και οι επίσημοι είχαν την ευκαιρία να ζήσουν κυριολεκτικά μυσταγωγικές εμπειρίες, αρχής γενομένης από τη μεγάλη συναυλία που έδωσε ο Σταύρος Ξαρχάκος, στο πλαίσιο του φεστιβάλ της Περιφέρειας Κρήτης, στον αύλειο χώρο του μουσείου. Ηταν την Παρασκευή το βράδυ, ο ουρανός ήταν ξάστερος, το σκηνικό κάτω από τον Ψηλορείτη έτοιμο να δεχτεί μελωδίες που τόσο έχουμε όλοι μας αγαπήσει. Στη συναυλία με τίτλο «Στο σινεμά», δίπλα στον σπουδαίο συνθέτη και δημιουργό μεγάλων επιτυχιών στάθηκαν η Ηρώ Σαΐα, ο Δημήτρης Μπάσης, ο Θοδωρής Βουτσικάκης, ενώ μαζί με τους Ρεθυμνιώτες την παρακολούθησαν η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, η τέως Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου, η Παλόμα Πικάσο, κόρη του Πάμπλο Πικάσο, εκπρόσωποι της πανεπιστημιακής κοινότητας, αυτοδιοικητικοί και φίλοι του Μουσείου της Αρχαίας Ελεύθερνας.
Μετά τη συναυλία –1.700 άνθρωποι ήρθαν και έφυγαν με τρόπο υποδειγματικό χάρις στην Τροχαία– εκλεκτοί καλεσμένοι έζησαν μία ακόμα έκπληξη με τρομερά εδέσματα σε ταβέρνα του χωριού Αρχαία Ελεύθερνα, αλλά και χορό από τα μέλη του συλλόγου Βρακοφόρων που συγκίνησαν τους πάντες με το ταλέντο και τις μαντινάδες τους. Την επόμενη ημέρα έγιναν και τα εγκαίνια της σπουδαίας έκθεσης «Αρχαϊκές ελίτ: πολεμιστές και πριγκίπισσες» στο Μουσείο της Αρχαίας Ελεύθερνας από την υπουργό Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη. Στην ουσία, είναι παράλληλα φόρος τιμής σε όλους όσοι εργάστηκαν στην ανασκαφή, αλλά και σε ό,τι βρέθηκε, που αποδεικνύει περίτρανα ότι η Κρήτη εκείνων των ετών ήταν κυριολεκτικά ένα σταυροδρόμι πολιτισμών από τον Βoρρά προς τον Νότο και από την Ανατολή προς τη Δύση. Αξίζει λοιπόν να δει κανείς περίπου 130 αρχαία έργα που έρχονται από την Κύπρο, την Ιταλία και την Ισπανία, ενώνονται και συνομιλούν με άλλα 400 και πλέον ευρήματα από την Ελεύθερνα.
