«Εδώ περνάει η λιτανεία του ενός / εδώ δεν είναι φολκλόρ ο Επιτάφιος / όλα τα ψέματα εδώ μένουν εκτός / εδώ δεν ανασταίνεται ο Χριστός». Το αναγνωστικό κοινό δεν είναι υποχρεωμένο να είναι εξοικειωμένο με τη στιχουργική του Παντελή Δημητριάδη και του κερκυραϊκού συγκροτήματος Κόρε Υδρο, που μεσουράνησε στις εσχατιές της ελληνικής ανεξάρτητης σκηνής περίπου τη δεκαετία 2004-2014 και πρόσφατα ήρθε εκ νέου στον αφρό της επικαιρότητας χάρη στο θαυμάσιο ντοκιμαντέρ του Βύρωνα Κριτζά «Εδώ μιλάνε για λατρεία» (προβάλλεται στο Αστορ).
Αλλά ο πειρασμός είναι μεγάλος τέτοιες μέρες να σκαλίσεις παλιότερα αγαπημένα ακούσματα, που παντρεύουν τον νέο ήχο με τον ανεξάντλητο βιωματικό πλούτο της Μεγάλης Εβδομάδας. Ο Δημητριάδης είχε τη γενναιότητα να περάσει στα τραγούδια του τέτοιου είδους αναφορές, θεολογικές ή, ας πούμε, «ελληνοκεντρικές» (με την πλέον ευρύχωρη έννοια του όρου), εντελώς ανοίκειες για το μουσικό ρεύμα που εκπροσωπούσε. Οσοι αναγνώστες θελήσουν να αναζητήσουν το υπέροχο αυτό τραγούδι στο Διαδίκτυο, ο παραπειστικός τίτλος του είναι «Πάσχα στο ψυχιατρείο».
Η «ὑψηλότερη μορφὴ ἄνοιξης ποὺ ξέρω: […] μιὰ ἑλληνικὴ Μεγάλη Ἑβδομάδα», έγραφε ο Γιώργος Σεφέρης σε δοκίμιό του για τον Αγγελο Σικελιανό, γραμμένο τη χρονιά του θανάτου του (1951), μας θυμίζει ο Σταύρος Ζουμπουλάκης στην πολύτιμη «Ανθοδέσμη για τη Μεγάλη Εβδομάδα» (Αρτος Ζωής, 2021), έναν σύντομο, προσωπικό και θεολογικό οδηγό στη συνταρακτική αυτή στιγμή της ελληνικής ζωής ανεξαρτήτως πίστεως. «Κορυφαία ημέρα της πραγματικά μεγάλης αυτής βδομάδας ήταν βέβαια η Μεγάλη Παρασκευή, με τη γλυκιά μελαγχολία της», γράφει ο Ζουμπουλάκης, γιος παπά. Και ανακαλεί την απαράμιλλη ατμόσφαιρα των παιδικών του χρόνων στα Κουπόνια (Ανω Ιλίσια, σήμερα). «Ολη η συνοικία ερχόταν να προσκυνήσει τον Επιτάφιο. Για χρόνια περνούσα τις περισσότερες ώρες στο καμπαναριό, γιατί οι καμπάνες μετὰ την Αποκαθήλωση και μέχρι την επιστροφή του Επιταφίου έπρεπε να χτυπάνε πένθιμα. Την εποχή εκείνη αυτό γινόταν από πάνω, από το καμπαναριό. Μια σακούλα στραγάλια, πρόσφορο, κωδωνοκρουσία και καλαμπούρια. Η απόλαυση ήταν μεγάλη, ιδίως όταν ο καιρός ήταν καλός, και ήταν τις περισσότερες φορές».
Σήμερα, της Αγίας και Μεγάλης Παρασκευής, ο Επιτάφιος σε πόλεις και χωριά θα διαβεί λεωφόρους και χωματόδρομους, μονοπάτια και καλντερίμια, λιθόστρωτα και στενά δρομάκια. Και σε μερικούς τόπους θα βυθιστεί στα νερά. Να τα αγιάσει. Οπως στην Τήνο, στην παραλία Καλάμια, όπως θυμάται ο Ιωσήφ Βιβιλάκης, πρώην πρόεδρος του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών. «Πιστεύω ότι σε τέτοιες στιγμές συμπυκνώνεται μοναδικά το μεγαλείο και το μυστήριο της Ορθοδοξίας με έναν τρόπο και μια ευαισθησία που συγκινεί και δονεί όσους έρχονται να λιτανεύσουν τον νεκρό Χριστό. Είναι μια τελετουργία άσκησης για την εξοικείωση με τον θάνατο με ιδιαίτερη δραματική συμπεριφορά, με επίκεντρο τον σταυρό και το κουβούκλιο του Επιταφίου. Πιστοί και λιγότερο πιστοί, κρατώντας ταπεινά ένα κεράκι, έρχονται να ζήσουν κατανυκτικά την ανοιξιάτικη χαρμολύπη των Θείου Πάθους που οδηγεί στην Ανάσταση και σε ένα λαϊκό πανηγύρι την ημέρα της Λαμπρής».
