Επ’ αφορμή της Ημέρας της Γυναίκας. Τη δουλειά της Ελενας Παπαδημητρίου την πρωτοανακάλυψα το 2018 σε μια έκθεση στην γκαλερί Σκουφά, η οποία επικεντρωνόταν σε έναν ανθρωπογεωγραφικό χάρτη της Μεσογείου, στη γυναικεία φιγούρα, στο προσφυγικό ζήτημα, αλλά και σε μια χαμένη γλώσσα, τα σαμπίρ. Ηταν μια lingua franca που χρησιμοποιείτο για αιώνες σε όλα τα λιμάνια της νότιας Ευρώπης και της βορειοαφρικανικής ακτής, με βάση κυρίως λατινογενή, αλλά και λέξεις δανεικές από την Ελλάδα, την Τουρκία και τη Μέση Ανατολή. Τότε είχε προσπαθήσει να συγκεράσει την τέχνη και τον λόγο, φτιάχνοντας μια οπτικοποιημένη πολύγλωσση προσευχή, δίνοντας μια διάσταση οικουμενικότητας.
Στην έκθεση που εγκαινιάστηκε πριν από λίγες ημέρες στην Πινακοθήκη του Δήμου Αθηναίων, στο Μεταξουργείο, επιχειρεί να οικοδομήσει μια γέφυρα ανάμεσα στη ζωγραφική και στη μουσική. Ο τίτλος της ατομικής βγαίνει από τον όρο της χορωδιακής μουσικής bouche fermée. Πρόκειται για μια οδηγία προς τους χορωδούς να βγάλουν έναν σιγανό ήχο με κλειστά στόματα κατά την αναπαραγωγή μιας νότας. Η καλλιτέχνις αναδεικνύει έναν ποιητικό και συνάμα σκληρό συμβολισμό, για τα βιώματα που, ακόμη και σήμερα, οδηγούν γυναίκες ανεξαρτήτως ηλικίας να κραυγάζουν εσωτερικά, αλλά η φωνή τους να μην ακούγεται. Σε μια εποχή που ο κόσμος δείχνει να κάνει ένα γιγαντιαίο πισωγύρισμα, το μήνυμα αυτό είναι όλο και πιο επίκαιρο. Η γεννημένη το 1994 στο Αίγιο καλλιτέχνις επιστρατεύει το καλειδοσκοπικό ταλέντο της που την ώθησε, εκτός από τον χρωστήρα, να πειραματιστεί τόσο με το θέατρο όσο και με τις νότες. Παράλληλα, είναι και εξαιρετική εικονογράφος παιδικών βιβλίων.
Η νέα έκθεση αποτελεί ένα αλφαβητάριο – ανθολόγιο για τη γυναικεία καταπίεση και απαρτίζεται από 24 ζωγραφικά έργα. Οι γυναικείες μορφές τοποθετήθηκαν με αλφαβητική σειρά, βάσει του αρχικού γράμματος του άνθους που τους καλύπτει το στόμα, και συνδέονται μέσω εξελισσόμενων ενδυματολογικών μοτίβων. Σημασία έχει η χρήση του επιμήκους σχήματος του χρυσού φόντου αλλά και μιας παλέτας χρωμάτων, που μας παραπέμπει στο Βυζάντιο. Την επιμέλεια της ατομικής επωμίστηκε η ιστορικός τέχνης Λουίζα Καραπιδάκη, η οποία τονίζει ότι η Παπαδημητρίου καταφέρνει να οπτικοποιήσει την έννοια της σιωπής όχι ως απουσίας ήχου, αλλά ως κραυγής που παραμένει ανεπίλυτη. Τα έργα της ισορροπούν ανάμεσα στη βυζαντινή παράδοση και στη σύγχρονη εικαστική γλώσσα, φτιάχνοντας ένα καινούργιο προσωπικό λεξιλόγιο.
Τα εγκαίνια την Παρασκευή 21 Φεβρουαρίου έφεραν πολύ κόσμο στην Πινακοθήκη. Ομότεχνοί της όπως η Ειρήνη Ηλιοπούλου, ο Μάρκος Καμπάνης και ο Γιάννης Αδαμάκης, συλλέκτες όπως ο Αντώνης Χατζηιωάννου και ο Θανάσης Μιχαηλίδης, δάσκαλοι όπως ο Γιάννης Ψυχοπαίδης, εκδότες όπως η Ελενα Πατάκη, φίλοι και γνωστοί έδωσαν το «παρών». Οι επισκέπτες περιηγήθηκαν στην έκθεση και είχαν την ευκαιρία να συνομιλήσουν με την καλλιτέχνιδα, η οποία εξήγησε τις προσεγγίσεις της και τη διαδικασία δημιουργίας των έργων της: «Τα άνθη καταργούν τη λεκτική έκφραση της απελπισίας και μεταβάλλονται σε μεγάφωνα της ηχηρής γυναικείας σιωπής», υπογράμμισε. Η ηχητική εγκατάσταση του Αντώνη Παλάσκα συνέβαλε στη δημιουργία μιας ατμόσφαιρας εσωτερικής ενδοσκόπησης. Το αφιέρωμα θα διαρκέσει έως και τις 23 Μαρτίου και συνοδεύεται από δίγλωσσο κατάλογο.
