Τα έργα τέχνης δεν μιλούν από μόνα τους; Οι εκθέσεις χρειάζονται συνοδευτικό λόγο; Οι καλλιτέχνες έχουν ανάγκη από «μεταγλώττιση»; Οι κριτικοί, οι ιστορικοί τέχνης και οι επιμελητές καλούνται να δώσουν φωνή σε δημιουργίες, να τις προικίσουν με λέξεις και η δική τους ανάγνωση και καταγραφή αποτελεί πολύτιμη προίκα. Οσος καιρός και αν περάσει, μπορεί κάποιος να ανατρέξει και να σχηματίσει μια εικόνα τόσο για τους εικαστικούς και τα έργα τους όσο και για την εποχή μέσα στην οποίαν έδρασαν. Ο Τάκης Μαυρωτάς, με ακαταπόνητο ενθουσιασμό και γνώση, κάνει αυτό το λειτούργημα εδώ και πολλές δεκαετίες. To αμφιθέατρο του Ιδρύματος Εικαστικών Τεχνών και Μουσικής Β. και Μ. Θεοχαράκη, όπου πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη 28 Νοεμβρίου η παρουσίαση της έκδοσης «Τάκης Μαυρωτάς. Λέξεις και Τέχνη. Πενήντα ομιλίες», που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Μέλισσα, ήταν κατάμεστο. Πρώτος από τους διακεκριμένους ομιλητές πήρε τον λόγο ο καθηγητής Γιώργος Μπαμπινιώτης, αναδεικνύοντας την εκπαιδευτική χροιά που μπορεί να έχει ένα τέτοιο πόνημα. Η επικεφαλής της Εθνικής Πινακοθήκης, Συραγώ Τσιάρα, αναφέρθηκε στις πολλαπλές πτυχές της οργάνωσης μιας έκθεσης, τις οποίες έχει ισάξια υπηρετήσει ο Μαυρωτάς.

Ο γλύπτης Θεόδωρος Παπαγιάννης, αναγνωρίζοντας την ουσιαστική δουλειά που επιτελεί ένας τεχνοκριτικός ή ο ιστορικός της τέχνης, ανέφερε πως η αληθινή πρόσληψη ενός έργου τέχνης είναι το ίδιο δημιουργική, όπως λέει και ο Καστοριάδης. Ο ζωγράφος Στέφανος Δασκαλάκης υπογράμμισε την ιδιαίτερη σχέση που αναπτύσσεται ανάμεσα στον κριτικό και στον δημιουργό: «Μέσα από αυτά τα κείμενα, στα οποία έχεις την αίσθηση ότι βαδίζεις πλάι πλάι στον ίδιο δρόμο με τους καλλιτέχνες». Ο πάντα ευσύνοπτος Θανάσης Νιάρχος είπε πολύ σωστά ότι η μεγάλη αγάπη και αφοσίωση του Μαυρωτά στο αντικείμενο ήταν άλλωστε η δύναμη που τον οδήγησε και στην εμβάθυνση.

Η εκδότρια Αννη Ραγιά μίλησε για τη δημιουργία του βιβλίου, αλλά και για τη βαθιά και διαχρονική σχέση που συνδέει τις εκδόσεις Μέλισσα με τον Τάκη Μαυρωτά. Η βραδιά ολοκληρώθηκε με την ανάγνωση αποσπασμάτων από τους προλόγους του βιβλίου από τον ηθοποιό και σκηνοθέτη Μάνο Καρατζογιάννη. Ανάμεσά τους τα λόγια της Ελένης Αρβελέρ, η οποία επισημαίνει μεταξύ άλλων: «Πολλοί μίλησαν για την ερωτική μανία, της οποίας “ουδέν σφοδρότερον” (κατά τον Ιουστινιανό). Για τον Τάκη Μαυρωτά σπουδαιότερη είναι όμως η “καλλιτεχνική μανία”, μια ασθένεια από την οποία πάσχει παιδιόθεν. Είναι, θα πω, το πηγαίο ταλέντο του, άσχετο από σπουδές και πτυχία, που τον οδηγεί στη σωστή αξιολόγηση, αυτή την κριτική θεώρηση, που αποπνέει σεβασμό για το έργο και αγάπη προς τον καλλιτέχνη».

Το βιβλίο περιλαμβάνει 50 ομιλίες του κριτικού και ιστορικού τέχνης με αφορμή σημαντικές εκθέσεις κορυφαίων καλλιτεχνών που έχει επιμεληθεί, όπως των Γύζη, Βολανάκη, Παπαλουκά, Εγγονόπουλου, Γαΐτη, Τέτση, Θεόφιλου, Φασιανού, Πικάσο, Κοκτό, Ντε Κίρικο, Chryssa, Takis, οι οποίες έχουν πραγματοποιηθεί την περίοδο 2002-2023, στο Ιδρυμα Β. και Μ. Θεοχαράκη, στο Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών και σε σημαντικούς εκθεσιακούς χώρους της Ελλάδας και του εξωτερικού.

