Η τοποθέτηση είναι μάλλον κυνική, ωστόσο αληθής: Στην Ελλάδα νομίζουμε ότι δεν έχουμε ανάπηρους, αυτιστικούς ή ψυχικά ασθενείς, όχι επειδή δεν υπάρχουν, αλλά επειδή είναι εκτός της ορατότητάς μας. Και παραμένουν αθέατοι διότι στην κοινωνία μας θριαμβεύουν ακόμα τα στερεότυπα που υπαγορεύουν ότι οι άνθρωποι αυτοί είναι καλύτερο να μένουν έξω από τη δημόσια σφαίρα. Επίσης υστερούμε σε ειδικές δομές και υποδομές στις πόλεις μας, που θα βελτιώνουν τη ζωή στους ίδιους και όσους τους προσέχουν. Αυτός ήταν και ο λόγος που πραγματικά καμάρωσα την έκθεση του Μιχάλη Μαδένη στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδας μέσα στο ΚΠΙΣΝ. Με τίτλο «Οι εξόριστοι», το αφιέρωμα είναι ένας φόρος τιμής στους τρόφιμους ενός ψυχιατρικού νοσοκομείου και σε όλους αυτούς που υποφέρουν μακριά από το βλέμμα μας. Ο ζωγράφος με τον χρωστήρα του τους ανασύρει από την αφάνεια και τους φέρνει μπροστά μας, όχι σε μια γκαλερί ή σε ένα μουσείο, αλλά στην καρδιά της Βιβλιοθήκης, ρόλος της οποίας είναι να μας επιμορφώνει και να μας καλλιεργεί.
Και η αλήθεια είναι ότι η ατομική αυτή, που έχει την ηθική και την υλική στήριξη της γκαλερί «Ευριπίδης», επιτυγχάνει πλήρως την αποστολή της. Αφού είδα τα έργα, κάθισα σε μια γωνιά παρατηρώντας δεκάδες φοιτητές και νέους ανθρώπους, που συνήθως χρησιμοποιούν τα αναγνωστήρια της Βιβλιοθήκης, να περνάνε το κατώφλι του εκθεσιακού χώρου και να αφιερώνουν αρκετή ώρα στα πορτρέτα του Μαδένη. Δεν είναι εύκολο, ούτε ευχάριστο να αποτυπώσεις τα πρόσωπα όλο ένταση, τα χέρια τους στο κούτελο ή τα μάγουλα, τα μάτια όλο περιέργεια ή θλίψη. Θυμάμαι ακόμα και σήμερα τα έργα του Ζαν Ρουστέν που είχαμε πρωτοδεί στο Μουσείο Φρυσίρα με τους τρόφιμους ενός ιδρύματος. Ηταν γροθιά στο στομάχι. Οι πρωταγωνιστές του Μαδένη είναι φτιαγμένοι με τρυφερότητα, με στοργή, δεν είναι απειλητικοί, προκαλούν συμπόνια. Είναι ζωγραφισμένοι με τόλμη και αγάπη. Ο ίδιος ομολογεί ότι η ενσυναίσθηση ήρθε με την ταύτιση.
Κατά τη διάρκεια της καραντίνας, όταν ήμασταν όλοι έγκλειστοι, ο Μαδένης άρχισε να σκέφτεται περισσότερο αυτούς τους συμπολίτες μας που περνούν τη ζωή τους σε ιδρύματα. Μεγαλύτερη εντύπωση κάνει ότι τους τοποθετεί σε μικρές ομάδες μπροστά από ένα ολοσκότεινο φόντο. Ετσι δίνεται η δυνατότητα στον θεατή να προσέξει όλες τις λεπτομέρειες των εικονιζόμενων. Η έκθεση, την οποία επιμελείται ο ιατρός λοιμωξιολόγος του νοσοκομείου «Γεννηματάς», Νίκος Παΐσιος, συνοδεύεται από έναν πολύ ωραίο κατάλογο, που έχει φροντίσει ο επικεφαλής της ΕΒΕ, Σταύρος Ζουμπουλάκης. Αξίζει να τη δείτε για την ωραία ζωγραφική και το πρωτότυπο θέμα της, που χρειάστηκε τη γενναιότητα του καλλιτέχνη για να περάσει στον καμβά. Η διάρκειά της είναι έως και τα τέλη Μαρτίου.
