Στο βάθος ενός ανενεργού τέρμιναλ του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών, μια φωτογραφία της Φραντζέσκα Γούντμαν στέκει σαν σιωπηλό μνημείο. Η νεαρή καλλιτέχνις, καθισμένη, μοιάζει να περιμένει κάτι αόριστο, ενώ πίσω της μια φιγούρα αιωρείται και χάνεται. Το έργο «Untitled», ένα από τα τελευταία της, λίγο πριν δώσει τέλος στη ζωή της στα 20 της χρόνια, μιλάει για ένα ταξίδι χωρίς επιστροφή – μια εσωτερική πτήση προς το άγνωστο. Δίπλα του, η «Αντάμωση Ερωτόκριτου και Αρετούσας» του Θεόφιλου Χατζημιχαήλ, τοποθετημένη σε τροχήλατο με ξύλινα κιβώτια, αναφέρεται σε ένα άλλο ταξίδι, εκείνο της συνάντησης. Σε έναν χώρο όπως το αεροδρόμιο, ένα σταυροδρόμι συναντήσεων και προορισμών, ο πίνακας υπενθυμίζει ότι η πραγματική αντάμωση δεν είναι το «να δω τον άλλον», αλλά το να εκτεθώ στο βλέμμα του.
Τα δύο έργα είναι μέρος της έκθεσης «All aboard», που πραγματοποιείται στο Express facility του αεροδρομίου, ένα χώρο που δημιουργήθηκε μόνο για να εξυπηρετήσει τους φιλάθλους του Champions League το 2004 και τους επισκέπτες των Ολυμπιακών Αγώνων. Εδώ ο επιμελητής Κώστας Πράπογλου, σε συνεργασία με τον αστικό μη κερδοσκοπικό οργανισμό Artefact Athens, συγκεντρώνει 40 έργα Ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών, δημιουργώντας ένα σταυροδρόμι τέχνης και εμπειρίας. Από σήμερα, το κοινό μπορεί να «επιβιβαστεί» σε αυτό το διαφορετικό ταξίδι.
Το «Memorabilia» της Αννας Αμπαριώτου, ένας μεταλλικός εγκέφαλος ντυμένος με σχοινί, είναι από τα έργα της έκθεσης που μας μιλούν για το ταξίδι της νόησης μέσα από θραύσματα της μνήμης· μία από τις εγκαταστάσεις που συνομιλούν με το «φυσικό», θα λέγαμε, περιβάλλον του αεροδρομίου. Οι καρέκλες αναμονής, η πόρτα ελέγχου και ο φωτισμός, έτσι ακριβώς όπως τον συναντάμε στο «Ελευθέριος Βενιζέλος», έρχονται να αποτελέσουν εικαστικό φόντο της έκθεσης. Η επιλογή αυτή δίνει περιθώριο στα έργα να αναπνεύσουν, όπως είπε ο επιμελητής, μέσα στον ουδέτερο, σχεδόν αποστειρωμένο χώρο του αεροδρομίου. Στο «Ημερολόγιο ανέκφραστων λόγων» η Ελένη Ζούνη, παίζοντας για ακόμη μία φορά με τα σύμβολα και την πορεία της σκέψης, αποδομεί τη γλώσσα σε στρώματα ακατέργαστης πληροφορίας, περιγράφοντας ένα δικό της ταξίδι, γεμάτο στοιχεία από την καθημερινότητά της. Σε ένα δίπτυχο μεγεθυμένου ημερολογίου, αναρτά από καταγεγραμμένες σκέψεις μέχρι σημειώσεις και αποδείξεις καταστημάτων.
Ο επιμελητής Κώστας Πράπογλου, σε συνεργασία με τον οργανισμό Artefact Athens, δημιούργησε την έκθεση «All aboard», στον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών.
Δίπλα, η Λία Πέτρου δημιουργεί ένα χειροποίητο χαλί και έναν κεραμικό πύραυλο, παρουσιάζοντας μια σχεδόν ζωντανή εκτόξευση, με στόχο να προκαλέσει αλλά και να μιλήσει για την προσμονή της απογείωσης και της μεταφοράς μας κάπου μακριά από εδώ. Αυτή η αίσθηση μετάβασης, είτε ως πραγματικότητα είτε ως φαντασιακή φυγή, εντείνεται στην εγκατάσταση «Χωρίς νόημα» του Νίκου Τρανού. Ο καλλιτέχνης φτιάχνει έναν χάρτινο Δούρειο Ιππο με εσωτερικά ράφια, όπου κρύβει αντικείμενα-σύμβολα, όπως φάρμακα και φιγούρες. Με την επιλογή αυτή επιδιώκει να μιλήσει για το ταξίδι προς την αθανασία, το οποίο για εκείνον λειτουργεί σαν ένας «Δούρειος Ιππος» του μυαλού, συντελώντας σε μια συνεχή εσωτερική πολιορκία του σύγχρονου ανθρώπου.
Από τα βίντεο που προβάλλονται στην έκθεση ξεχωρίζει η πρώτη ταινία του σκηνοθέτη Ρίντλεϊ Σκοτ, με τίτλο «Boy and Bicycle»(1965). Μέσα από μια παλιά οθόνη, παρακολουθούμε σε ένα ασπρόμαυρο φιλμ τον ίδιο τον καλλιτέχνη να ποδηλατεί χωρίς προορισμό ανάμεσα σε βιομηχανικά ερείπια, καταγράφοντας στιγμές του καθημερινού ταξιδιού του μέσα στην πόλη. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει και το έργο «The Lake is a Blue Spot», της Τζένης Μαρκέτου. Η καλλιτέχνις ξεκινάει από την εικόνα μιας λίμνης που έχει χαθεί από τον φυσικό χάρτη, αλλά παραμένει ως ψηφιακό σημάδι σε δορυφορικές απεικονίσεις, για να μιλήσει για το πώς η φύση, η μνήμη και η εμπειρία μετατρέπονται σε δεδομένα προς ανάλυση. Στο έργο της βλέπουμε, μεταξύ άλλων, επιστήμονες ωκεανογράφους να εργάζονται σε κλειστά εργαστήρια, μπροστά σε οθόνες και αισθητήρες, χωρίς άμεση επαφή με το νερό. Η Μαρκέτου θέλει με αυτόν τον τρόπο να δείξει ότι, για να κατανοήσεις πραγματικά τον κόσμο γύρω σου, δεν αρκεί να τον παρατηρείς από απόσταση. Πρέπει να βουτήξεις μέσα του, να κάνεις αυτό το ταξίδι και να μη μένεις αποκομμένος.
«All aboard», Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών. Διάρκεια: 9/10 – 9/11.
