Καθώς ο Αύγουστος πλησιάζει στο τέλος του, τώρα είναι η καλύτερη στιγμή για να προγραμματίσουμε τις εικαστικές εξορμήσεις μας κατά τους πρώτους μήνες του φθινοπώρου. Κάναμε, λοιπόν, μια πρώτη επιλογή από τις επερχόμενες σημαντικές εκθέσεις που έχουν ανακοινωθεί σε Ελλάδα και Ευρώπη, ενώ παράλληλα θυμίζουμε ότι το φθινοπωρινό ραντεβού του καλλιτεχνικού κόσμου δίνεται στην Art Athina 2025, στο Ζάππειο Μέγαρο, με τη συμμετοχή 72 αιθουσών τέχνης από την Ελλάδα και το εξωτερικό (18/9 – 22/9).
The Intermission Gallery. Lucas Samaras: Master of the Uncanny (25/9 – 20/12/2025). Σε συνεργασία με την Pace Gallery, διοργανώνεται στη οδό Πολυδεύκους 37Α αναδρομική έκθεση του Ελληνοαμερικανού καλλιτέχνη Λουκά Σαμαρά. Συγκεντρώνει έργα που καλύπτουν το ευρύ και πολυμορφικό έργο του, που εκτείνεται από τη γλυπτική, τη φωτογραφία, τη ζωγραφική έως τα ψηφιακά μέσα και την ένδυση. Σημαντική μορφή της αβάν-γκαρντ σκηνής της Νέας Υόρκης στα μέσα του 20ού αιώνα, ο Σαμαράς κινήθηκε με ευελιξία από τα παραστατικά έργα σε παστέλ, στις συνθέσεις των Κουτιών, στα δωμάτια με καθρέφτες (Μirrored Room), στις αυτοπροσωπογραφίες με Polaroid, μέχρι τα ψυχεδελικά ζωγραφικά έργα και τα πρωτοποριακά digital δημιουργήματα.

Ιδρυμα Εικαστικών Τεχνών & Μουσικής Β. & Μ. Θεοχαράκη. Γεωμετρική αφαίρεση: Οπυ Ζούνη, Ετέλ Αντνάν, Σαλούα Ραούντα Σουκέρ, Σάμια Χαλάμπι, Εμπτισάμ Αμπντουλαζίζ (15/9/2025 – 22/2/2026). Αν και η καθιερωμένη αφήγηση γύρω από την αφαίρεση στην τέχνη είναι κυρίως δυτικοκεντρική, υπάρχουν ταυτόχρονα σημαντικές προσπάθειες να αναδειχθούν αντίρροπες αφηγήσεις. Σε επιμέλεια του Γιάννη Μπόλη, εξαιρετικές γυναικείες φωνές από διαφορετικά γεωγραφικά, πολιτισμικά και ιστορικά πλαίσια επαναπροσδιορίζουν τη σχέση τους με τη γεωμετρική αφαίρεση, έχοντας σαν κοινό παρονομαστή τις βαθιές σχέσεις τους με την ισλαμική τέχνη και αρχιτεκτονική και με την ισλαμική αισθητική.

Onassis Ready. Juergen Teller: you are invited (19/9 – 30/12/2025). Η φωτογραφική έκθεση του Γερμανού Γιούργκεν Τέλερ στην πιο εκτενή ατομική παρουσίαση που έχει πραγματοποιηθεί μέχρι σήμερα στην Ελλάδα, εγκαινιάζει τον νέο χώρο του Ιδρύματος Ωνάση στον Αγιο Ιωάννη Ρέντη, ένα εργοστάσιο στην πρώην βιομηχανική ζώνη της πόλης. Η παρούσα έκθεση φέρνει στην Αθήνα πλούσιο φωτογραφικό υλικό με θρυλικές φυσιογνωμίες από τον Ιγκι Ποπ έως τη Σάρλοτ Ράμπλινγκ, με τη φωτογράφιση του Πάπα Φραγκίσκου σε γυναικεία φυλακή κατά την Μπιενάλε της Βενετίας του 2024 έως εικόνες από το Αουσβιτς με αφορμή την 80ή επέτειο από την απελευθέρωσή του.

MOMus – Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης. Frida Kahlo – Her Photos (3/10/2025 – 4/1/2026). Το προσωπικό αρχείο της Κάλο, το οποίο περιελάμβανε περισσότερες από 6.000 φωτογραφίες, μερικά σχέδια, γράμματα, φάρμακα και ρούχα, παρέμεινε κλειδωμένο σε ένα μπάνιο στην Casa Azul και αποκαλύφθηκε μόλις το 2003. Μέρος των νεοαποκτηθέντων φωτογραφιών μετατράπηκε στην έκθεση που πρόκειται να δούμε στη Θεσσαλονίκη.
Μουσείο Μπενάκη Πειραιώς. ∆ημήτρης Πικιώνης. Αισθητική τοπογραφία (23/10/2025 – 25/1/2026). Ο Δημήτρης Πικιώνης υπήρξε εξέχουσα προσωπικότητα του 20ού αιώνα για τον ελληνικό πολιτισμό. Παρότι σύγχρονος των Λε Κορμπιζιέ και Μις βαν ντερ Ρόε, προσπάθησε να ενσωματώσει στην αρχιτεκτονική του τη λαϊκή παράδοση με τη μοντέρνα αφαίρεση. Η έκθεση χωρίζεται σε τρία μέρη –«Ζωγραφική και σκέψη», «Αρχιτεκτονική», «Μακέτα»– και εστιάζεται στη μορφολογική αντιμετώπιση της πρόσβασης στην Ακρόπολη, με φωτογραφικές αποτυπώσεις των μονοπατιών. Το υλικό αυτό συμπληρώνεται με στοιχεία των έργων του που εξηγούν τη δημιουργική μέθοδο που ακολούθησε ο αρχιτέκτονας.

Fondation Louis Vuitton. Gerhard Richter (17/10/2025 – 2/3/2026). Συνεχίζοντας τις μονογραφικές εκθέσεις για σημαντικές προσωπικότητες της τέχνης του 20ού και 21ου αιώνα, το ίδρυμα αφιερώνει όλους τους χώρους του στον Γκέρχαρντ Ρίχτερ, ο οποίος θεωρείται από τους σημαντικότερους καλλιτέχνες της γενιάς του και απολαμβάνει τη διεθνή αναγνώριση. Η αναδρομική αυτή έκθεση του Γερμανού ζωγράφου που γεννήθηκε στη Δρέσδη το 1932 και κατέφυγε στο Ντίσελντορφ το 1961 πριν εγκατασταθεί στην Κολωνία, όπου εξακολουθεί να ζει και να εργάζεται μέχρι σήμερα, συγκεντρώνει 270 έργα από το 1962 έως το 2024 – ελαιογραφίες, γλυπτά από χάλυβα και γυαλί, σχέδια με μολύβι και μελάνι, ακουαρέλες και ζωγραφισμένες φωτογραφίες.

Tate Modern. Theatre Picasso (17/9/2025 – 12/4/2026). Ο Πάμπλο Πικάσο εμπνεόταν από τους χορευτές, τους διασκεδαστές και τους ταυρομάχους που ζωγράφιζε. Σηματοδοτώντας την εκατονταετηρίδα του διάσημου πίνακά του «Οι τρεις χορευτές», αυτή η έκθεση ρίχνει νέο φως στο έργο του Πικάσο, μετατρέποντας την Αίθουσα George Economou σε θέατρο για την παρουσίαση πάνω από 45 έργων του από τη συλλογή της Tate, μαζί με βασικά ευρωπαϊκά δάνεια: πίνακες ζωγραφικής, γλυπτική, υφάσματα και έργα σε χαρτί.
Rijksmuseum. Steve McQueen, Occupied City (12/9/2025 – 25/1/2026). Το μουσείο παρουσιάζει μια 34ωρη εκδοχή της επικής ταινίας του Μακουίν, βασισμένη στον «Ατλαντα μιας κατεχόμενης πόλης – Αμστερνταμ 1940-1945». Η ταινία θα προβάλλεται συνεχώς στην πρόσοψη του μουσείου, και με ήχο και φωνή στο αμφιθέατρο του Rijksmuseum κατά τις ώρες λειτουργίας του μουσείου. Ο δημιουργός έχει συνθέσει δύο αλληλένδετα πορτρέτα του Αμστερνταμ: μια «ανασκαφή» πόρτα πόρτα της περιόδου της Κατοχής, που εξακολουθεί να στοιχειώνει την πόλη και σήμερα, και ένα ζωντανό ταξίδι στα χρόνια της πανδημίας και των δημόσιων διαμαρτυριών. Η παρουσίαση συμπίπτει με την 750ή επέτειο της πόλης και τον εορτασμό των 80 χρόνων από την απελευθέρωσή της.
