Τα μεγάλα αστικά κέντρα της Ουκρανίας, το Κίεβο, το Χάρκοβο, το Λβιβ, η Οδησσός, η Μαριούπολη, είναι πόλεις με μεγάλη ιστορία, που έχει πολλά να μας πει για τη συγκρότηση της Ανατολικής Ευρώπης από τη Βαλτική έως τη Μαύρη Θάλασσα, ακόμη και έως τη Μεσόγειο. Η τραγική πραγματικότητα της Ουκρανίας μάς οδηγεί στην καλύτερη γνωριμία της μακράς ιστορίας της και καλλιεργεί την επιθυμία για εμβάθυνση αυτής της γνώσης. Για τις ιστορικές πόλεις της χώρας, από το Λβιβ έως τη Μαριούπολη, υπάρχει μεγάλη βιβλιογραφία και όσοι θέλουν να μάθουν περισσότερα για την Οδησσό και γενικότερα για τον ελληνισμό του Εύξεινου Πόντου υπάρχει το κλασικό βιβλίο της Μαριάννας Κορομηλά «Οι Ελληνες στη Μαύρη Θάλασσα. Από την εποχή του Χαλκού ώς τις αρχές του 20ού αιώνα» (εκδ. Πανόραμα) που είχε πρωτοκυκλοφορήσει το 1991 και ξανατυπώθηκε το 2001. Από το βιβλίο αυτό, η σελίδα του Πανοράματος στο Facebook έκανε μια πολύ ενδιαφέρουσα ανάρτηση για την ίδρυση της Οδησσού, τη Μεγάλη Αικατερίνη και τους Ελληνες καραβοκύρηδες, που αξίζει να εντοπίσουν όσοι θέλουν να καταλάβουν καλύτερα το ιστορικό κάδρο. Ανάλογη ανάρτηση υψηλής αξίας είχε κάνει και ο ιστορικός Στέφανος Καβαλλιεράκης. Η Μαριούπολη με την ελληνική παροικία, το Χάρκοβο και το Κίεβο είναι περισσότερο γνωστά στο ελληνικό κοινό. Η μεγάλη και ιστορική πόλη του Λβιβ είναι μια πόλη μεγάλης ομορφιάς, με το ιστορικό κέντρο της να ανήκει στον κατάλογο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO. Το Λβιβ συνδέεται ιστορικά με την Ανατολική Ευρώπη, με την ιστορία της Πολωνίας και την ιστορία των Αψβούργων. Ιστορικό κέντρο της της Γαλικίας, το Λβιβ (Λβουφ στα πολωνικά και Λέμπεργκ στα γερμανικά) φέρει ίχνη της ουκρανικής και πολωνικής ιστορίας, ακριβώς στο σημείο συνάντησης του λατινικού και του ρωσικού κόσμου, στις παρυφές της άλλοτε αυτοκρατορίας των Αψβούργων, στη σκιά της Ρωσίας, κομμάτι της νοτιοανατολικής Πολωνίας και της δυτικής Ουκρανίας και με διαρκή αλλαγή συνόρων που άλλαζαν τη μοίρα του. Το 1918 έγινε για σύντομο διάστημα πρωτεύουσα της Δυτικής Λαϊκής Δημοκρατίας της Ουκρανίας. Στον Μεσοπόλεμο, με την ανασύσταση της Πολωνίας, ήταν κομμάτι της Πολωνίας. Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο πέρασε στη Σοβιετική Ενωση και έγινε ανταλλαγή πληθυσμών. Από το 1991 ανήκει στην Ουκρανία. Είναι μεγάλο κέντρο πολιτισμού και εκπαίδευσης.
Ματιές στον κόσμο
ΦΛΩΡΕΝΤΙΑ
Η επίδραση του Ντονατέλο
Ο μέγας γλύπτης της Αναγέννησης Ντονατέλο φωτίζεται με νέο φως σε δύο εκθέσεις στη Φλωρεντία, στο Παλάτσο Στρότσι και στο Εθνικό Μουσείο του Μπαρτζέλο. Οι εκθέσεις αποσκοπούν να αναδείξουν τη μεγαλοφυΐα του Ντονατέλο αλλά και τη μεγάλη επιδραστικότητά του όχι μόνο στους γλύπτες της γενιάς του και της επόμενης αλλά και στους ζωγράφους, καθώς καθοριστική θεωρείται η ματιά που είχε στη σύνθεση, στην έκφραση και στην πλαστικότητα.
ΑΤΛΑΝΤΑ
Αντρέ Κερτέζ
Μια άλλη πτυχή του Ούγγρου φωτογράφου του Μεσοπολέμου Αντρέ Κερτέζ (1894-1985) προβάλλεται στη νέα έκθεση στην Ατλάντα, στο High Museum of Art, με τίτλο «Καρτ Ποστάλ από το Παρίσι». Η έκθεση εστιάζει στα τυπώματα που έκανε ο Κερτέζ στη δεκαετία του 1920 για να κυκλοφορήσουν ως καλλιτεχνικές καρτ ποστάλ στο Παρίσι, που γνώριζε μεγάλη ακμή μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο ως πόλη που μάζευε λογής λογής εμιγκρέ και αντιφρονούντες.
ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ
Φράνσις Κερέ
Ιδιαιτέρως θερμή ήταν η υποδοχή της βράβευσης του Φράνσις Κερέ με το βραβείο αρχιτεκτονικής Πρίτσκερ. Είναι ο πρώτος μαύρος και Αφρικανός που επιλέγεται από τον θεσμό που τα τελευταία χρόνια, αντί να βραβεύει σταρ του χώρου, επιλέγει περιπτώσεις αρχιτεκτόνων με βαθιά κοινωνική συνείδηση. Ο Φράνσις Κερέ είναι από την Μπουρκίνα Φάσο και το έργο του είναι προσανατολισμένο σε μια αρχιτεκτονική υπέρ της κοινωνίας.
ΒΕΡΟΛΙΝΟ
Η νέα Ρόδα
Θα επανέλθει με νέα τεχνολογία η Ρόδα στο πάρκο του Σπέερ στο Βερολίνο από το 2025. Είναι ένα πρόγραμμα προϋπολογισμού πάνω από 72 εκατ. ευρώ. Η Ρόδα θα είναι ένα αξιοθέατο εκ νέου και θα αιωρείται πάνω από τεχνητή λίμνη και κήπους σε βαθμίδες. Το Βερολίνο επενδύει στη φύση μέσα στον αστικό ιστό και αξιοποιεί όλο το υδάτινο δίκτυο. Τα ποτάμια και οι λίμνες είναι αξιοθέατα όσο και τα μνημεία του.
ΖΥΡΙΧΗ
Ιατρική και τέχνη
Η νέα έκθεση που θα εγκαινιαστεί στις 8 Απριλίου στο Μουσείο Τέχνης της Ζυρίχης (Kunsthaus) εξετάζει την αναπαράσταση της Ιατρικής και συγγενών θεμάτων υγείας και σωματικής αυτοσυνειδησίας μέσα από 300 έργα τέχνης από όλα τα είδη. Είναι και μια παράλληλη εξιστόρηση του τρόπου θέασης της υγείας και της επιστήμης από τον 19ο αιώνα έως σήμερα, από κλασική ζωγραφική έως βίντεο και περφόρμανς.
