Στο νησί του Αμρουμ
ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΔΡΑΜΑ (2025), 93΄
Σκηνοθεσία: Φατίχ Ακίν
Ερμηνείες: Γιάσπερ Μπίλερμπεκ, Νταϊάν Κρούγκερ
Ο Φατίχ Ακίν επιστρέφει με ένα καλοφτιαγμένο φιλμ, το οποίο εξερευνά από μια άλλη σκοπιά το μεγαλύτερο τραύμα στην ιστορία της πατρίδας του. Βρισκόμαστε στην άνοιξη του 1945, μερικούς μόνο μήνες πριν από τη συνθηκολόγηση της ναζιστικής Γερμανίας. Ο 12χρονος Νάνινγκ περνάει τον καιρό του ειρηνικά μαζί με τη μητέρα του στο απομονωμένο νησάκι Αμρουμ στα βόρεια της χώρας.
Καθώς οι δυο τους περιμένουν την επιστροφή του αξιωματικού πατέρα από το μέτωπο, εκείνη εκφράζει την επιθυμία για μια αγαπημένη της λιχουδιά, ωστόσο πλέον τα τρόφιμα σπανίζουν, οπότε ο μικρός ξεκινά μια δική του μικρή «εκστρατεία» προκειμένου να της τα βρει. Στην πορεία θα μπλέξει σε μια σειρά από περιπέτειες, γνωρίζοντας και ανθρώπους που θα αλλάξουν την οπτική του για τον κόσμο.
Ο Ακίν σκηνοθετεί ένα σενάριο, το οποίο συνυπογράφει με τον ηλικιωμένο φίλο και μέντορά του Χαρκ Μπομ – η ιστορία του Νάνινγκ βασίζεται εν πολλοίς στις δικές του αναμνήσεις από το τέλος του πολέμου.
Οι «αμετανόητοι»
Η ασυνήθιστη τοποθεσία του Αμρουμ, σχεδόν ειδυλλιακή στα μάτια του ανυποψίαστου θεατή, λειτουργεί στην πραγματικότητα σαν καθρέφτισμα μιας χώρας σε απόλυτη σύγχυση. Από τη μία οι «αμετανόητοι» σαν τη μητέρα του νεαρού, οι οποίοι ελπίζουν ακόμη με μια παρανοϊκή αφοσίωση στην τελική νίκη, και από την άλλη οι περισσότεροι, που αρχίζουν ήδη να συνειδητοποιούν της καταστροφικές συνέπειες της ναζιστικής δεκαετίας.
Μέσα σε όλα αυτά η «αποστολή» του Νάνινγκ, όμοια με κυνήγι θησαυρού, λειτουργεί σαν απλός αλλά συνάμα επιτυχημένος μηχανισμός αφήγησης. Προκειμένου να φτάσει στον στόχο του, ο μικρός θα χρειαστεί να βοηθήσει έναν ψαρά να πιάσει μια φώκια, θα κυνηγήσει κουνέλια και θα γίνει ο ίδιος θήραμα μεγαλύτερων παιδιών.
Είναι ενδιαφέρον ότι ο Ακίν χρησιμοποιεί τη συγκεκριμένη ταινία ενηλικίωσης, την οποία επενδύει και με χιουμοριστικές πινελιές, έτσι ώστε να «σηκώσει» ο ίδιος το βάρος της Ιστορίας, παρόλο που λόγω (τουρκικής) καταγωγής μάλλον ελάχιστο από αυτό του αναλογεί.
Σαν τον «Μόμπι Ντικ»
Η ταινία του είναι βαθιά ευαίσθητη αλλά και διεισδυτική όταν χρειάζεται – ο παραλληλισμός της Γερμανίας με την ιστορία του «Μόμπι Ντικ» είναι εύστοχος, όπως και η γενικότερη αυτοψυχανάλυση, που καταλήγει σε μια συνισταμένη ευθύνη του έθνους και του κάθε ατόμου ξεχωριστά. Φυσικά εδώ δεν έχουμε ιστορική μελέτη, αλλά σινεμά μυθοπλασίας, το οποίο προσεγγίζει με καθαρό –παιδικό, με την καλή έννοια– βλέμμα ένα δεδομένα δύσκολο θέμα.
