Οταν ο ολυμπιονίκης Νόα Λάιλς έκανε την πόζα του Goku μετά την απόκτηση του χρυσού μεταλλίου του, εκατομμύρια άνθρωποι στον πλανήτη κατάλαβαν την αναφορά. Ηταν μια υπενθύμιση της οικουμενικής κυριαρχίας του anime, που πλέον βρίσκεται πολύ μακριά από τις παράνομες βιντεοκασέτες της παιδικής ηλικίας, έχοντας εξελιχθεί σε mainstream βιομηχανία δισεκατομμυρίων δολαρίων που ξεπερνά σε δημοφιλία σταρ, αθλήματα, μουσική και χολιγουντιανά μπλοκμπάστερ. To Netflix ανακοίνωσε τον περασμένο Ιούνιο ότι το 50% του παγκόσμιου κοινού του παρακολουθεί anime. Ταυτόχρονα, η αγορά του anime προβλέπεται ότι θα διπλασιαστεί από τα σημερινά 30 στα 60 δισ. δολάρια έως το 2030. Κεντρικό ρόλο σε αυτή τη θεαματική άνοδο έχει παίξει το Crunchyroll, η μεγαλύτερη συνδρομητική πλατφόρμα για anime, με πάνω από 15 εκατομμύρια συνδρομητές, που εξαγοράστηκε από τη Sony και είναι διαθέσιμο και στην Ελλάδα. «Είναι δύσκολο σήμερα να βρεις έναν έφηβο που να μην ξέρει το anime κι εμείς εστιάζουμε στο να έχουν πρόσβαση στο περιεχόμενο όσοι ενδιαφέρονται να το καταναλώσουν», εξηγεί ο Μίτσελ Μπέργκερ, executive αντιπρόεδρος παγκόσμιου εμπορίου του Crunchyroll, που συνάντησε την «Κ» στα τελευταία Φεστιβάλ Καννών και Ανσί (το δεύτερο αποτελεί τη μεγαλύτερη διοργάνωση για την τέχνη των κινουμένων σχεδίων). Τίτλοι όπως «Solo Leveling», «Demon Slayer», «Jujutsu Kaisen» και «My Hero Academia» προκαλούν πλέον μεγαλύτερη μανία από εκείνους της Marvel, online και σε συνέδρια για φαν.
«Υπάρχουν φαν του anime παντού», παρατηρεί ο Μπέργκερ. «Θα το θέσω ως εξής: Δεν θέλουμε να είμαστε κάτι για όλους, αλλά να είμαστε τα πάντα για κάποιον. Οι φαν του anime είναι παθιασμένοι με χαρακτήρες, ιστορίες, στιγμές κι εμείς θέλουμε να ενισχύσουμε αυτό το πάθος». Η φιλοσοφία του Μπέργκερ εκφράζει τη γενικότερη στάση του Crunchyroll, που δεν νιώθει απαραιτήτως ότι πρέπει να επισκιάσει κάθε διαθέσιμη υπηρεσία streaming, αλλά να γίνει απαραίτητο σε ένα κοινό που ήδη το θεωρεί απολύτως αναγκαίο μέσα στο οικοσύστημα του anime. Αλλωστε, το πάθος είναι χαρακτηριστικό σε όλους τους τομείς της ζωής της Gen Z, έχοντας δημιουργήσει μια νέα οικονομία, εκείνη της συναισθηματικής σύνδεσης: η νέα γενιά δεν ακολουθεί τάσεις, αλλά χτίζει μια βαθιά προσωπική σχέση με τα ενδιαφέροντά της. Η ενασχόλησή της με το anime γίνεται με την ίδια αφοσίωση που προσεγγίζει τα πάντα, από τις καταναλωτικές συνήθειες (όπως η προτίμηση στο Rare Beauty της Σελένα Γκόμεζ, που δεν πουλάει απλώς καλλυντικά, αλλά αξίες όπως η έμφαση στην ψυχική υγεία) μέχρι την ψυχαγωγία (τα εκατομμύρια edits στο TikTok για την αθεράπευτα ρομαντική τηλεοπτική σειρά «The Summer I Turned Pretty»). Θυσιάζει την ευκολία κάνοντας στροφή στους υποτίτλους, γιατί προσφέρουν μια συναισθηματική αυθεντικότητα και συμπερίληψη. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του National Research Group σε ΗΠΑ, Μεγάλη Βρετανία, Ινδία, Μεξικό, Βραζιλία, Γερμανία και Γαλλία, 88% των εφήβων δηλώνουν πως το anime αποτελεί «κλειδί» για την ταυτότητά τους. Στην ίδια έρευνα, το anime ανακηρύσσεται κορυφαίο ανάμεσα σε 24 είδη αντιπροσωπεύοντας τις αρχές και τα ιδανικά της γενιάς του. «Αυτό που αγαπώ στο anime είναι ότι το fandom του δεν βασίζεται σε έναν τίτλο», λέει ο Μπέργκερ. «Αν είσαι φαν του Star Wars ή του Star Trek, είσαι φαν του Star War ή του Star Trek. Το anime, όμως, βασίζεται στην αφήγηση, στο εικαστικό στυλ, στην ανάπτυξη χαρακτήρων. Εκεί μέσα υπάρχουν αμέτρητες ιστορίες, χαρακτήρες, καινούργιοι τίτλοι που διαρκώς ανανεώνονται και διατηρούν τον ενθουσιασμό σου».
Δεν θέλουμε να είμαστε κάτι για όλους, αλλά να είμαστε τα πάντα για κάποιον. Οι φαν του anime είναι παθιασμένοι με χαρακτήρες, ιστορίες, στιγμές κι εμείς θέλουμε να ενισχύσουμε αυτό το πάθος.
Την ώρα που άλλοι ανταγωνιστές του απαξιώνουν την αξία της κινηματογραφικής εμπειρίας, το Crunchyroll έχει υιοθετήσει μια φιλική προσέγγιση προς τη μεγάλη οθόνη, διαθέτοντας δημοφιλείς τίτλους του στα σινεμά και ενθαρρύνοντας το κοινό να τους αναζητήσει. Πρόκειται για μια ασυνήθιστη πρακτική που, ωστόσο, έχει αποφέρει χειροπιαστά και μακροχρόνια αποτελέσματα. «Δεν θεωρώ ότι το streaming και ο κινηματογράφος συγκρούονται», τονίζει αποφασιστικά ο Μπέργκερ. «Οι περισσότεροι φαν ανακαλύπτουν το anime μέσω streaming. Αλλά, όταν γίνεις φαν, χρειάζεσαι και την εμπειρία. Στην αίθουσα ζεις κάτι ανεπανάληπτο: είσαι με εκατοντάδες ανθρώπους που μοιράζονται το ίδιο πάθος, την ίδια στιγμή, με ανώτερες συνθήκες ήχου και εικόνας. Δεν αντικαθιστά το streaming, είναι διαφορετική εμπειρία. Και οι δύο μπορούν να συνυπάρχουν και να ενισχύουν η μία την άλλη». Τα νούμερα, τουλάχιστον, επιβεβαιώνουν τη θετική στάση του απέναντι στο τεράστιο δίλημμα της εποχής της σύγχρονης ψυχαγωγίας. Το «Demon Slayer: Kimetsu no Yaiba – The Movie: Mugen Train» έγινε η #1 ταινία σε εισπράξεις παγκοσμίως το 2020, εν μέσω της πανδημίας (στην Ιαπωνία, μάλιστα, αποτελεί την πιο εμπορική ταινία όλων των εποχών, παίρνοντας το στέμμα από το κλασικό «Ταξίδι στη Χώρα των Θαυμάτων» του Χαγιάο Μιγιαζάκι). Το τελευταίο κεφάλαιο του franchise, με τίτλο «Demon Slayer: Kimetsu no Yaiba – Το κάστρο του απείρου», που κάνει πρεμιέρα αυτή την εβδομάδα και στις ελληνικές αίθουσες, βρίσκεται ήδη στο top 15 των πιο εμπορικών ταινιών της χρονιάς, έχοντας κυκλοφορήσει μόλις σε 13 αγορές πριν από τη μεγάλη του επέκταση αυτό το Σαββατοκύριακο. «Οταν εγώ μεγάλωνα, πηγαίναμε σινεμά για την κοινωνική εμπειρία», συνεχίζει ο Μπέργκερ. «Η Gen Z δεν έχει αυτή τη συνήθεια. Το anime, όμως, επειδή βασίζεται στο είδος και όχι μόνο σε ένα franchise, μπορεί να σε κάνει να πας ξανά σινεμά με φίλους. Στην αίθουσα βλέπεις την ενέργεια, κάνεις γνωριμίες, βλέπεις από κοντά άτομα που ήξερες μόνο online. Αυτή η κοινότητα είναι αναπόσπαστο μέρος του anime και γι’ αυτό το κινηματογραφικό κομμάτι είναι τόσο σημαντικό. Είμαι πολύ αισιόδοξος για το μέλλον του κινηματογράφου».
Η ελληνική αγορά
Στην Ελλάδα, το anime συχνά ζει στις αναμνήσεις των προηγούμενων γενιών, που αναπολούν σε φόρουμ τα πρωινά με «Sailor Moon» και «Dragon Ball Ζ». Αυτό πάντως που ξεκίνησε σαν νοσταλγία έχει μετατραπεί σε κάτι πολύ μεγαλύτερο. Το anime γεμίζει κινηματογραφικές αίθουσες, αυξάνει τις συνδρομές στο Crunchyroll και συναγωνίζεται κατά μέτωπον τις χολιγουντιανές παραγωγές. Περίτρανη απόδειξη αποτελεί το νέο «Demon Slayer», που ξεκίνησε την πορεία του στα ελληνικά multiplex με συνεχόμενες sold out προβολές. Για τον Μπέργκερ, ακόμη και μια μικρή αγορά σαν την ελληνική αποτελεί κομμάτι της ευρύτερης στρατηγικής του Crunchyroll, που έχει έναν βασικό πυρήνα: τους φανατικούς θαυμαστές. «Ολες οι περιοχές είναι σημαντικές για εμάς», επισημαίνει. «Το Crunchyroll είναι διαθέσιμο σε 200 χώρες. Με το streaming έχουμε μεγάλο αποτύπωμα, με τη Sony Pictures στη διανομή κινηματογράφου ξέρουμε ότι οι φαν βρίσκονται παντού. Μπορεί μια ταινία να προβληθεί σε 5.000 αίθουσες ή σε 50: ακόμη κι αν είναι 50, γι’ αυτούς τους θεατές σημαίνει τα πάντα. Θέλουμε να τους προσφέρουμε την καλύτερη δυνατή εμπειρία στη σωστή κλίμακα του εκάστοτε fandom». Και η Ειρήνη Σουγανίδου, διευθύντρια της εταιρείας Feelgood Entertainment που διανέμει τους τίτλους του Crunchyroll στη χώρα μας, εκφράζει την αισιοδοξία της για τη διείσδυση του είδους στη δική μας μεριά του πλανήτη. «Προσπαθούμε συνεχώς να αφουγκραζόμαστε τις συνήθειες του ελληνικού κοινού και τις νέες ευκαιρίες που δημιουργούνται σε όλο τον κόσμο», μας υπογραμμίζει. «Η κυκλοφορία του “Demon Slayer” είναι για εμάς μια πρόκληση και μαζί μια ευκαιρία να μεγαλώσουμε το κοινό του anime στην Ελλάδα. Η ταινία προβάλλεται με υποτίτλους και μεταγλωττισμένη στα ελληνικά, ώστε να δώσουμε τη δυνατότητα στο κοινό να την παρακολουθήσει με όποιον τρόπο επιθυμεί».
Αν είσαι φαν του Star Wars ή του Star Trek, είσαι φαν του Star Wars ή του Star Trek. Το anime, όμως, βασίζεται στο εικαστικό στυλ, στην ανάπτυξη χαρακτήρων. Εκεί μέσα υπάρχουν αμέτρητες ιστορίες.
Διασφαλίζοντας ότι κάθε περιοχή νιώθει πως αναγνωρίζονται η κουλτούρα, η γλώσσα και το καλλιτεχνικό της παρελθόν, το Crunchyroll αρχίζει να μετατρέπει σε anime και ιστορίες πέρα από την Ιαπωνία, εμπνευσμένες από την Κορέα και την Αμερική. Σημαίνει αυτό ότι κάποτε μπορεί να δούμε και μια αφήγηση από την ελληνική μυθολογία; «Υπάρχουν υπέροχες ιστορίες παντού», απαντάει ο Μπέργκερ. «Οι δημιουργοί πάντα αναζητούν τις πιο ενδιαφέρουσες και πρωτότυπες νέες οπτικές. Το υλικό μπορεί να έρθει από οπουδήποτε. Και σήμερα παράγεται περισσότερο σπουδαίο anime από ποτέ. Αυτό είναι καλό για όλους».
