Με μια βαθιά τομή στην ιστορία και στη μνήμη της πόλης, το Rijksmuseum του Αμστερνταμ παρουσιάζει αυτήν την περίοδο και έως τις 25 Ιανουαρίου 2026 τη συνεργασία του με τον 55χρονο Βρετανό σκηνοθέτη, παραγωγό, σεναριογράφο και εικαστικό Στιβ Μακ Κουίν με την προβολή της μεγάλης διάρκειας εκδοχής της επικής ταινίας του «Κατεχόμενη πόλη», που ξετυλίγεται σε διάρκεια 34 ωρών.
Ο Στιβ Μακ Κουίν, που τιμήθηκε με Οσκαρ για την ταινία του «12 χρόνια σκλάβος» (2013), δημιούργησε δύο αλληλοτεμνόμενα πορτρέτα: μια λεπτομερή ανασκαφή της Κατοχής στη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, που ακόμη και σήμερα στοιχειώνει τη μνήμη της πόλης, και ένα δυναμικό ταξίδι μέσα στα χρόνια της πανδημίας.
Μία εκδοχή της ταινίας «Κατεχόμενη πόλη», με τη μορφή εικόνων, θα προβάλλεται ως εικαστική εγκατάσταση χωρίς διακοπή επί 24ώρου βάσεως στη νότια πρόσοψη του μουσείου. Στο αμφιθέατρο, όμως, του Rijksmuseum θα προβάλλεται η εκδοχή της ταινίας των 34 ωρών με ήχο και σπικάζ στη διάρκεια λειτουργίας του μουσείου. Η ταινία αναφέρεται σε 2.000 διευθύνσεις στο Αμστερνταμ και βασίζεται στο έργο της ιστορικού και κινηματογραφίστριας Μπιάνκα Στίγκτερ «Ατλας μιας κατεχόμενης πόλης».
Φαντάσματα
Η πρωτοβουλία του Rijksmuseum συμπίπτει με την 750ή επέτειο από την ίδρυση του Αμστερνταμ και την 80ή επέτειο από την απελευθέρωσή του το 1945. «Το έργο μάς παρακινεί να συλλογιστούμε πάνω σε θέματα όπως η κατοχή, η καταδίωξη και η ελευθερία», λέει ο ίδιος ο Στιβ Μακ Κουίν. «Οι δύο εκδοχές της “Κατεχόμενης πόλης” λειτουργούν με διαφορετικό τρόπο. Η προβολή της εικόνας πάνω στην πρόσοψη του μουσείου είναι σαν ένας καθρέφτης απέναντι από την πόλη. Εκπροσωπεί την καθημερινή ζωή στο σύγχρονο Αμστερνταμ, που επιβιώνει επί 750 χρόνια. Στον πυρήνα της ταινίας βρίσκεται ο τεράστιος απόηχος από όσα συνέβησαν στην πόλη στη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Το να ζεις στο Αμστερνταμ είναι σαν να ζεις δίπλα σε φαντάσματα. Υπάρχουν δύο ή τρεις παράλληλες αφηγήσεις που ξετυλίγονται ταυτόχρονα. Το παρελθόν είναι πάντα παρόν».
Ο 57χρονος γενικός διευθυντής του Rijksmuseum, ιστορικός τέχνης και συγγραφέας Τάκο Ντίμπιτς λέει πως «η συνεργασία με τον Στιβ Μακ Κουίν υπήρξε πάντα βαθιά επιθυμία. Στην “Κατεχόμενη Πόλη”, ο Μακ Κουιν δένει επιδέξια τις αόρατες ουλές του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου με τον καθημερινό ρυθμό του Αμστερνταμ. Ως Βρετανός που ζει στο Αμστερνταμ, μας δίνει τη δυνατότητα να δούμε το δικό μας παρελθόν και παρόν μέσα από διαφορετικά μάτια».
ΜΑΤΙΕΣ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ
Βέρνη
Κίρχνερ
Το Μουσείο Τέχνης της Βέρνης φιλοξενεί έκθεση-αφιέρωμα στο έργο του Ερνστ Λούντβιχ Κίρχνερ (1880-1938) έως τις 11 Ιανουαρίου 2026. Περιλαμβάνονται πάνω από 65 έργα με ευθεία αναφορά στην ιστορική έκθεση του 1933, που είχε γίνει πάλι στη Βέρνη και την οποία είχε επιμεληθεί ο ίδιος ο Κίρχνερ. Η νέα έκθεση «Κίρχνερ x Κίρχνερ» αντιπαραβάλλει τον καλλιτέχνη με τον εαυτό του στον ρόλο του επιμελητή μέσα από προσχέδια και σημειώσεις.
Λονδίνο
Νεο-ιμπρεσιονιστές
Στη Νάσιοναλ Γκάλερι του Λονδίνου, νέα έκθεση (έως τις 8/2) φωτίζει τους νεο-ιμπρεσιονιστές από τα τέλη του 19ου έως τις αρχές του 20ού αιώνα. Ο Ζορζ Σερά (έργο του στη φωτογραφία) είχε τη μεγαλύτερη επιδραστικότητα.
Η έκθεση φέρνει έργα της συλλογής ενός από τα ωραιότερα μουσεία της Ολλανδίας, του Kröller-Müller. Ο επισκέπτης θα δει έργα από Γάλλους, Βέλγους και Ολλανδούς ζωγράφους, ανάμεσά τους και του Πολ Σινιάκ.
Παρίσι
Παιδική ηλικία
Το Petit Palais στο Παρίσι αποτίει φόρο τιμής στον ζωγράφο Ζαν-Μπατίστ Γκρεζ (Jean-Baptiste Greuze, 1725-1805) με αφορμή την 300ή επέτειο από τη γέννησή του. Ζωγράφος του ανθρώπινου πνεύματος, ο Γκρεζ ήταν σημαντική προσωπικότητα του 18ου αιώνα, αγαπητός αλλά και αντισυμβατικός. Στην έκθεση, με δάνεια από πολλά μουσεία, παρουσιάζονται πολλές προσωπογραφίες παιδιών που φωτίζουν με άλλον τρόπο την παιδική ηλικία και ψυχολογία.
Νέα Υόρκη
Γλυπτική στην είσοδο
Η καθιερωμένη ανάθεση σε γλύπτη για να τοποθετήσει τα έργα του στην πρόσοψη του Μετροπόλιταν στη Νέα Υόρκη αφορά φέτος τον εικαστικό Τζέφρεϊ Γκίμπσον. O 53χρονος Γκίμπσον έχει ινδιάνικη ρίζα (Τσερόκι) και η δουλειά του είναι πολυμορφική και αντλεί έμπνευση από πολλά μέσα. Στις κόγχες του Μετροπόλιταν τοποθέτησε τέσσερα ζωομορφικά γλυπτά με χρώμα και ορείχαλκο, επιθυμώντας να διευρευνήσει τις σχέσεις ανάμεσα στα έμβια όντα.
Μιλάνο
Μπάζελιτς και Φοντάνα
Η διεθνής γκαλερί του Thaddaeus Ropac εγκαινίασε τη νέα της αίθουσα στο Μιλάνο με μια έκθεση που φιλοξενεί σε συνομιλία έργα του 87χρονου Γερμανού ζωγράφου και γλύπτη Γκέοργκ Μπάζελιτς και του Ιταλοαργεντινού, επίσης ζωγράφου και γλύπτη, Λούτσιο Φοντάνα (1899-1968). Η έκθεση διερευνά την επιρροή του δεύτερου στον πρώτο, μια διά βίου σχέση, που εκφράζεται για πρώτη φορά μέσα από μία έκθεση.
